«اعتمادآنلاین» آتش‌سوزی در جنگل‌های ارسباران را بررسی می‌کند
کام آتش از جنگلها یا ناآگاهی؟/ درد قدیمی عامدانه بودن آتش‌سوزی جنگلها در ارسباران تکرار شد/ درویش: ادعای دغدغه‌مندی می‌کنیم، اما یک دستگاه اطفای حریق هم نداریم/ خندانی: میزان خسارت‌های اعلامی واقعی نیست
خبر کوتاه است. هر بار می‌شود با چند کلمه به راحتی توضیحش داد، اما عمق فاجعه به سادگی شرح ماجرا نیست. از زاگرس گرفته تا گچساران، از دودانگه و هولار گرفته تا یاسوج، از کلیبر گرفته تا پاوه؛ این بار هم زبانه آتش به جان ارسباران کشیده شد. آتشی که باز هم اخبار حکایت از عامدانه بودنش داشت.
اعتمادآنلاین| اگرچه آتش‌سوزی در جنگل‌های ارسباران روز جمعه یکم شهریور اطلاع‌رسانی شد، اما آغاز حادثه به سه روز قبل برمی‌گشت. طی این چهار روز، آتش‌سوزی در چهار نقطه از جنگل‌های ارسباران جریان داشته است؛ بدین صورت که در ابتدا آتش‌سوزی در 2 نقطه بود و روزهای بعدی 2 نقطه دیگر نیز طعمه حریق شدند. به گفته مسئولان محلی، اقدامات انجام‌شده جلوی پیشروی و سرایت آتش‌سوزی را گرفت، اما طبق گزارش‌ها، آتش‌سوزی در محدوده‌هایی ادامه یافت.
تناقض در اخبار؛ از مهار آتش تا میزان خسارت
اما خبرها از همان ابتدا ضدونقیض بود. در حالی که مقام‌های رسمی از مهار شدن آتش‌سوزی خبر دادند، حمید ظهرابی، معاون محیطزیست طبیعی سازمان محیطزیست، عصر روز گذشته از آتش‌سوزی دیگری در روستای اویلق خبر داد.
از سوی دیگر، عدد و ارقام اعلامی درباره میزان سوختگی هم متفاوت بود. به گفته مسئول اداره منابع طبیعی آذربایجان شرقی، حدود 300 هکتار از جنگل‌های ارسباران در این حادثه سوخت. مناطقی که شامل مرتع، مرتع مشجر و جنگل و اراضی جنگلی با گونه‌های بلوط، ممرز، شیرخشت، سیاه‌تلو و همچنین گونه‌های نادر و باارزش اورس بوده است.
اما حمید قاسمی، مدیر کل حفاظت محیطزیست آذربایجان شرقی، وسعت سوختگی را 6 هکتار اعلام کرد.
آتش‌سوزی عامدانه، موضوعی جدید یا دردی قدیمی؟
در این میان اظهارات حمید ظهرابی اگرچه برای فعالان عرصه محیطزیست جدید نبود، اما دوباره افکار عمومی را درگیر کرد.
معاون محیطزیست طبیعی سازمان محیطزیست درباره دلایل آتش‌سوزی گفت: «بحث‌هایی در مورد عمدی بودن آتش‌سوزی‌ها مطرح است. چند فرد مشکوک در ارتباط با این موضوع دستگیر شده‌اند، اما بررسی‌ها در خصوص شناسایی عوامل حریق ادامه دارد. هرچند اراضی دچار حریق در موقعیتی نیست که متخلفان با هدف تصرف آتش زده باشند، اما در عین حال این را هم می‌توان گفت که به احتمال قوی بخشی از حریق می‌تواند با هدف تصرف زمین بوده باشد. در مجموع عمدی بودن حریق تا حد زیادی ثابت شده است و در همین رابطه چند نفر را که مشکوک بوده‌اند، بازداشت کرده‌اند.»
