«اعتمادآنلاین» گزارش می‌دهد:
واکسن کرونا| از بخشش واکسن به ایران تا واکسن کرونای تولید داخل که 5 ماه زمان می‌برد
در شرایطی که کشورهای مختلف جهان واکسیناسیون را آغاز کرده‌اند ورود واکسن کرونا به ایران هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
اعتمادآنلاین| اطلاع‌رسانی شفاف نیست. هر کسی چیزی می‌گوید. حرف از واکسن خارجی و داخلی به میان می‌آید و از تولید ستاد اجرایی فرمان امام و واردات می‌گویند، اما هنوز خبری نشده است. بنابراین در روزهایی که مردم دنیا در کشورهای مختلف مشغول انجام مراحل واکسیناسیون و بررسی نتایج آن هستند، مردم ایران همچنان چشم‌انتظار واکسن مانده‌اند.
در هفته‌ای که گذشت همه حرفی زده شد. برخی گفتند نباید سراغ واکسن خارجی برویم و برخی دیگر از الزام آن صحبت به میان آوردند.
در ابتدای هفته، رئیس جمعیت هلال‌احمر کشور از خرید واکسن حرف زد و حتی نام کشور سازنده را هم فاش کرد. کریم همتی رئیس جمعیت هلال‌احمر درباره واکسن کرونای خریداری‌شده از سوی ایران گفت: «واکسنی که ما خریده‌ایم چینی است، اما سازمان غذا و دارو بر همه داروها و واکسن‌ها به شدت نظارت می‌کند.»
او چند ساعت بعد در گفت‌وگویی دیگر توضیح داد که البته هلال‌احمر برای خرید واکسن با سازمان غذا و دارو هماهنگ عمل خواهد کرد: «بعد از اینکه رایزنی‌ها به جایی برسد باید هم در مورد قیمت و هم نوع واکسن با سازمان غذا و دارو به اجماع برسیم و هر یک از واکسن‌هایی را که مورد تایید سازمان غذا و دارو باشد خریداری کنیم. به هر حال منبع ما از منابع موجود در بازار است که تهیه خواهد شد.»
به گفته او، در مرحله اول میزان واکسن کرونایی که سازمان هلال‌احمر می‌خواهد خریداری کند یک میلیون دُز است. البته با توجه به شرایط حاکم بر کل دنیا که تقاضا برای واکسن زیاد است و منابع تولیدی آن کم، طبیعتاً فضای خاصی وجود دارد و مانند واکسن آنفلوانزا میزان خرید آن زیاد نیست.
این در حالی است که با گذشت بیش از سه ماه از شروع پاییز، هنوز واکسن آنفلوانزا هم آنچنان که باید و شاید در اختیار مردم قرار نگرفته است.
نیاز به شفاف‌سازی در اطلاع‌رسانی اخبار واکسن کرونا
ابهامات مختلفی در این باره وجود داشت و هیچ کسی نمی‌دانست که برنامه مسئولان از چه قرار است چراکه برخی از مسئولان کشوری هم گفته‌اند که اساساً مدیران بهداشتی کشور نباید سراغ واکسن خارجی بروند. در این شرایط بود که انجمن داروسازی کشور از اهمیت شفافیت در خصوص تامین واکسن کرونا برای مردم گفت.
علی فاطمی دبیر انجمن داروسازان ایران بر لزوم شفاف شدن قراردادهای خرید واکسن تاکید کرد و گفت: «واردات واکسن فایزر، مدرنا و واکسن روسی در دنیا انجام می‌شود که ایران می‌تواند اقدام به خرید آنها کند. آسترازنکا نیز واکسن کرونا را تولید کرده که موفق نبوده است اما تحقیقات نشان می‌دهد واکسن چینی نیز موفق بوده است. موضوع خرید واکسن یا دارو امنیتی نیست که بشود آن را پنهان کرد و مسئولان باید نحوه قراردادهای خود با کشورهای تولیدکننده واکسن یا کواکس را شفاف اعلام کنند. دانستن حق مردم است. متاسفانه مسئولان در زمینه توزیع واکسن آنفلوانزا نیز اظهارات ضدونقیضی کردند که باید به این موضوع توجه داشت و مردم را نگران نکرد.»
آمادگی ستاد اجرایی فرمان امام برای تولید واکسن
یک روز بعد از این اظهارات بود که ستاد اجرایی فرمان امام برای تولید ماهانه 1.5 میلیون دز واکسن اعلام آمادگی کرد. یکشنبه هفتم دی‌ماه، محمد مخبر رئیس این ستاد این خبر را اعلام کرد و گفت: «ظرف 40 روز آینده به ظرفیت تولید ماهانه 1.5 میلیون دز خواهیم رسید و از 6 ماه دیگر این ظرفیت به ماهانه 12 میلیون دز خواهد رسید و پس از تامین نیاز کشور، قادر خواهیم بود که واکسن را به خارج از کشور هم صادر کنیم.»
در همان شرایط بود که صحبت از تولید واکسن مشترک با سایر کشورها هم به میان آمد. علیرضا بیگلری رئیس انستیتو پاستور ایران درباره این موضوع عنوان کرد: «این کار را هم پیش می‌بریم. طراحی واکسن کرونا در حوزه تولید مشترک از سوی هر 2 کشور انجام شده است. طراحی‌ها و مطالعات کیفی تولید این واکسن به صورت مشترک بین 2 کشور انجام می‌شود. باید توجه کرد که چارچوب این شیوه تولید واکسن در انستیتو پاستور ایران موجود است. انستیتو پاستور ایران یکی از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین تولیدکنندگان واکسن در خاورمیانه محسوب می‌شود و کمتر ایرانی را می‌توان یافت که واکسنی از محصولات تولیدی این انستیتو دریافت نکرده باشد. بنابراین زیرساخت مطالعات کیفی مطابق با آخرین دستورالعمل‌های مربوطه در این موسسه نهادینه شده است.»
