اصلاح ساختار شهرداری تهران رای نیاورد

اعتمادآنلاین| زمستان سال گذشته بود که شهرداری تهران پس از ماه‌ها پیگیری کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران لایحه اصلاح ساختار شهرداری را به شورا ارایه کرد. لایحه‌ای که با تغییرات حداقلی همراه بود و انتظارات اعضای شورا که مشتاق کاهش معاونت‌ها و ادغام بخش‌هایی که مسوولیت‌های مشابه داشتند، نبود. دی ماه سال گذشته یک فوریت این لایحه به تصویب رسید. اما در حالی که طرح‌های یک فوریتی باید طی یک هفته در صحن شورای شهر بررسی شود 9 ماه بعد به شورا آمد.

در این 9 ماه کمیسیون برنامه و بودجه لایحه دیگری تدوین کرده بود .به قول حسن رسولی، خزانه‌دار شورای شهر تهران که از ابتدا پیگیر این موضوع بود پیشنهاد شورا به طرح شبیه است. در نسخه اصلاح ساختار کمیسیون برنامه و بودجه یک معاونت به شهرداری افزوده می‌شد اما معاونت عمران و حمل و نقل ادغام می‌شدند، معاونت امور مناطق هم به یک اداره کل زیر مجموعه شهردار تبدیل می‌شد.

جابه‌جایی‌ها و ادغام‌های زیادی در این طرح مطرح بود. کمیسیون‌های مختلف شورا در نامه‌ای که مرداد ماه به رییس شورا ارسال کرده بودند مخالفت خود را با این پیشنهاد مطرح و علت اصلی مخالفت آنها نبود وقت کافی برای به سرانجام رساندن این تغییرات گسترده عنوان شده بود.

در این مدت بسیاری از معاونت‌های عمرانی و حمل و نقل و منابع انسانی در مناطق به دلیل بلاتکلیفی این لایحه با حکم سرپرستی فعالیت می‌کردند و همچنین حامد مظاهریان همزمان مسوولیت دو معاونت منابع انسانی و برنامه‌ریزی را برعهده داشت و مشخص نیست پس از اینکه این لایحه از سوی اعضای شورای شهر تهران رد شد حضور او در این معاونت چه خواهد شد.

اما جلسه شورای شهر روز گذشته، جلسه ملتهبی بود. از ابتدای جلسه که شهردار تهران خواستار پس گرفتن لایحه اصلاح ساختار شد و برخی از اعضا این درخواست 20 دقیقه مانده به صحن علنی را بی‌احترامی به شورا می‌دانستند تا اعضای مدافع این بازپس‌گیری تا حضور اعضایی که مبتلا به کرونا بودند و مشخص نبود آیا بهبودی کامل پیدا کرده بودند یا تنها برای رای به اصلاح ساختار در صحن شرکت کرده بودند. حتی مرتضی الویری که از روزهای قرمز تهران به شورا نمی‌آید هم در این جلسه حضور داشت تا به کلیات این لایحه رای مثبت بدهد.

اما جلسه شورا با نطق حجت نظری، سخنگوی کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران آغاز شد. او این تغییرات را با اصلاح ساختار احمدی‌نژاد مقایسه کرد.

به گفته او در میان هزاران مشکل در شهر، یکی از مشکلات؛ ساختار فربه و گاهی کرخت شهرداری تهران است. موازی‌کاری‌ها و تکثر منصب‌هایی که کارهایی نسبتا مشابه انجام می‌دهند، انجام برخی کارها را دشوار و برخی دیگر را غیرممکن کرده است. اما در همین وضعیت نیز امور شهر به ‌پیش می‌رود و هرجا کارها به ‌جای سپرده شدن به دوست و آشنا و شریک در فلان شرکت پیمانکار، به درون شهرداری سپرده شد با نتایجی به مراتب بهتر و هزینه‌ای به مراتب کمتر به انجام رسید. در همین وضع ساختار نیز با وجود ایرادهایی که وارد هم هست، هرجا نیروهای درون سازمانی دیده شدند و باور شدند، کارهایی را به سرانجام رساندند که پیمانکار به دلیل عدم علقه سازمانی انجام نداد.

نظری افزود: نه‌‌تنها بی‌اعتمادی به کارکنان شهرداری و ضعیف‌انگاری افرادی که از قضا بسیاری‌شان تحصیلکرده در دانشگاه‌های مطرح و رشته‌های مرتبط هستند، باعث می‌شود انگیزه لازم برای انجام وظیفه وجود نداشته باشد، بلکه آوردن مدیران از خارج از سازمان و برون‌سپاری وظایف ذاتی شهرداری به بخش خصوصی، تتمه میل و رغبت کارشناسان را زنده به گور می‌کند. ضمن اینکه اکنون حدود دو سال است که چماق اصلاح ساختار، دست و پای همه را شل کرده و شاید اگر این ایجاد تزلزل نبود، امروز در نقطه‌ای بهتر ایستاده بودیم. دو سال است که مدیران و کارکنان بخش‌های مختلف شهرداری نمی‌دانند هفته آینده می‌توانند پرونده‌ای را که گشوده‌اند، ببندند یا خیر! دو سال است به بهانه اصلاح ساختار، بسیاری از مدیران هنوز با عنوان سرپرست امور را تصدی می‌کنند و این یعنی بی‌ثباتی و بدنه لرزان سازمان!