درویش: چطور ادعای دغدغه می‌کنیم و حتی یک دستگاه کانادایر در کشور نداریم؟
محمد درویش، فعال و کارشناس محیطزیست، درباره تکرار مجدد حوادث آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران به اعتمادآنلاین گفت: «آتش‌سوزی در جنگلها اتفاق جدیدی نیست، منتها وقتی رسانه‌ای می‌شود مسئولان درباره‌اش حرف می‌زنند. همین امسال جنگل‌های زیاد دیگری هم سوخته‌اند و هیچ خبری از آنها نشده است.»
درویش با اشاره به اهمیت تجهیز سازمان محیطزیست و سازمان مراتع و جنگلها به دستگاه کانادایر ادامه داد: «چطور می‌شود که دغدغه محیط‌زیستی داشته باشیم، اما در کل کشور حتی یک دستگاه کانادایر برای اطفای حریق وجود نداشته باشد؟ رئیس سازمان محیطزیست هم مشخصاً بگوید خرید این وسایل توجیه اقتصادی ندارد. هلیکوپتر وسیله مناسبی برای اطفای حریق در کشور ما نیست، چون جنگلها عموماً در مناطق صعب‌العبور و مرتفع قرار دارند و هلیکوپتر باعث افزایش میزان آتش‌سوزی هم می‌شود.»
داوطلب اطفای حریق: میزان خسارت‌های اعلامی استاندارد نیست
مختار خندانی، فعال محیطزیست، معتقد است در چنین شرایطی یکی از مشکلات بزرگ اعلام نادرست میزان خسارت است. او که سال‌هاست به عنوان یکی از داوطلبان فعال در حوزه اطفای حریق فعالیت می‌کند، با اشاره به این موضوع به اعتمادآنلاین گفت: «مساله فقط آتش‌سوزی و اطفای پس از آن نیست. مساله دیگر ما در کشور، اطلاع‌رسانی نادرست از میزان خسارت است؛ مثلاً پس از اطفای حریق، تیم ما میزان خسارت را 600 هکتار اعلام می‌کند، اما سازمان مراتع و جنگلها می‌گوید فقط 6 هکتار در آتش سوخته است. این مساله بارها تکرار شد و وقتی ما اعتراض می‌کنیم می‌گویند استانداردهای ما با شما فرق دارد. برای مثال تنها درختی را که خاکستر شده باشد جزو خسارت حساب می‌کنند، در حالی که درختی که بدنش بسوزد هم باید حساب شود.»
خندانی با اشاره به آتش‌سوزی در سایر کشورها عنوان کرد: «حالا شما کافی است میزان خسارت در آتش‌سوزی جنگل‌های کالیفرنیا را رصد کنید. می‌بینید که کوچک‌ترین سوختگی را هم لحاظ کرده‌اند. چرا؟ چون می‌خواهند برای ترمیم آن قدم جدی بردارند. چون آنها در این زمینه حساس هستند. چون می‌دانند نابودی جنگل، نابودی محیطزیست و نابودی زمین چه بلایی سر زندگی انسان‌ها می‌آورد. چون نسبت به پیامدهای تخریب یک عدد درخت هم آگاه هستند. اما متاسفانه در کشور ما این آگاهی وجود ندارد.»
خندانی در پایان با توضیح عامدانه بودن این آتش‌سوزی‌ها گفت: «البته که درصد بالایی از این آتش‌سوزی‌ها عامدانه است. چه از سوی زمین‌خوارانی که سازمان‌یافته عمل می‌کنند و چه از طرف مردم محلی که مثلاً برای کشاورزی خود دست به چنین کاری می‌زنند. باز هم به این دلیل که نمی‌دانند این کار شاید در کوتاه‌مدت زمین کشاورزی آنها را بزرگ‌تر کند، اما در آینده باعث نابودی کل زندگی‌شان می‌شود. حتی اگر به زندگی خودش آسیبی نزند، دیگر فرزندان و نسل‌های آینده نمی‌توانند در آن زمین کشاورزی کنند. از هر طرف به ماجرا نگاه می‌کنیم، مشکل ما، مشکل ناآگاهی و فقر فرهنگی است.»
دیدگاه تان را بنویسید