تخلیه 830 هزار موتورسیکلت از پارکینگ‌های کشور چه خسارتی به محیط‌زیست می‌زند؟

اعتمادآنلاین| از یکشنبه 18 آبان ماه پلیس راهور ناجا طرحی را که با دستور فرمانده ناجا مطرح شده بود، اجرا کرد تا موتور‌سیکلت‌هایی را که در سالیان گذشته به دلایل مختلف مثل تخلف‌های راهوری، انتظامی، آگاهی و دستور مقام قضایی توقیف شده‌اند، آزاد کند.

سه روز بعد از شروع این طرح رئیس پلیس راهور ناجا برای بازدید از نحوه اجرای طرح مذکور به یکی از این پارکینگ‌ها رفت تا اجرای این طرح را از نزدیک مشاهده کند، ما هم به آنجا رفتیم تا ببینیم چه اتفاقی در حال رخ دادن است؛ طرحی که در نگاه اول اقدام مثبتی برای صاحبان موتورسیکلت‌هایی است که سال‌ها موتورسیکلت‌شان در پارکینگ‌ها خاک خورده است. این مالکان با دریافت تخفیف‌های ویژه موتورسیکلت خود را پس می‌گیرند و دوباره به کف شهر‌ها می‌برند.

در حاشیه این بازدید سردار سید کمال هادیانفر رئیس پلیس راهور ناجا گفت: یکی از معضلات اصلی ما، توقیف بیش از 830 هزار موتورسیکلت بود که از سال 90 در پارکینگ‌های سراسر کشور هستند.

وی ادامه داد: این موتور‌سیکلت‌ها در پارکینگ‌های یک هزار و 347 شهر به دلایل مختلفی متوقف بودند که عمده تخلفات آن‌ها تخلفات راهور بوده است. موانعی در این راه وجود داشت که بر اساس تمهیداتی که اتخاذ شد، سرانجام تصمیم به ترخیص فوق العاده این موتورسیکلت‌ها گرفته شد.

سردار هادیانفر بیان کرد: هزینه نگهداری موتورسیکلت در پارکینگ سالی حدود یک میلیون تومان است که با این طرح به ازای هر سال نگهداری چیزی حدود 220 هزار تومان باید پرداخت شود. ما از رانندگان و مالکان این موتورسیکلت‌ها می‌خواهیم که از این فرصتی که ایجاد شده، نهایت استفاده را بکنند.

رئیس پلیس راهور ناجا ادامه داد: فرصت ترخیص این موتورسیکلت‌ها تا 17 دی ماه است که می‌خواهیم مالکان هرچه سریعتر اقدام به این کار کنند و در آینده نزدیک نیز چنین طرحی را برای ترخیص خودرو‌های توقیفی اجرا خواهیم کرد.

در بین ردیف‌های طولانی این موتور‌سیکلت‌ها قدم می‌زدم که چند نکته نظرم را جلب کرد. اول اینکه بیشتر آن‌ها کاربراتوری هستند که میزان آلایندگی آن‌ها چند برابر موتور‌سیکلت‌های انژکتوری است، دوم اینکه اکثر آن‌ها فرسوده هستند که زمان اسقاطشان فرا رسیده و این موضوع هم از زنگ زدگی‌های آن‌ها و پلاک هایشان کاملا مشخص بود و بسیاری از پلاک‌های موتور‌سیکلت‌های آن‌ها دیگر تولید نمی‌شوند و منسوخ شده هستند.

چند سوال در ذهنم به وجود آمد اینکه چرا باید این موتور‌سیکلت‌ها ترخیص شوند، مگر بعد از پایان عمر یک وسیله حمل و نقل نباید اسقاط شود و اینکه آیا راهی وجود نداشت که حداقل موتور‌سیکلت‌های فرسوده با موتور‌سیکلت‌های نو که آلایندگی کمتری هم دارند، جایگزین شوند.

