پرونده خبری هفته| واکسن‌های آنفلوانزا کجاست؟ / آیا وعده تامین 16 میلیون دوز واکسن آنفلوانزا عملی می‌شود؟

اعتمادآنلاین| الهام نداف- «به دلیل کمبود واکسن، اولویت برای توزیع، زنان باردار، سالمندان روستایی، کادر بهداشت و درمان فعال در بخش‌های پرخطر و نیروهای مسلح شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی هستند.» این الویت‌بندی وزارت بهداشت برای دریافت‌کنندگان واکسن آنفلوانزاست. تا اینجا اما واکسن آنفلوانزا در اختیار هیچ یک از این افراد قرار نگرفته، جز گروهی که جایی در این دسته‌بندی ندارند؛ نمایندگان مجلس!

در ماه‌های ابتدایی سال و همزمان با شیوع ویروس کرونا در کشور، برخی پزشکان و اعضای کمیته ملی مقابله با کرونا در رسانه ملی حاضر شدند و تاکید کردند مهرماه امسال تزریق واکسن آنفلوانزا برای همه گروه‌ها لازم است. در ادامه اما با نزدیک شدن به ماه پایانی تابستان و با توجه به روشن شدن مشکلات واردات این واکسن، متخصصان از نظرات سابق‌شان عقب‌نشینی کردند و گفتند نیازی نیست همه واکسن بزنند. در همین رابطه مسعود مردانی، عضو کمیته ملی مبارزه با کرونا، تزریق این واکسن به کودکان 6 ماهه تا 6 ساله، بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار، مبتلایان به دیابت و دیگر بیماری‌ها را پیشنهاد داد.

31 شهریورماه کریم همتی، رئیس جمعیت هلال احمر، از واردات 16 میلیون دوز واکسن آنفلوانزا توسط وزارت بهداشت به کشور خبر داد. این وعده‌ای بود که در ادامه محقق نشد و در نهایت به گفته نایب رئیس انجمن داروسازان استان تهران در مرحله اول 2.5 میلیون دوز واکسن وارد کشور شد. از این مقدار اما 1500 دوز سهم نمایندگان مجلس شد. درست چند روز پس از حواشی اختصاص دناپلاس، رسیدی در شبکه اجتماعی توییتر، منتشر شد که نشان می‌داد بهداری مجلس یازدهم، 1500 عدد واکسن آنفلوآنزا را با پرداخت رقم 60 میلیون تومان دریافت کرده است، آن هم در شرایطی که هنوز واکسن آنفلوانزا در داروخانه‌های ایران توزیع نشده و در دسترس عموم قرار نگرفته است.

این رسید انتقادهای زیادی را متوجه اعضای پارلمان کرد. با افزایش انتقادها، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس اصالت سند منتشرشده در توییتر را تایید کرد. حسینعلی شهریاری در گفت‌وگویی عنوان کرد: «این میزان واکسن تنها مختص نمایندگان نیست، مجلس چند هزار کارمند اعم از کادر داخل مجلس، کارشناسان مرکز پژوهش‌ها و حتی بازنشستگانی با سن بالای 65 سال و نمایندگان ادوار دارد. دریافت واکسن توسط اداره کل سلامت مجلس طبق روال گذشته بود، اما چون امسال هنوز تمام واکسن مورد نیاز وارد کشور نشده نباید ابتدا به مجلس داده می‌شد.» او در ادامه تاکید کرد: «من این مجلس را انقلابی نمی‌دانم و انتقادها را درست می‌دانم.»

علاوه بر این کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو، هم به ماجرا ورود و تاکید کرد نمایندگان مجلس گروه‌های در معرض خطر هستند و به طور کلی توزیع واکسن آنفلوانزا برای مراکز بهداشتی صورت گرفته است.» کمی بعد و با بالا گرفتن جنجال بر سر توزیع واکسن آنفلوانزا برای نمایندگان، بهداری مجلس در بیانیه‌ای از بازگرداندن واکسن‌های آنفلوآنزا به شرکت توزیع‌کننده خبر داد.

واکنش محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو هم بعد از انتشار این خبر قابل توجه بود. او با بیان اینکه از نوع برخورد با این خبر متعجب شده، گفت: «نمی‌دانم چرا این موضوع تا این حد بزرگ شد، سال قبل که این بحث‌ها و شایعات هم نبود سازمان غذا و دارو 2500 دوز به داروخانه درمانگاه مجلس واکسن آنفلوانزا تحویل داد.»

شانه‌ساز در ادامه توزیع واکسن به نمایندگان مجلس را خارج از دستورالعمل‌ها ندانست و گفت: «درمانگاه مجلس متعلق به هشت هزار پرسنل و خانواده آنها در مجلس است که شامل هزار بازنشسته می‌شود که با احتساب همسرانشان، 2 هزار نفر جمعیت بالای 65 سال کشور هستند که باید طبق دستورالعمل‌ها واکسن آنفلوانزا دریافت کنند. حدود 300 بیمار صعب‌العلاج و سرطانی نیز در بین پرسنل مجلس وجود دارد که این بیماران نیز باید طبق دستورالعمل‌های بهداشتی واکسن بگیرند.»

در این میان واکنش‌های کاربران شبکه‌های اجتماعی به این اتفاق در نوع خود جالب توجه بود. این اقدام مجلس این‌بار صدای بسیاری از کاربران طرفدار جناح اصولگرا را هم درآورد و در این مورد خواستار پاسخگویی شورای نگهبان هم بودند. هر کدام از این کاربران با ادبیات منحصر به فرد خود، انقلابی بودن این مجلس را ادعایی واهی دانستند.