نظری ادامه داد: بلاتکلیفی که شورا و شهرداری توامان به وجود آورد و سهم هیچ طرفی بیش از دیگری نبود. همین که شایعه شد معاونت‌های فنی و عمرانی و حمل و نقل ممکن است ادغام شوند، اداره‌ کل انتصابات از صدور احکام مربوط به این دو معاونت در مناطق سر باز زد و شائبه ادغامی که بیشتر به رویا شبیه است، عاملی شد برای بی‌ثباتی بیشتر! بی‌ثباتی که دیگر اثری از شورا در آن نیست.

رییس کمیته مشارکت‌های مردمی شورای شهر تهران افزود: آنچه امروز مرا بر آن داشت تا راجع به اصلاح ساختار حرف بزنم، علاوه بر موارد یاد شده، یک نقد درونی است. اینکه آیا ما از پیش از شورا در کنار هزاران مشکلی که برایش راهکار داشتیم، برای این یک مشکل هم راهکاری در ذهن‌مان بود؟! اگر بود و کار کارشناسی کرده بودیم، چرا این اندازه زمان برد تا نهایی شود؟ اگر کار کارشناسی کرده بودیم، چرا از ابتدای مسیر تا امروز این اندازه تغییر در آن مشاهده می‌کنیم؟ مثلا چه‌ طور می‌شود کار کارشناسی ما یک روز به حذف اداره ‌کل بانوان و ادغامش در اداره‌ کل فرهنگی منجر شود، یک هفته بعد و به دلیل مخالفت‌های انجام شده، دوباره کارشناسی شود و اداره ‌کل بانوان حفظ شده و اداره‌ کل آموزش شهروندی با اداره‌ کل فرهنگی ادغام شود؟! اگر کار کارشناسی‌مان این اندازه سطحی است، چه تضمینی وجود دارد که بقیه قسمت‌های این چارت سازمانی چنین سرنوشتی نخواهد داشت؟ اگر هم کار کارشناسی نکرده‌ایم، به غریزه اعتماد کنیم و راهی که محمود احمدی‌نژاد رفت و برای پوشاندن ناکارآمدی، ساختارها را به هم ریخت، نرویم.

ادغام‌هایی که در آن دوره انجام شد، به ‌قدری ولع کوچک‌سازی داشت که فراموش شد با این کوچک‌سازی‌ها، قرار نیست وظایف کم شود و در واقع، دو کاری که پیش‌تر دو نفر برای انجام‌شان مسوول بودند، فردای اصلاح‌ ساختار همان دو کار بود با یک مسوول! و اگر تعدیل نیرو صورت نمی‌گرفت، همان دو کار بود با یک مسوول و یک حقوق‌بگیر بیکار! حال باید تصمیم گرفت که بنا داریم پست‌ها را کم کنیم و حقوق‌بگیر بیکار اضافه یا نیرو تعدیل کنیم؟ ما مدعی اصلاح‌طلبی هستیم و قرار نیست اگر در ادامه مسیری به این نتیجه رسیدیم که پیش‌فرض‌مان صحیح نبود، درب‌مان همچنان بر همان پاشنه بدوی بچرخد.

به گفته نظری در این ماه‌های پیش‌ رو، بهتر است به فکر چیدن میوه‌هایی باشیم که در این مدت سه سال و اندی درخت‌شان را کاشته‌ایم. نه اینکه به جای میوه‌چینی، به فکر چینش میز و صندلی در اتاق‌هایی برای مدیران جدید باشیم. مدیرانی که در فضای جدید قرار بگیرند و با شرح وظایف جدید آشنا شوند و روحیات و توانمندی‌های همکاران خود را بشناسند، احتمالا این چند ماه مهم هم سپری خواهد شد تا فرصت‌های طلایی به طلایی‌ها برسد.