در همین حین چند نفر از افرادی را دیدم که برای دریافت موتور‌سیکلت‌های خود آمده بودند، به سراغ نفر اول آن‌ها رفتم که گفت: موتورسیکلتم طرح هوندا و تولید سال 87 است و در سال 95 به دلیل استفاده نکردن از کلاه کاسکت توسط مأموران راهنمایی و رانندگی توقیف شده، آن موقع قیمت موتورسیکلت کم بود و دیگر برای ترخیصش مراجعه نکردم.

موتورسیکلت این فرد 12 سال از عمرش گذشته بود و نیاز بود که اسقاط شود، اما او خوشحال از اجرای این طرح و کاهش مبلغ پرداختیش بود، زمانی که از او پرسیدم دوست داشتی این موتورسیکلت را از شما تحویل می‌گرفتند و به صورت قسطی یک موتورسیکلت نو و کم مصرف تحویل می‌گرفتی؟ اظهار کرد: بله، اگر این کار را می‌کردند هم یک موتورسیکلت نو داشتم و هم اینکه آلودگی کمتر و دردسر کمتری داشت که متأسفانه این اتفاق نیفتاده و باید خوشحال باشم از اینکه موتور خودم را می‌توانم پس بگیرم.

نفر دوم گفت: موتورسیکلت من مدل سال 90 است و کاربراتوری، مدتی است که بیکار بودم و بعد از اینکه موتورم را از بین این موتور‌ها پیدا و ترخیصش کنم، دوباره به پیک موتوری بر می‌گردم تا بتوانم برای خودم درآمدی داشته باشم، اما ای کاش می‌توانستم یک موتورسیکلت نو به صورت قسطی و بدون سود تحویل بگیرم تا بتوانم راحت‌تر کسب درآمد کنم.

افراد دیگری هم که برای ترخیص موتورسیکلت‌هایشان آمده بودند بر این موضوع اتفاق نظر داشتند که موتورسیکلت‌هایشان میزان آلایندگی بالایی دارد و بهتر بود موتورسیکلت کم مصرف و انژکتوری را خریداری کنند، اما چون حمایتی از آن‌ها نمی‌شود مجبور به استفاده مجدد از همین موتور‌سیکلت‌ها هستند.

از رئیس پلیس راهور ناجا درباره‌ این موضوع پرسیدم، وی با اشاره به لزوم اسقاط موتورسیکلت‌های رسوبی و توقیفی گفت: در ماده 8 هوای پاک این موضوع تصریح شده که موتورسیکلت‌ها و خودرو‌ها باید براساس عمر مفیدی که دارند، اسقاط شوند.

وی ادامه داد: بر اساس این طرح باید با تسهیلاتی که دولت در اختیار مالکان خودرو‌ها و موتورسیکلت‌هایی که نیاز به اسقاط دارند قرار می‌دهد، کمک کند تا وسایل نقلیه نو جایگزین آن‌ها شود، اما براساس گزارش‌هایی که به بنده رسیده، متأسفانه در دو سه سال اخیر روند اسقاط موتورسیکلت‌های رسوبی در کشور بسیار ضعیف بوده است.

وی افزود: حتی در ناوگان حمل و نقل عمومی هم کار زیادی در اسقاط انجام نشده است، امیدواریم که دولت از این فرصت باقی مانده استفاده کند و طرحی را برای نوسازی موتورسیکلت‌ها و ناوگان حمل و نقل عمومی کشور انجام دهد. آنچه که ما در دستورالعمل‌ها دیدیم عمر مفید موتورسیکلت‌ها 10 سال است و برای تردد موتورسیکلت‌ها در سطح شهر این عمر مفید 8 سال در نظر گرفته شده است.

