ثبت 19 هزار و 235 حادثه در سال 99؛ نزاع خیابانی در صدر

اعتمادآنلاین| «19 هزار و 235 حادثه در کشور به ثبت رسیده که 74 درصد آنها ترافیکی و 26 درصد غیرترافیکی بوده است.» این خبر را سرپرست دفتر مدیریت خطر بلایا در وزارت بهداشت داده و فقط مربوط به سال 99 است. رقمی که حاکی از آمار بالای نزاع در کشور است.

خشونت و نزاع پدیده‌هایی است که قسمت اعظم تاریخ مدون انسان پیرامون آن رقم خورده است. از پنج هزار و 600 سال قبل تا امروز بشر فقط 292 سال در صلح و صفا گذرانده و بقیه را در جنگ و ستیز بوده است. خشونت و پرخاشگری یک معضل اجتماعی در جوامع ما به شمار می‌رود که بر زندگی هزاران نفر در هر سال تاثیر می‌‌گذارد و خشونت‌‌های شدید علیه جان و مال افراد باعث ایجاد ترس در جامعه شده است. خشونت و پرخاشگری در سطوح مختلف معضلی بزرگ و جهانی قلمداد می‌شود و ریشه بسیاری از جرائم، نابسامانی‌ها و انحراف‌ها را باید در این امر جست‌وجو کرد.

در یک نگاه، عامل انحطاط اخلاقی و سقوط معنوی بسیاری از افراد، گروه‌‌ها و جوامع خشونت و پرخاشگری است و جنگ، تجاوز، ترور، تخریب، ضرب‌ و جرح و قتل، مصادیق بارز این جنبه از رفتار انسان به شمار می‌آید.

دکتر محمد اسماعیل مطلق مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به گزارش مرکز هدایت عملیات بحران وزارت بهداشت طی 10 ماه اول سال 1399 توضیح می‌دهد: «طی این مدت 19 هزار و 235 حادثه در کشور به ثبت رسیده که 74 درصد آنها ترافیکی و 26 درصد غیرترافیکی بوده است، البته این آمار تنها موارد ثبت‌شده بوده و تعداد زیادی از این حوادث در کشور ثبت نمی‌شود.»

به گفته این استاد دانشگاه، بیشترین حوادث ثبت‌شده مربوط به دی‌ماه و سپس خرداد و آذر بوده است: «از 5090 حادثه ترافیکی به‌ثبت‌رسیده بیشترین تعداد حوادث و بیشترین مصدوم در خردادماه و بیشترین مرگ در مهر به ثبت رسیده است. همچنین بیشترین حوادث ترافیکی مربوط به تهران، شیراز و سیستان و بلوچستان بوده است.»

مطلق همچنین با اشاره به آمار حوادث غیرترافیکی می‌گوید: «از 14 هزار و 145 حادثه غیرترافیکی ثبت‌شده، نزاع با 32 درصد، مسمومیت با 20 درصد و خودکشی با 14 درصد بیشترین آمار را به خود اختصاص داده‌اند.»

از سوی دیگر چهار هزار و 476 مسمومیت مونوکسید کربن در 4 ماه مهر تا دی ثبت شده که 207 کشته در پی داشته و تهران، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی به ترتیب بالاترین مسمومیت با مونوکسید کربن را گزارش کرده‌اند.

کاهش سفرها هم تاثیری بر نزاع ترافیکی نگذاشت

در سال گذشته با وجود اینکه تعداد سفرهای بین استانی هم به خاطر کرونا کاهش یافته و مشخصاً رفت‌وآمد به شمال کمتر از سال گذشته بوده است، باز هم آمار قابل توجهی از غرق‌شدگی به ثبت رسیده. مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره حوادث ناشی از غرق‌شدگی نیز توضیح می‌دهد: «در 6 ماه نخست سال 99 تعداد 944 مورد غرق‌شدگی به علت شنا در مناطق ممنوع اعلام شده که 649 مورد آن به فوت انجامیده و از این تعداد 82 درصد مرد بوده‌اند. همچنین بالاترین آمار نیز به استان‌های مازندران، فارس و گیلان اختصاص دارد.»

مطلق با بیان این نکته که طبق آمار، ایران از جمله کشورهای بلاخیز و جزو 10 کشور اول از نظر جمعیت تحت تاثیر مخاطرات است عنوان می‌کند: «بر این اساس مدیریت خطر بلایا به جای مدیریت بلایا با رویکرد پیش‌فعال و تاکید بر آمادگی و پیشگیری باید در دستور کار قرار گیرد.»

به گفته مشاور معاون بهداشت وزارت بهداشت، در همین راستا اغلب کشورها از جمله ایران برای گروه‌های مختلف سنی و جنسی آسیب‌پذیر مانند کودکان، زنان و سالمندان برنامه‌هایی در دست اجرا دارند: «این در حالی است که در بسیاری از این مخاطرات از جمله حوادث ترافیکی و انسان‌ساخت، مردان گروه پرخطر محسوب می‌شوند. علاوه بر این در حوادث طبیعی نیز مردان در معرض انواع آسیب‌های اقتصادی، اجتماعی و روانی هستند، از این رو پیش‌بینی برنامه‌هایی برای پیشگیری از بروز این آسیب‌ها باید جزو اولویت‌ها باشد.»

تبعات نزاع خیابانی برای جامعه و فضای امنیتی

اگرچه حوادث و بلایای طبیعی هم جزو مواردی است که به شدت بر یک جامعه و میزان خرسندی مردم از زندگی تاثیر می‌گذارد، اما عنوان طبیعی بودن آنها سبب می‌شود مدیریت کردنش هم متفاوت شود و صرفاً در حوزه مدیریت بحران است که پای مسئولان، مدیران و تصمیم‌گیران به ماجرا باز می‌شود. در نزاع اما ماجرا متفاوت است. نزاع‌های خیابانی مشخصاً ناشی از سبک زندگی مردم، حالات روحی آنها و شرایط زندگی‌شان است و به طور مستقیم هم بر جامعه اثر می‌گذارد. درگیری و نزاع دسته‌‌جمعی ممکن است باعث مهاجرت دسته‌جمعی و خالی شدن روستا از سکنه شود، سلامت روانی اعضای جامعه را به خطر می‌اندازد، مانع پیشرفت تحصیلی و سایر پیشرفت‌ها در جامعه می‌‌شود، سلامت و امنیت جامعه را تهدید می‌کند و در نهایت مانع توسعه جامعه می‌شود. این تبعاتی است که نزاع و درگیری مردم در فضای جمعی برای جامعه ایجاد می‌کند.

این اتفاقاً همچنین در بعد انتظامی هم تبعات خودش را دارد که کاهش احساس امنیت در جامعه، افزایش سایر جرائم در بین اعضای خانواده، افزایش پرونده‌ها در کلانتری و پاسگاه‌‌ها و اتلاف وقت و سرمایه نیروی انتظامی به لحاظ بررسی و کنترل درگیری‌ها از جمله آنهاست. به همین خاطر هم بررسی این عوامل و مقابله با آنها از طریق آسیب‌شناسی، فرهنگ‌سازی و اقدام عملیاتی مسئولان اهمیت بسزایی دارد.