اما حسن رسولی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه از مدافعان اصلی این لایحه در دفاع از لایحه اصلاح ساختار گفت: ماموریت‌های شهرداری حداکثر 6 مورد است اما 9 حوزه معاونتی در این مجموعه استقرار یافته است. ستاد شهرداری دارای 38 اداره کل است. طبق بررسی‌های کمیسیون برنامه و بودجه و مشاورین ذی‌صلاح همکار، اصلاح ساختار و تجدید نظر در نظام توزیع اختیارات و مسوولیت‌ها اگر اتفاق بیفتد، حداکثر با 15 اداره کل در این سطح با رفع تداخل‌ها و صرفه‌جویی در منابع مالی، جریان امور منطقی‌تر می‌شود. از 21 شرکت موجود در ساختار شهرداری، 9 مورد زاید و فاقد فلسفه وجودی است. از 20 سازمان سه مورد بلاوجه است. از 123 واحد سازمانی و مدیریتی، حداقل 33 واحد قابلیت حذف و ادغام در دیگر واحدها را دارند.

او یادآور شد: 26 درصد سطوح سازمانی نه تنها زاید بلکه باعث کاهش اثربخشی و افزایش هزینه هستند. با عنایت به آشفتگی‌های اشاره شده که کما بیش دامنگیر سایر سازمان‌های اداری است، نیازمند اصلاح ساختارها هستیم.

نایب‌رییس کمیسیون برنامه و بودجه گفت: اصلاح ساختار شهرداری در راستای سیاست‌های ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، برنامه ششم توسعه، برنامه پنجم در دوره قالیباف و لایحه مصوب سوم دی ماه سال 98 است. این لایحه شهردار و ما نمایندگان مردم را موظف کرده است که در این خصوص چاره‌جویی کنیم. ما مختار نیستیم موظف به اجرای قانون هستیم.

او گفت: شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان، انجام اصلاحات ساختاری شهرداری را در سال 95 وعده داده است و ما تعهد دادیم.

رسولی بیان کرد: کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران در این راستا راهبردهایی را اتخاذ کرده است. با توجه به اوضاع بد جامعه، با قبول هزینه‌های مرتبط از تعدیل نیروی انسانی پرهیز می‌کنیم. 6 درصد خروجی رضایتمندانه و 3 درصد جذب نیروی نخبه از آزمون سراسری مصوبه شماست.

او گفت: اصلاح ساختار از سطوح بالای مدیریتی صورت گرفته است تا کمترین ریزش نیروی انسانی انجام شود. از طرف شهردار، دکتر مظاهریان برخلاف فرمایشات امروز به عنوان نماینده تام‌الاختیار و هماهنگ‌کننده شهرداری و از طرف کمیسیون تخصصی با مسوولیت من، گروه مشترکی در جهت تحقق همراستایی شورا و شهردار تشکیل شد.

نایب‌رییس کمیسیون برنامه و بودجه عنوان کرد: با توجه به فرابخشی بودن ساختار از یک سو و ضرورت جلب مشارکت ارکان شهرداری و شورا، حداقل 30 نشست تخصصی برگزار کردیم. با تمام کمیسیون‌ها تبادل نظر در آخرین هم‌اندیشی برای بار سوم انجام شد. از 13 نفر حاضر در جلسه 11 نفر حضور داشتند و نظراتی داشتند که قابل احترام بود.

محسن هاشمی، رییس شورای شهر هم با وجود آنکه به اصلاح ساختار رای مثبت داد در سخنانی در صحن در رد این لایحه گفت: شهرداری تهران یک درخت صد ساله است و در این مدت وظایفش مدام زیاد شده است. بر اساس وظایفش شاخ و برگ پیدا کرده است. در جهت هرس این درخت حرکت جدی انجام نشده است.
او تاکید کرد: در باغداری اگر درخت را هرس نکنیم یا محصولش معیوب می‌شود یا دچار ریزش می‌شود. از نظر سیستماتیک در این حالت هستیم.

رییس شورای شهر بیان کرد: عملکرد شهرداری تهران با این حجم پرسنل و هزینه‌های جاری، مردم را راضی نمی‌کند. این نشان می‌دهد که این سیستم کاملا نیازمند هرس است. اگر در یک درخت هرس را ناقص انجام دهید، موضوع را حل نمی‌کند. اگر کسی که وارد نباشد، هرس کند یا شاخه را از جای درست نبرد، محصول آینده را هم از بین می‌برد. او یادآور شد: دلم می‌خواهد هرس اتفاق بیفتد اما شرایط فراهم نشده است. هرس در بالا اتفاق نمی‌افتد بلکه در میان اتفاق می‌افتد. شهرداری تهران ستادش قوی شده اما در این سیستم و هرس، به بالایی‌ها توجه نشده است. نه تنها قلع و قمع نشده‌اند، بلکه یک معاون هم اضافه می‌کند. دو معاونت ادغام ویک معاونت جدید اضافه می‌شود.

رییس شورای شهر گفت: اعضای شورا هم نظر مثبتی درباره اصلاح ساختار در پرونده نفرستاده‌اند.

در نهایت کلیات این لایحه با 11رای مخالف و 8 رای مثبت رد شد.

منبع: اعتماد