رئیس پلیس راهور ناجا بیان کرد: ما در دستورالعمل این موضوع را رعایت کرده‌ایم، منتهی آخرین رأی دیوان عالی این بوده که ملاک حال فعلی وسیله است، یعنی اگر مرکز معاینه فنی تأیید کرد که وسیله علی رغم اینکه عمرش در مسیر فرسودگی قرار دارد، اما سالم است، می‌تواند تردد کند. ما هر دو شرایط را در دستورالعمل در نظر گرفته‌ایم و عمر زیر 10 سال برای وسیله نقلیه را پیش بینی کرده‌ایم که برای ترخیص باید در نظر گرفته شود و اگر هم که عمر موتورسیکلت بالای 10 سال بود، با تأیید افسران پلیس راهور ترخیص انجام می‌شود.

وی ادامه داد: در بازدیدی که افسران پلیس راهور انجام می‌دهند اگر وضعیت ظاهری موتورسیکلت از نظر آلودگی و مسائل فنی سالم بود، اجازه ترخیص داده می‌شود. پلیس هم این موضوع را قبول دارد که بهتر است موتورسیکلت‌های فرسوده اسقاط شوند و طرحی برای خریداری آن‌ها از مالکان انجام شود.

مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به ترخیص 830 هزار موتورسیکلت رسوبی از پارکینگ نیروی انتظامی اظهار کرد: در قانون هوای پاک، وزارت صمت متعهد شده است که در ازای هر 10 موتورسیکلتی که تولید می‌کند، 3 موتورسیکلت را اسقاط کند، همچنین در ازای تولید هر 10 موتورسیکلتی که آلودگی تولید می‌کند، یک موتورسیکلت برقی تولید شود.

او با اشاره به اینکه سازمان محیط زیست در تلاش است تا خودرو‌ها و موتورسیکلت‌های اسقاطی جمع آوری شوند، بیان کرد: باید تولیدات کشور به سمتی رود که دوستدار محیط زیست باشد، اما هنگامی که به پارکینگ‌های تولیدکنندگان نگاه می‌کنیم پر از موتورسیلکت‌های کاربراتوری است.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: پارکینگ‌های نیروی انتظامی برای اینکه مشکل کمبود فضای خود را حل کنند، به سلامت مردم و محیط زیست اهمیت نمی‌دهند و دنبال راهکار هستیم تا این موتورسیکلت‌ها از پارکینگ خارج شوند.

تجریشی با اشاره به اینکه باید راه حلی اندیشیده شود تا موتورسیکلت‌های فرسوده اسقاط شوند، تصریح کرد: در ازای هر موتورسیکلتی که وارد شهر می‌شود انگار 7 خودروی پیکان به شهر وارد شده است و در این راستا تمام زحمات ما از دست می‌رود.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به راهکار‌هایی برای مقابله با این مسأله، عنوان کرد: اقداماتی در این راستا به کمک شهرداری تهران انجام شد، در سال‌های گذشته می‌توانستیم با معادل یک میلیون تومان موتورسیکلت فرسوده را تعمیر کنیم تا آلودگی کمتری داشته باشند، اما این هزینه‌ها اکنون به 4 تا 5 میلیون تومان رسیده است.

او با بیان اینکه تصمیم گیری‌ها باید به گونه‌ای باشد که منافع مردم و منافع ملی در اولویت باشد نه منافع اقتصادی، ادامه داد: قرار نیست به هر شکلی پارکینگ‌های نیروی انتظامی خالی شود، تمام خودرو‌های پیکانی که در گذشته از کشور خارج شده با بازگشت این موتورسیکلت‌ها بدون فایده شده است و مانند داروی مصرف گذشته‌ای است که مجدد مصرف می‌شود.

تجریشی گفت: با ترخیص و بازگشت این حجم بالای موتورسیکلت‌های فرسوده به سطح شهر به مرحله‌ اول خود باز می‌گردیم و آلودگی هوا به مراتب بدتر از امروز خواهد شد.

حالا این موتورسیکلت‌ها به کف خیابان‌های 1347 شهر می‌روند، امیدواریم قبل از اجرای طرح‌های این چنینی مسئولان به حفظ محیط زیست هم اهمیت دهند که باعث پشیمانی در آینده نشود.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان