کرونا بر تولید پسماند چه تاثیری دارد؟

اعتمادآنلاین| با توجه به شیوع ویروس کرونا از اوایل اسفند ماه تاکنون شاهد افزایش میزان تولید پسماندهای بیمارستانی و شهری بوده‌ایم که باعث اتخاذ تمهیداتی از سوی مسوولان برای دفع آن ها شده است. در ادامه به 13 نکته درباره تغییر میزان، نحوه دفع و ترکیب پسماندها طی 2 ماه گذشته اشاره شده است.

در گذشته پسماندهای بیمارستانی به سه دسته «عادی»، «عفونی، تیز و برنده» و «شیمیایی و دارویی» تفکیک می‌شدند اما اکنون به منظور کاهش و از بین بردن خطر شیوع این بیماری، تأکید و تصویب شد که علاوه بر رعایت ضوابط مربوط به پسماندهای بیمارستانی - که از گذشته نیز اجرا می‌شد - در بخش‌هایی از بیمارستان‌ها که بیماران کرونایی بستری می‌شوند، پسماندها داخل کیسه‌های دولایه و سه لایه قرار بگیرد و به رغم رعایت تمامی این ضوابط تمام پسماندهای بیمارستانی - که در گذشته به عادی و عفونی تفکیک می‌شدند - در دسته‌بندی پسماند عفونی قرار می‌گیرند و به عنوان پسماند عفونی در کهریزک دفن می‌شوند.

از همان روزهای ابتدایی شیوع ویروس کرونا در اوایل اسفند ماه سال 98 شاهد افزایش میزان پسماندهای تولیدی بیمارستان‌ها بوده ایم و با افزایش تعداد بیمارستان‌های مخصوص مبتلایان به ویروس کرونا، مراجعه‌کنندگان و افرادی که در بیمارستان‌ها بستری می‌شدند میزان پسماند تولیدی بیمارستان‌ها بیش از پیش افزایش پیدا کرد.

میزان پسماند تولید شده روزانه در بیمارستان‌های شهر تهران در اوایل اسفند 98، به 80 تن و در اواخر اسفند ماه به 90 تن رسید و با توجه به افزایش تعداد مراجعه‌کنندگان و افراد بستری شده این میزان در فروردین ماه بین 80 تا 110 تن در روز متغیر شد.

میزان پسماند تولید شده در بیمارستان‌های سایر شهرهای استان تهران در اوایل اسفند ماه و قبل از آن 11 تن در روز بود و در فروردین ماه با 10 تن افزایش به 11 تا 20 تن در روز افزایش یافت.

پسماند شیمیایی و دارویی سهم کمی در میزان پسماند دارند و به اشخاص حقیقی و حقوقی برای دفن نهایی در یکی از سایت‌های مجاز کشور واگذار می‌شوند. میزان تولید پسماند شیمیایی و دارویی در اوایل اسفند ماه 3 تن در روز بود و پس از شیوع ویروس کرونا بین 3 تا 4 تن در روز متغیر شد یعنی دستخوش تغییر چندانی نشده است.

پسماندهای شیمیایی و دارویی همراه سایر پسماندهای بیمارستانی اعم از پسماند عادی و عفونی و تیز و برنده در کهریزک دفن نمی‌شوند.

بنابر اطلاعاتی که مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری شهر تهران ارائه کرده است، در روزهای اخیر میزان پذیرش پسماندهای بیمارستانی در مراکز دفن کاهش یافته و بار دیگر به همان 80 تن در روز نزدیک شده است که نشان از ارتباط مستقیم بین مراجعه کنندگان و بستری شدگان با میزان پسماند تولید شده در بیمارستان‌ها دارد.

با شیوع ویروس کرونا در کشور، بیشترین نظارت‌ها متوجه بیمارستان‌ها بوده است و سایر مراکز درمانی مانند درمانگاه‌ها و مراکز خرد درمانی در اولویت‌های بعدی قرار گرفته بودند وهمین مساله باعث شد یک سری تخلفات از سوی این مراکز صورت گیرد و از شرایط پیش آمده سوءاستفاده کنند. دو مورد گزارش «تخلیه غیر مجاز پسماندهای پزشکی در عرصه‌های طبیعی» یکی در اسفند ماه 98 در اراضی کشاورزی جنوب شهرستان ورامین و مورد دوم فروردین ماه 99 در شهرستان ری در استان تهران بود.

