مرگ سالانه 313هزار ایرانی به دلیل بیماری‌های غیرواگیر

اعتمادآنلاین| سعید نمکی، وزیر بهداشت، در آیین تقدیر از دست اندرکاران بسیج ملی فشار خون، ضمن تشکر از همه افراد و سازمان هایی که برای اجرای این کمپین کمک کردند، با اشاره به خاطراتی از خودش در معاونت بهداشتی 30 سال گذشته، گفت: 30 سال پیش بود که یک جوان پرشور و عاشق خدمت به مردم را از کویر کاشان به هبوط تهران تبعید کردند. این جوان در تهران در یک بروکراسی بسیار در هم‌تنیده شروع به همکاری کرد. به تدریج دلش را به یارانی که بسیاری از آنها امروز در بین ما نیستند، گرم کرد. در آن زمان با کوله باری از بیماری های واگیردار مواجه بودیم. اولین روزها در وزارت بهداشت فقط با 50 مورد وبا در شهر قم و موج سنگینی از مالاریا در جنوب شرق کشور مانند جنوب کرمان، استان خوزستان و... مواجه بودیم. این بار سنگین ما را وامیداشت تا به مبارزه با بیماری‌های واگیردار مهم مانند سرخک، فلج اطفال و کزاز و... بپردازیم. بر همین اساس طرح ضربتی مقابله با مالاریا را هم اجرایی کردیم؛ چراکه به شدت با مالاریا به ویژه از نوع مقاوم به درمان مواجه بودیم.

وی با بیان اینکه در این زمان بیماری‌های واگیر در کشور ما شکست سنگینی خوردند، افزود: در همان زمان فکر کردیم تا چه زمانی قرار است به بیماری های واگیر بپردازیم و چه زمانی به بیماری‌های غیرواگیر خواهیم پرداخت؛ چرا که یکی از مشکلاتی که کشورهای مختلف بعد از درآمدن از چاله بیماری های واگیر دچار آن می‌شودن، افتادن به چاه عمیق بیماری های غیرواگیر است. در همان 30 سال پیش با این دورنگری، اداره کل بیماری های غیرواگیر را ایجاد کردیم؛ چرا که با روزمرگی نمی توان مملکت را اداره کرد.

نمکی ادامه داد: بر همین اساس در این اداره کل با 4 بیماری مهم پرفشاری خون، دیابت، حوادث جاده‌ای و بهداشت روان کار را شروع کردیم و یک روانپزشک را بر ریاست این اداره گذاشتیم؛ چرا که سلامت روان برایمان به عنوان یکی از گرفتاری‌های پرچاله در حوزه بیماری‌های غیرواگیر بسیار پر اهمیت بود. بر همین اساس چند سال بعد این جوان نسبتا کم تجربه، بعد از حدود 25 سال به سازمان برنامه بودجه آمد و با نظام بودجه ریزی و برنامه ریزی هم در کنار برادر عزیزش آقای دکتر نوبخت آشنا شد و بعد با یک نگاه برنامه ای به وزارت بهداشت آمد. یعنی یک تبعید دیگر علی رغم میل باطنی‌اش.

وزیر بهداشت با اشاره به ورودش به وزارت بهداشت، گفت: بعد از مطالعه روند بیماری‌ها و مرگ و میرها دیدیم که 380 هزار مرگ سالانه در کشور داریم که 313 هزار مورد به دلیل بیماری های غیرواگیرند و در بین آن‌ها حدود 100 هزار مرگ به دلیل پرفشاری خون به عنوان قاتل خاموش هستند. به همین دلیل ما با دوستان اولویت‌های جدید را برنامه ریزی کردیم.

نمکی تاکید کرد: ما تا چه زمان می خواهیم تخت بیمارستانی و تخت مراقبت های ویژه اضافه کنیم؟. گرچه باتلاق گرفتاری مردم در کمبود تخت های بیمارستانی در مناطق کمتر برخوردار باید مورد توجه باشد. شاید خبر نداشته باشید که در حاشیه تهران جمعیتی بالغ بر یک و نیم میلیون نفری یک تخت بیمارستانی نداشتند و این باید اولویتمان باشد. اما اگر 30 سال گذشته را مرور کنیم می‌بینیم که تعداد تخت های دیالیز 5 تا 10 برابر به دلیل نارسایی کلیوی ناشی از دیابت و فشار خون افزایش پیدا کرده است و همچنان درخواست تخت داریم.

