افزایش مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های روانی در سال‌های 1390 تا 1396

اعتمادآنلاین| بیماری‌های روانی نه تنها باعث ناتوانی در افراد می‌شوند، بلکه زمینه‌ساز سایر بیماری‌ها نیز هستند؛ تا جایی که در برخی موارد عامل مستقیم مرگ نیز به حساب می آیند.

بیماری‌های روانی و اختلالات رفتاری گروهی از بیماری‌ها هستند که با ایجاد تغییرات غیرطبیعی در روان فرد یعنی در تفکر، عاطفه، حافطه، ادراک و قضاوت فرد که از طریق رفتار و گفتار وی مشخص است، شناخته می‌شوند. این تغییرات سبب ناراحتی و رنج فرد و اطرافیان می‌شود. محققان در پژوهشی با عنوان" مطالعه جمعیت‌شناختی فوت ناشی از بیماری‌های روانی و اختلالات رفتاری در ایران در دوره زمانی 1390 تا 1396" این موضوع را بررسی کرده‌اند.

در این پژوهش که توسط محمد ترکاشوند مرادآبادی و زهرا عابدی از دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد انجام شده، آمده است:« پژوهش حاضر، از نوع کمی بوده که با استفاده از تحلیل داده‌های ثانویه صورت گرفته است. داده های تعداد کل مرگ‌ها و مرگ ناشی از بیماری روانی و اختلال رفتاری از سال 1390 تا 1396 برای کل کشور مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. داده‌های مرگ برگرفته از دیتای ثبت وقایع حیاتی سازمان ثبت احوال کشور و بر اساس طبقه‌بندی استاندارد 20گانه بین‌المللی علت مرگ استخراج شده است. خطر مرگ زودرس در مبتلایان به بیماری‌های روانی دو تا سه برابر بیشتر از سایر افراد است. اکثریت این مرگ‌ومیرها ناشی از شرایط پزشکی- فیزیکی مزمن مانند بیماری‌های قلبی عروقی، تنفسی، عفونی دیابت، فشار خون و خودکشی هستند.»

نویسندگان این مقاله برای بررسی اثر کمی فوت ناشی از بیماری‌های روانی بر جمعیت و با توجه به در نظر گرفتن وزن سنی از شاخص سال‌های عمر از دست رفته ناشی از مرگ (YLL) استفاده کرده‌اند. برای تجزیه و تحلیل و توصیف داده‌ها و سهولت در گزارش نتایج پژوهش گروه‌های سنی به پنج گروه سنی کمتر از پنج سال، پنج تا 20 سال، 20 تا 35 سال، 35 تا 50 سال و بالای 50 تقلیل داده شده است.

در این مقاله آمده است:« تعداد مرگ ناشی از بیماری‌ روانی و اختلال رفتاری از سال 1390 تا 1396 نسبت به کل مرگ‌ها به طور متوسط 0.32 درصد است. بیشترین تعداد مرگ ناشی از بیماری روانی و اختلال رفتاری مربوط به سال 1393 بوده است. درصد فوت ناشی از این بیماری‌ها در بین دو جنسیت با نوسانات اندک در بین دو جنس تقریبا مشابه بوده است و به صورت کلی در قبل از سال 1393 در بین زنان بیشتر بوده و پس از این سال در بین مردان بیشتر از زنان است.»

پژوهشگران در این مطالعه معتقدند: توزیع درصد فوت ناشی از بیماری روانی در طی سن به شکل U برعکس است به این معنی که مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های روانی در گروه‌های سنی پایین‌( کمتر از پنج سال) و گروه‌های سنی بالا(50 به بالا و 35 تا 50 سال) کمتر از گروه‌های سنی میانی پنج تا 20 ساله و 20 تا 35 ساله است. بیشترین میزان مرگ ناشی از بیماری روانی و اختلال رفتاری در طی سال‌های 1390 تا 1396 در سنین کودکی، نوجوانی و جوانی در نوسان بوده است.

در این پژوهش آمده است:« به ازای هر یک میلیون نفر در سال 1390، 12 نفر بر اثر بیماری روانی فوت شده‌اند؛ این میزان در سال 1395 به 15 نفر افزایش یافته است. به عبارت دیگر در طی این دوره پنج ساله به ازای هر یک میلیون نفر، سه نفر به مرگ ناشی از بیماری روانی افزوده شده است. مقایسه میزان در بین زن و مرد نشان از این دارد که در سال 1390 به ازای هر یک میلیون مرد 13 نفر و به ازای هر یک میلیون زن 10 نفر و در سال 1395 به ازای هر یک میلیون مرد 18 نفر و هر یک میلیون زن 13 نفر بر اثر بیماری روانی فوت شدند.»

نویسندگان این مقاله می‌گویند:« فوت ناشی از بیماری روانی طی سال‌های اخیر و به ویژه برای مردان و به ویژه در سنین میانسالی افزایش یافته است. فوت ناشی از این بیماری‌ها در سنین جوانی( 20 تا 35 سال) در زنان بیشتر و در سنین میانسالی(35 سال به بالا) در مردان بیشتر است.

طی دوره 1390 تا 1396، میزان فوت ناشی از این بیماری‌ها حدود 25 درصد افزایش یافته است و این افزایش برای مردان بیش از زنان است.

محاسبه شاخص تعداد سال‌های عمر از دست رفته ناشی از مرگ زودرس در سال 1395 نشان دهنده از دست رفتن بیش از 26 هزار نفر سال عمر از دست رفته برای کشور ناشی از بیماری روانی است. عددی که اهمیت مطالعه این نوع بیماری و مرگ ناشی از آن را در کشور دوچندان می‌کند. از این تعداد در حدود 14822 نفر سال برای مردان و 11242 نفر سال برای زنان، عمر از دست رفته وجود دارد.»

این پژوهش قرار است در ششمین شماره هجدهمین دوره نشریه پایش منتشر شود که نسخه الکترونیکی آن پیش از انتشار بر روی سایت نشریه پایش قرار گرفته است.

منبع: ایسنا