او همچنین توضیح داد که در حال حاضر کارآزمایی بالینی فاز یک واکسنِ تولید مشترک با یکی از کشورها تمام شده است و با نظارت انستیتو پاستور کارآزمایی بالینی فاز دوم در دست انجام است و در صورت اطمینان به ایمنی و کارایی واکسن، فاز سوم مطالعه بالینی که کم‌خطرترین فاز است در ایران آغاز خواهد شد.
150 هزار واکسن یا یک میلیون دز؟
اما خبر مهم، روز شنبه اعلام شد؛ جایی که دیگر تاریخ ورود واکسن هم مطرح و حتی درباره میزان آن نیز صحبت کردند. ابتدا باز هم کریم همتی بود که در این باره اطلاع‌رسانی کرد. رئیس جمعیت هلال‌احمر با اشاره به مذاکرات انجام‌شده برای ورود واکسن کرونا به داخل کشور اظهار کرد: «بنا بر هماهنگی‌های صورت‌گرفته با جمعی از خیرین در آمریکا، قرار است 150 هزار واکسن کرونا (شرکت فایزر) از طریق مرز وارد کشور شود.»
تاریخ ورود این واکسن‌ها بهمن‌ماه اعلام شد و همتی همچنین توضیح داد که در این زمینه جمعیت هلال‌احمر بر اساس نظر سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت عمل خواهد کرد. همچنین اولویت‌های توزیع نیز بر اساس دستورالعمل‌های این سازمان خواهد بود و جمعیت هلال‌احمر فقط واکسن‌ها را به صورت رایگان پخش خواهد کرد.
به جز این میزان واکسن فایزر که قرار شد از سوی یک خَیِّر در آمریکا به ایران داده شود، یک میلیون دز واکسن هم از چین خریداری شده که به گفته مسئولان در راه است. از طرفی ستاد اجرایی فرمان امام نیز تست انسانی نخستین واکسن کرونای تولید داخل را روز سه‌شنبه 9 دی‌ماه انجام داد. طیبه مخبر دختر رئیس این ستاد نخستین داوطلب بود و به گواه اخبار، تا بدین لحظه شرایط جسمانی خوبی هم دارد.
ضمن اینکه با اعلام این ستاد، از هفته‌های آینده ماهانه یک و نیم میلیون دز واکسن کرونا در ایران تولید خواهد شد.
واکسن ایرانی تایید WHO را نمی‌خواهد؟
اما برای برخی این پرسش پیش آمده که آیا ایران برای تولید این واکسن به تایید سازمان جهانی بهداشت نیاز دارد یا خیر؟ کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو در پاسخ به این پرسش توضیح داد که فعلاً نیاز به چنین تاییدی نیست. به گفته جهانپور، تولید نهایی این واکسن به تایید سازمان بهداشت جهانی نیازی ندارد. هر وقت قرار شد تولید برای صادرات داشته باشیم، می‌توانیم برای اخذ مجوزهای بین‌المللی هم اقدام کنیم. ممکن است مستندات برای سازمان بهداشت جهانی ارسال شود، اما برای استفاده در کشور نیازی به مجوز WHO نیست و همه چیز با مجوز سازمان غذا و داروی ایران انجام می‌شود. هر گاه قرار شد تولید برای صادرات داشته باشیم، تولیدکننده می‌تواند برای مجوزهای بین‌المللی از سازمان بهداشت جهانی هم اقدامات بیشتری صورت دهد.
همچنین بر اساس گفته‌های او، این واکسن از نوع ویروس غیرفعال‌شده کرونا یا Inactivated coronavirus است که ترکیبات آلومینیوم هم همراه دارد.
پرسش دیگر هم این است که چه زمانی می‌توان از واکسن داخلی استفاده عمومی کرد؟ پرسشی که یک نماینده مجلس به آن پاسخ داد. به گفته محمدعلی محسنی بندپی عضو هیات‌رئیسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، واکسن کرونای ایرانی تازه وارد فاز انسانی شده است و تا به دست آوردن نتایج مثبت که به گفته کارشناسان پنج ماه طول می‌کشد باید منتظر بمانیم.
در میانه این اظهارات، مردم در فضای مجازی هم نظرات مختلفی می‌دهند. عده‌ای ترجیح می‌دهند واکسنی را استفاده کنند که سازمان جهانی بهداشت آن را تایید کرده و برخی دیگر اولویت‌شان استفاده از واکسن داخلی است. نکته قابل توجه اما اینکه واکسن داخلی به گفته خود مسئولان، تا پنج ماه دیگر به مرحله بهره‌برداری می‌رسد و تا آن زمان واکسن‌هایی مثل فایزر و مدرنا که در جهان طرفداران زیادی پیدا کرده آزمون خودشان را به خوبی پس خواهند داد. در نتیجه، شاید بهار سال آینده بتوان بررسی بهتری از عملکرد کشورها در تولید واکسن کرونا داشت.
دیدگاه تان را بنویسید