هشدار برای تخریب بی‌رویه منابع در روستاها

اعتمادآنلاین| ‌‌ سعیدرضا جندقیان معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور درباره روستای زیست‌پذیر و ارتقای کیفیت زندگی در روستاها گفت: روستای زیست‌پذیر اجتماعی است که مسکن مناسب، خدمات و حمایت‌های اجتماعی، آموزش و تنوع فرهنگی را فراهم می‌آورد. در این میان کیفیت زندگی مردم و مکان‌های روستایی به عواملی همچون دسترسی به خدماتی مانند فضاهای روستایی مناسب، سلامت و بهداشت، امنیت، آموزش و ... وابسته است.

وی ادامه داد: حفاظت از محیط زیست روستا نه تنها به عنوان جزء تفکیک‌ناپذیر توسعه پایدار روستایی بلکه به عنوان ارزش بنیادین مورد نیاز نسل امروز و نسل‌های آتی مورد پذیرش و تأکید قرار گرفته است. با تشکیل دهیاری‌ها بسیاری از این خدمات توسط دهیاران برای ارتقای سطح کیفیت زندگی در محیط‌های روستایی به روستاییان ارائه می‌شود.

معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با اشاره به مشکلات برخی روستاها تصریح کرد: مصادیق ناپایداری همانند استفاده نامناسب از زمین و فضاهای محدوده روستا، بهره‌برداری و تخریب بی‌رویه منابع پایه و پیرامونی روستا، افزایش آلودگی‌ها و ... عمدتاً مشکلات محیط زیست روستایی محسوب می‌شوند که ارائه خدمات بهینه توسط دهیاری می‌تواند در جلوگیری موارد مذکور موثر باشد.

جندقیان خاطرنشان کرد: این خدمات در محورهای مختلفی همچون نگهداری و حفظ محیط زیست، هدایت ساخت و ساز، مدیریت پسماند، مدیریت بحران، توسعه فضای سبز، مناسب‌سازی امکانات و ابنیه روستا برای استفاده تمام اقشار ساکن و ... طبقه بندی می شود. بر اساس ماده 10 اساسنامه، تشکیلات و سازمان دهیاری‌ها مصوب هیئت ‌وزیران مورخ 1380/11/21، وظایف متنوع و مختلفی در جهت فراهم نمودن شرایط و امکانات لازم برای تحقق روستای زیست‌پذیر و ارتقای کیفیت زندگی به دهیاری‌ها محول شده است.

وی با اشاره به اقدامات دهیاری در تحقق روستای زیست پذیر تاکید کرد: یکی از اقدامات دهیاری‌ها حفظ و نگهداری محیط زیست است.

براساس بندهای 1، 2، 14، 26 و 44 اساسنامه، تشکیلات و سازمان دهیاری‌ها، پس از بررسی و شناخت کمبودها و نیازهای زیست محیطی اقداماتی همچون ایجاد پارک‌ها، فضای سبز، مراکز تفریحی عمومی، تنظیف و نگهداری و تسطیح معابر و انهار عمومی و مجاری آن و فاضلاب، مراقبت بر اجرای مقررات بهداشتی و حفظ نظافت و ... متناسب با اعتبارت مصوب و با مشارکت مردم روستا انجام می پذیرد.

معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشوربا بیان اینکه هدایت ساخت و ساز یکی دیگر از وظایف دهیاران است، گفت: بر اساس بندهای 23، 32، 33، 36 و 41 اساسنامه، تشکیلات و سازمان دهیاری‌ها، دهیاران ضمن تأکید بر رعایت اصول مقاوم‌سازی و با بهره‌گیری از معماری سنتی منطبق بر اقلیم و شرایط محیطی، موجبات ایجاد روستایی زیست‌پذیر مبتنی بر فرهنگ کهن و غنی روستا را فراهم می‌کند. در این خصوص دهیاری‌ها می‌بایست روستاییان را به طراحی و ساخت مسکن با استفاده از مصالح بومی تشویق و ترغیب کنند.

جندقیان همچنین با اشاره به مدیریت پسماند در روستاها خاطرنشان کرد: بر اساس بندهای 20، 24 و 31 اساسنامه، تشکیلات و سازمان دهیاری‌ها و قانون مدیریت پسماند، در راستای حفظ نظافت و ایجاد زمینه مناسب برای تأمین بهداشت محیط روستا و مراقبت از بهداشت ساکنان روستا، دهیاریها با انجام اقداماتی همچون برنامه‌ریزی و اتخاذ تمهیدات لازم برای مدیریت پسماند، جمع‌آوری، حمل و دفع زباله از طریق بکارگیری تجهیزات و ماشین‌آلات موجود، آموزش و فرهنگ‌سازی در جهت کاهش تولید پسماند و تفکیک از مبدأ، همکاری با واحدهای ذیربط در شناسایی و جلوگیری از شیوع بیماری‌های انسانی و حیوانی واگیر و مشترک انسان و دام، زمینه ایجاد محیطی سالم و پاکیزه برای زندگی ساکنین روستایی را فراهم می‌کنند.

وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در خصوص ساماندهی مدیریت پسماند خاطرنشان کرد: در حال حاضر با بهره‌گیری از ظرفیت دهیاری‌های کشور، جمع‌آوری زباله در بیش از 29000 روستای کشور انجام می‌شود. بنابراین حدود 80% روستاهای دارای دهیاری، تحت پوشش سیستم مدیریت پسماند قرار دارند.

معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری های کشور درباره مدیریت بحران در روستاها نیز گفت: بر اساس بندهای 30 و 39 اساسنامه، تشکیلات و سازمان دهیاری‌ها، دهیاری‌ها با همکاری دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط، وظیفه ارائه خدمات ایمنی، امداد و نجات و آتش‌نشانی در روستاها و همچنین اتخاذ تدابیر لازم برای حفظ روستا از خطر سیل و حریق و ... را بر عهده دارند. در این راستا دهیاری‌ها اقداماتی را مانند تجهیز روستاها به اقلام امداد و نجات، بیمه اماکن روستایی در برابر حوادث غیرمترقبه، شناسایی و رفع خطر از مناطق حادثه‌خیز روستا، همکاری با واحدهای امدادرسان و تشکیل گروه‌های داوطلب ایمنی و امداد روستایی انجام داده‌اند.

جندقیان با بیان اینکه توسعه فضای سبز روستایی از ابتدای تاسیس نهاد دهیاری تاکنون تعداد 6659 بوستان چند منظوره روستایی در کشور ایجاد شده است که 83% آن (معادل 5559 بوستان) در دولت یازدهم و دوازدهم بوده است، تصریح کرد: تجهیز دهیاری‌ها به پایگاه‌های آتش‌نشانی یکی دیگر از اقدامات ما در روستاها بوده است که در مجموع تاکنون تعداد 893 پایگاه آتش‌نشانی براساس شاخص‌های مرکزیت و پوشش حداکثری در مناطق روستایی کشور ایجاد شده است که از این تعداد 465 پایگاه (معادل 52%) طی 6 سال اخیر ایجاد شده است.

وی به کمک به توسعه و ایجاد زیرساخت‌های گردشگری روستایی اشاره کرد و گفت: با توجه به ظرفیت‌های گردشگری مناطق روستایی و نقش آن در ایجاد رونق اقتصادی در روستاها طی سال‌های 95 و 96 برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری در 280 روستای هدف اعتباری حدود 25 میلیارد تومان تخصیص یافته است. همچنین دهیاری‌ها به عنوان نیروی داوطلب جمعیت هلال احمر، وظیفه هماهنگی برای آموزش روستائیان را برای مقابله با حوادث دارند.

منبع: ایلنا