خراب شدن حصار تهران سر آغاز حاشیه نشینی بود

اعتمادآنلاین| نشست « فقر، نابرابری و حاشیه‌نشینی و بزرگداشت عمران صلاحی شاعر حاشیه‌نشین » بعد از ظهر امروز یکشنبه 15 اردیبهشت ماه با حضور احمد مسجد جامعی عضو شورای اسلامی شهر تهران، علی ربیعی استاد دانشگاه، هادی خانیکی استاد دانشگاه و رییس انجمن ایرانی فرهنگ و مطالعات، میرطاهر موسوی استاد دانشگاه، عباس عبدی جامعه‌شناس، کمال اطهاری جامعه شناس و اکبر رجبی مدیرعامل موسسه جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها در تالار گفتگوی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.

احمد مسجد جامعی در این نشست اظهار داشت: می‌خواستم در ابتدا در رابطه با ادبیات جنوب پایتخت در پیش از انقلاب بگویم. ما تفاوت نگاه را در آثار نویسندگان ادبیات داستانی شاهد هستیم، به هر حال این ادبیات به آن دوره برمی‌گردد زیرا فرهنگ و ادبیات آنچه که در پیرامون می‌گذرد را روایت می‌کند. در دورانی که به ادبیات جنوب تهران پرداخته شده یک نگاه توصیفی وجود دارد که من ادبیات بزرگ علوی و جمالزاده را در این مجموعه قرار می‌دهم اما این نگاه توصیفی مربوط به یک دوره‌ای است که ما فقر را داشتیم ولی حاشیه نشینی نداشته‌ایم.

وی ادامه داد: من به نخستین آمار مربوط به سرشماری‌های دوره ناصرالدین شاه اشاره می‌کنم که عبدالغفار از پایه‌گذاران آمار در ایران آن را ارائه داده است. وی درباره آمار نفوس و مسکن و فراوانی اعیان و اشراف این گونه گزارش کرده است که در محله‌هایی مثل بازار 20 درصد و در سنگلج 44 درصد و در چاله میدان 15 درصد اعیان و اشراف بوده‌اند.

‌مسجدجامعی افزود: ادبیات نویسندگانی چون جمالزاده و بزرگ علوی نشان از وضعیت در آن زمان دارند. بعدها در دوره پهلوی با پیشرفت صنعت شرایط تغییر می‌کند و حدود 28 درصد کارخانجات در تهران فعالیت‌ می‌کنند، سپس با خراب‌شدن حصار تهران یک جور حاشیه نشینی به وجود آمد.

او با اشاره به شعر عمران صلاحی در خصوص محل زندگی‌اش گفت: شعر بچه جوادیه از عمران صلاحی یکی از شعرهای جنوب تهران در خصوص محله جوادیه است. شاعران دیگری نیز هستند که افراد جنوب شهر را در شعرهایشان مورد توجه قرار داده‌اند.

عضو شورای اسلامی شهر تهران توضیح داد: در این میان یک نگاه تاکیدی وجود دارد که ما آن را در شعر عمران صلاحی می‌بینم. مشخص است که او از گروهی به آن منطقه برای زندگی آمده است. پدرش عمران صلاحی، کارمند حوزه صنعتی است و عمران احساس می‌کند تهران جزیره‌ای است که از همه جا دور افتاده است. شعر بچه های جوادیه از عمران صلاحی تاکنون از نظر محل شناسی مورد نقد قرار نگرفته بود اما در دهه پنجاه بسیار مورد توجه قرار داشت.

منبع: ایرنا