محمود صادقی، نماینده اصلاح‌طلب دهمین دوره مجلس، در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی توییتر درباره تقدیم واکسن به نمایندگان در شرایط نایابی آن برای گروه‌های پرخطر، نوشت: «اختصاص اولین محموله واکسن آنفلوانزا به مجلس فقط نشانگر توخالی بودن شعارهای نمایندگان مجلس یازدهم نیست؛ بلکه نشانه‌ای از فاصله نهادینه‌‌شده حاکمیت از مردم است. محموله قرص‌های فاویپیراویر را هم محرمانه از چین وارد و عمده‌اش را صرف درمان مقامات و از ما بهتران کردند.»

این توییت واکنش‌ برخی نمایندگان اصولگرا را در پی داشت. سیدنظام‌الدین موسوی، در توییتی صادقی را مخاطب قرار داد و نوشت: «بنده به عمرم واکسن آنفلوانزا نزده‌ام. ظاهراً این موارد در مجلس قبل روال بوده، لذا از آقای محمود صادقی به عنوان صاحب تجربه خواهش می‌کنم لیستی از واکسن و قرص‌هایی که در مجلس قبل مصرف می‌کرده‌اند را اعلام کنند تا در مجلس جدید ممنوع شود.» علاوه بر او، احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیات‌رئیسه مجلس هم به انتقاد صادقی این‌گونه واکنش نشان داد: «شما که دوره قبل بودی میدانی مجلس 8000 کارمند و بازنشسته دارد، حدود 200نفر صعب‌العلاج و نیازمند واکسن، داروخانه مجلس مثل همه داروخانه‌ها طبق روال هر سال درخواست داده و این واکسن برای نماینده‌ها نیست، ضمناً مجلس واکسن‌ها را برگردانده در حالی‌که نمایندگان دوره قبل اکثراً استفاده می‌کردند.»

رفته‌رفته انتقادات از توزیع واکسن آنفلوانزا در مجلس از توییتر فراتر رفت و عباس آقا‌زاده مسرور، رئیس مجمع عمومی سازمان نظام پزشکی، در نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهوری از انبار کردن 25 روزه واکسن آنفلوانزا در شرکت‌های پخش دارو خبر داد. او در نامه خود از این اقدام وزارت بهداشت به عنوان زمان‌سوزی یاد کرد: «این زمان‌سوزی به چه علت ایجاد شده؟ آیا برنامه و پروتکل کشوری نقش دارد؟ آیا وزارت بهداشت اختیار لازمه را در این مورد هنوز کسب نکرده؟ آیا نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اولویت نخست دریافت واکسن آنفلوانزا هستند؟ گروه‌بندی‌ها و اولویت‌گذاری‌ها بر چه مبنایی انجام شده است؟»

در این میان سکوت محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس یازدهم قابل توجه بود. او پیش از این هم درباره تحویل 290 خودروی 600 میلیونی به نمایندگان مجلس سکوت اختیار کرد. قالیباف که معمولا تندترین واکنش‌ها را به دولتمردان داشت این بار تنها در حاشیه افتتاح نمایشگاه دایمی توانمندی‌های راهبردی نیروی هوا و فضای سپاه گفت: «مجلس یازدهم به حواشی‌ای که برای آن ایجاد می‌کنند توجهی ندارد و تمام تلاش خود را به کار می‌گیرد تا در چارچوب وظایف خود با تکیه بر فرهنگ دفاع مقدس به ایمان به خداوند و باور به سنت‌های الهی مشکلات مردم را برطرف کند.»

اگرچه به گفته مسئولان در ایران تعداد واکسن‌های آنفلوانزا محدود است، اما به طور کلی مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا پیشنهاد داده همه افراد بالای 6 ماه، باید این واکسن را تزریق کنند و فقط استثناهای کمی برای عدم تزریق وجود دارد. زمان تزریق این واکسن هر سال از اواسط شهریور تا اوایل آبان است و دو هفته طول می‌کشد تا واکسن در بدن افراد آنتی‌بادی تولید کند.

طبق آخرین اخبار و به گفته نایب‌رئیس انجمن داروسازان استان تهران واکسن آنفلوانزا هفته آینده در داروخانه‌ها توزیع می‌شود. به گفته بهمن صبور، قرار است 16 میلیون دوز واکسن آنفلوانزا در سه مرحله وارد کشور شود که توزیع آن در داروخانه‌ها از فاز دوم آغاز می‌شود.

علاوه بر این رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت هم وعده داده که واکسن برای گروه‌های پرخطر یعنی کادرهای بهداشتی‌درمانی خط مقدم، کلیه خانم‌های باردار، مبتلایان به بیماری‌های خاص، ساکنان سرای سالمندان، جانبازان بالای 50 درصد و همچنین کلیه جانبازان شیمیایی، افراد پرخطر ساکن در زندان‌ها، مبتلایان به HIV و بعضی بیماری‌های خاص دیگر، رایگان است.

به این لیست گرمخانه‌های شهرداری، معتادان متجاهر و مراکز بهزیستی و کارکنان مشاغل پرریسک را هم اضافه کنید. حالا کمتر از 20 روز برای تزریق این واکسن فرصت باقی است و فارغ از دعواهای سیاسی و جناحی باید منتظر ماند و دید آیا وعده تامین 16 میلیون دوز و واکسینه شدن رایگان گروه‌های پرخطر محقق می‌شود یا خیر؟