دولت باید مسیر را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی روی ایده های ناب هموار کند

اعتمادآنلاین| رویداد «ره‌نشان» به عنوان یکی از بزرگ­ترین رویدادهای مساله محور ذیل طرح شهید بابایی بنیاد ملی نخبگان با حمایت معاونت علمی و فناوری و بنیاد ملی نخبگان، به مرحله شناخت برگزیدگان رسید. این مسابقات با هدف شناسایی افراد و تیم‌های مستعد، دانشجویان و فناوران برای توانمندسازی در حل مسائل و نیازهای صنعت کشور، در 5 حوزه زیست فناوری، حمل و نقل، آب و محیط زیست، انرژی و هوشمندسازی میزبان 38 شرکت دانش بنیان و 56 پروژه بود.

به گزارش ایسنا، شرکت‌ها ضمن تعریف پروژه‌های راهبردی، نیازهایشان را با فعالیتی 5 ماهه که از مهرماه آغاز شده و تا دهم اسفند سال جاری ادامه یافت، مطرح کردند. این طرح ها با استقبال 4510 نفر از شرکت کنندگان، به مرحله اجرا رسید.

پس از 7 مرحله ارزیابی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی متنوع، نشست‌های تیم سازی و مربی‌گری با هدف پیشبرد پروژه‌ها، بهترین­ ها به مرحله نهایی راه یافتند که منجر به شناسایی حدود 600 مستعد برتر در قالب چند ده تیم موفق دانشجویی شد.

«نوآوری» پیروز میدان مبارزه با فرهنگ خام‌فروشی

سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در این مراسم، با بیان این‌که برگزاری چنین رویدادهایی، جامعه جوان نخبه و با انگیزه را با راه و رسم ایجاد کسب و کارهای نوآور آشنا می ‌کند، گفت: مسیر تحول در فرهنگ اقتصاد کشور، به یاری کسب‌وکارهای دانش‌بنیان و خلاق که جوانان متخصص گرداننده‌اش هستند، آغاز شده، به‌طوری‌که در حال حاضر برترین زیست بوم دانش‌بنیان، خلاق و استارتاپی منطقه از آن ایران است؛ زیرا تلاش کردیم تا جان‌مایه اقتصاد دانش‌بنیان یعنی فرهنگ و سیاق نوآوری را در کشور با ایجاد بستری مساعد ترویج کنیم.

وی با بیان این‌که روح کسب و کارهای نوآور با نیروی انسانی جان می گیرد، ادامه داد: در پشت هریک از کسب و کارهای نوآور ایده های خلاقانه یک نیروی انسانی انگیزه‌مند و توانمند نهفته است. بنابراین تلاش می کنیم مسیر شکوفایی این ایده‌ها تا رسیدن به صنعت، هموار شود.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری افزود: شرکت‌هایی که نوآوری محور هستند و روح نوآوری در آن‌ها دمیده شده است، ثروتی فراتر از دارایی‌های فیزیکی در گنجینه خود دارند که پایان یافتنی نیست. اثر دانش و نوآوری در تغییر فرهنگ عمومی، شگفت انگیز است و اقتصاد دانش‌بنیان که دانشگاه، نوآوری و تخصص جوان خلاق در آن اهمیت دارد، فرهنگ تازه ای از کار و حرکت دانشگاهیان را نوید می‌بخشد.

ستاری با تاکید بر این‌که بنیان تحول کشور بر پایه فرهنگ استوار است، ادامه داد: روزهای نخست، تصور می‌کردیم توسعه، مفهومی است سخت افزاری اما در ادامه راه توسعه، به این نتیجه رسیدیم که کاربست‌ها و نرم‌افزارها، نقشی فراتر از سخت‌افزار ایفا می‌کنند؛ امروز اما با توسعه اقتصاد دانش‌بنیان به این باور رسیدیم که توسعه، فراتر از نرم‌افزار و سخت‌افزار، نیازمند فرهنگ است و تحول تمامی بخش ها، از مردم جامعه، دانشگاه، پژوهشگاه و صنایع گرفته تا نهادهای تصمیم ساز است که به توسعه منجر می‌شود.

نقش کلیدی فرهنگ در رونق اقتصاد

رئیس ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش بنیان و توسعه صنایع نرم و خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان این که هدف آموزش، توسعه و تحول فرهنگی جامعه است، ادامه داد: بخش قابل توجهی از سرمایه های کشور در حوزه آموزش صرف می شود و هدف از این امر، بهبود فضای صنعت و جامعه است. پژوهشگاه ها هم چنین رسالتی دارند و باید وضعیت حوزه خودشان را بهبود ببخشند.