متولی مراکز درمانی که اقدام به تخلیه غیر مجاز پسماندهای بیمارستانی در عرصه‌های طبیعی می‌کنند به مراجع قضایی معرفی و براساس حکم مرجع قضایی با آنان برخورد می‌شود. به استناد ماده 16 قانون مدیریت پسماندها و ماده 688 قانون مجازات اسلامی این اقدام تهدید علیه بهداشت عمومی محسوب می‌شود و جرایم در نظر گرفته شده برای این افراد قابل بخشش نیست چون اقداممتخلفان می‌تواند باعث انتشار ویروس کرونا شود.

قبل از شیوع ویروس کرونا میزان ورود پسماندهای شهری پایتخت به «مجتمع پردازش و دفع پسماند آرادکوه» از 7500 تن در روز به 4900 تن رسیده یعنی حدود 5000 تن کاهش پیدا کرده بود اما اکنون به‌دلیل توقف عملیات تفکیک زباله و استفاده مردم از وسایل حفاظتی اعم از ماسک و دستکش و ... به میزان پسماندها اضافه شده و میزان پسماند شهری پایتخت بار دیگر به 7000 تا 7500 تن در روز رسیده است.

*با شیوع ویروس کرونا و احتمال آلودگی برخی پسماندهای خانگی به پسماندهای مبتلایان به کووید 19 که در قرنطینه خانگی به سر می‌برند و حتی افرادی که بدون هیچ علائمی ناقل ویروس کرونا هستند، عملیات تفکیک پسماندهای شهری و فعالیت سالن‌های پردازش شهرداری در مجتمع دفع زباله آرادکوه متوقف و تصمیم بر آن شد که تمامی پسماندهای شهری و خانگی جمع‌آوری و بدون انجام پردازش یا ورود به دستگاه ریجکت‌سوز و کمپوست به صورت مستقیم دفن شوند.

طبق ماده 5 قانون مدیریت پسماند در شرایط شیوع ویروس کرونا و چه قبل از آن، مدیران اجرایی پسماندها موظف هستند براساس معیارها و ضوابط وزارت‌ بهداشت ترتیبی اتخاذ کنند تا سلامت، بهداشت و ایمنی‌عوامل اجرایی تحت نظارت آنها تأمین و تضمین شود. وزارت بهداشت علاوه‌ بر پروتکل‌های گذشته از همان روزهای آغاز شیوع ویروس کرونا پروتکل‌های بهداشتی جدیدی را برای اصناف مختلف و عوامل درگیر در مدیریت پسماند تدوین کرد و در شرایط کنونی با حساسیت، شدت و حدت بیشتری باید رعایت و اجرا شوند.

به مظور جلوگیری از شیوع ویروس کرونا ملزم هستیم که ملاحظات بهداشتی و زیست محیطی را رعایت کنیم و در این حین استفاده از ابزار حفاظتی مانند ماسک و دستکش و ... اجتناب ناپذیر است بنابراین برای اینکه از این وسایل کمتر استفاده کنیم باید تا حد امکان در خانه بمانیم و برای کارهای غیر ضروری از خانه خارج نشویم تا بتوانیم زنجیره انتقال این ویروس را قطع کنیم و در نتیجه میزان تولید پسماندهای بیمارستانی و خانگی را کاهش دهیم.

مردم چه بیمار و دارای علائم بیماری چه سالم و فاقد علائم بیماری باشند باید پسماندهایی که ممکن است به ویروس کرونا آلوده باشد را داخل کیسه‌های در بسته قرار دهند سپس آن ها را در سطل زباله خانگی یا مخازن شهری دفع کنند تا اگر پاکبان‌ها، زباله‌گردها و کودکان کار عوامل حفاظتی را رعایت نکرده بودند، به این ویروس مبتلا نشوند.

منبع: ایسنا