نمکی افزود: بر همین اساس ضمن توسعه زیرساخت های مورد نیاز نقاط کمتر برخوردار، روند بیماری زایی و عوارض ناشی از بیماری های غیر واگیر را کاهش دهیم. در این زمینه فشارخون را انتخاب کردیم؛ چرا که مرگ و میر بالایی منتسب به فشار خون داریم؛ به طوری که 40 درصد مبتلایان فشارخون از بیماری خود آگاهی نداشتند و آنهایی هم که‌ می‌دانستند، حداکثر 40 درصدشان درست دارو مصرف می‌کردند و 60 درصد مبتلایان یا دارو نمی‌خوردند یا درست دارو مصرف نمی‌کردند که این زنگ خطر بزرگ برای سیاستگذاران نظام سلامت بود.

وزیر بهداشت گفت: برآوردمان این بود که 20 میلیون نفر از جمعیت 30 تا 70 ساله که بالغ بر 40 میلیون نفر بودند را غربالگری کنیم که دستاورد عظیم ما غربالگری 30 میلیون نفر در بسیج ملی کنترل فشار خون بود.

وزیر بهداشت تاکید کرد: این طرح بزرگ چند پیام داشت؛ در روزهای اجرای بسیج ملی کنترل فشار خون در جنوب کرمان دیدم که مردم برای شرکت در بسیج ملی فشار خون صف کشیده‌اند و آنجا بود که دریافتم چه مردمان خوب و بی‌نظیری داریم که در شرایط سخت و نفس گیر اقتصادی در فقیرترین نقاط مملکت به قدری به نظام سلامت اعتماد دارند که به پیام مسئولان سلامت گوش می کنند و برخی چه بدبخت هستند که این سرمایه ملی را فدای لیسیدن ته تغار شکسته خزانه بیت‌المال می‌کنند و به همین راحتی اعتماد عظیم ملی را از دست می‌دهند. در عین حال متوجه شدم که چه همکاران نازنینی دارم. باید به عنوان وزیر بهداشت زانو بزنم و دست همه دست اندرکاران در این طرح را ببوسم که در شرایط سخت اقتصادی که پرستار، پزشک، کادر بهداشتی، درمانی، خدماتی و دانشجویان که ماه‌ها حقوق خود را نگرفته بودند، عاشقانه کار کردند.

نمکی ادامه داد: همچنین متوجه شدیم که همت بزرگی در جلب مشارکت‌های بین بخشی داریم و توانمندی‌های بیرون از حوزه سلامت می تواند به کمک ما آید. در عین حال باید توجه کرد که 56 درصد افراد شرکت کننده در این طرح، به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کردند و این نشان می‌دهد که زیرساخت شبکه بهداشتی چقدر ارزشمند است و باید به تقویت آن بپردازیم.

وزیر بهداشت تاکید کرد: باید برنامه ریزی کنیم که چه کنیم تا این حرکت بین بخشی و بزرگ ملی را استمرار بخشیم. اولین گام استمرار است و دوم اینکه از آموزش مردم غفلت نکنیم. باید بسته های مختلف آموزشی را آماده کنیم و این حرکت را ادامه دهیم. بحث استمرار خدمت رسانی به مردم را هم باید شاهد باشیم و هیچ کس نباید گرفتار سردرگمی در نظام ارایه خدمات باشد.

وی ادامه داد: همچنین اجرای کامل پرونده الکترونیک سلامت به عنوان یکی از ریل‌های اصلی در حوزه خدمت رسانی باید با قدرت ادامه یابد و باید به قدرتمندی آن ایمان داشته باشیم. باید توجه کرد که در حوزه پرونده الکترونیک سلامت با آموزش از راه دور و با لینک کردن پرونده الکترونیک به موبایل افراد، زحمت مردم را برای رفت و آمدها کم کنیم. پس از بسیج ملی فشارخون ما طرح هر خانه یک پایگاه سلامت را اجرایی کردیم که فکر می‌کنم از زیباترین کارهای حوزه سلامت خواهد شد و به گفته دبیر کل سازمان جهانی بهداشت یکی از الگوی جهانی خواهد شد. در عین حال درصدد هستیم که بسیج ملی دیابت و بقیه بیماری‌های واگیر و غیر واگیر را با کمک 20 میلیون سفیر سلامت در دل خانواده‌ها پیش بریم تا حوزه سلامت اجتماعی و مردم محور شود.

وزیر بهداشت با بیان اینکه طرح هر خانه یک پایگاه سلامت را در 3 استان از یک ماه پیش به صورت پایلوت آغاز کردیم، گفت: قرار است این سه پایلوت را در اسفند ماه مرور کنیم و در سال 1399 هر خانه یک پایگاه سلامت را به عنوان بستر رویش همه خدمات نظام سلامت و از همه مهم‌تر در جامعه محور کردن و آموزش علوم پزشکی کشور به کار گیریم.

منبع: ایسنا