ستاری، از رسالت بخش آموزش و پژوهش کشور در تحول آفرینی فرهنگی و اعتلای جامعه گفت و تاکید کرد: دانشگاه هایی که درآمدشان از محل شهریه تا بودجه دولت تامین می شود، باید با شناخت دوباره رسالت آن ها و تغییر فرهنگ غالب، به نقش آفرینی واقعی خود عمل کنند، به طوری‌که یاری‌گر صنعت باشند.

رییس بنیاد ملی نخبگان، محصول کارآمد و کیفی را نتیجه سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه پژوهش دانست و گفت: دولت نمی‌تواند خودرو، واکسن و دیگر محصولات کارآمد را بسازد، بلکه باید صرفا تسهیل کننده فرآیند پژوهش باشد و مسیر را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی روی ایده های ناب هموار کند.

ستاری، تسهیل ارتباط میان ایده نوآورانه و سرمایه‌گذار بخش خصوصی را مبنای حرکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال‌های اخیر دانست و بیان کرد: با تکیه به همین رویکرد، امروز به بیش از 10هزار استارتاپ و بیش از 5800 شرکت دانش بنیان در تولید ناخالص ملی، اشتغال و توسعه دست یافتیم.

وی با بیان این‌که برخی از شرکت‌های دانش‌بنیان و محصولات ایران‌ساخت نه تنها در منطقه بلکه در رقابت با پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا بی همتا هستند، افزود: شرکت‌های دانش‌بنیان کشور در حوزه‌های نانو، سلول‌های بنیادی، زیست فناوری و بسیاری حوزه‌های دیگر دستاوردهای باورنکردنی را رقم زده‌اند. داستان موفقیت کسب و کارهای دانش بنیان معمولا به یکدیگر شبیه است و صاحبان تمامی آن‌ کسب و کارها، با تکیه به الگوی حضور سرمایه‌گذار بخش خصوصی موفق شده‌اند.

میدان مبارزه ناتمام

معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری با بیان این که مبارزه امروز میان فعالان زیست بوم نوآوری و یکه‌تازان فرهنگ خام‌فروش و نفت‌محور است، گفت: فرهنگ اقتصاد نفتی با روح نوآوری، تعارض و تناقض دارد و هنر فعالان زیست بوم نوآوری و فناوری، خلق ارزش افزوده از نوآوری، به مثابه بزرگ‌ترین موهبت خداوند برای بشر است.

ستاری ادامه داد: ذهن های جسور که هیچ مرزی برای نوآوری ندارند، در این میدان مبارزه، به یاری خدا پیروز مطلق هستند و رویکرد پیشین اقتصاد را که با نوآوری و اقتصاد دانش بنیان در تعارض است، کنار می‌زنند.

وی با اشاره به این‌که صنعت، با نوآوری و حضور دانشگاه در این عرصه معنای واقعی خود را پیدا می کند، افزود: دانشگاهی موفق است که نقش خود را در صنعت پررنگ کند و بخش قابل توجهی از درآمدهایش را از محل قراردادهای ارتباط با صنعت کسب کند. چنین دانشگاهی که بتواند دنیای پیرامون خود را تحول ببخشد، موفق است.

ستاری، ناحیه نوآوری شریف را نمونه ای موفق از اثرگذاری دانشگاه‌ها بر جامعه دانست و گفت: این که بیش از 500 کسب و کار دانش‌بنیان و خلاق حول محیط پیرامونی دانشگاه شکل گرفته نشان از اثربخشی دانشگاه بر محیط پیرامونی خود دارد.

رییس بنیاد ملی نخبگان، با تاکید بر این که تحول رویکرد اقتصاد، تحول در بخش های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را نیز به همراه می آورد، ادامه داد: خوشبختانه تحولات خوبی در کشور رخ داده است و مردم با اهمیت نوآوری و نقش آن در رفاه، اقتصاد و اشتغال آشنا شده اند.

ستاری با اشاره به این که صادرات داروهای زیست فناوری و نوترکیب توسط شرکت‌های دانش بنیان، نمونه ای موفق از منسوخ شدن فرهنگ خام فروشی است، افزود: این شرکت‌ها از هیچ آغاز به کار کردند و امروز هویت اقتصاد کشور را از اقتصادی منبع محور و وارداتچی به اقتصادی نوآور، خلاق و ارزش آفرین تغییر می‌دهند.

وی با تاکید بر این‌که در راه پرپیچ و خم مبارزه با فرهنگ سنتی غالب، این شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق هستند که گوی سبقت را می‌ربایند، اظهار کرد: در این مبارزه دست برتر را کسب و کارهای نوآور دارند و باید همه فعالان زیست بوم نوآوری همدل و در کنار هم این مبارزه را ادامه دهیم تا کشور را از بند فرهنگ نفت محور رها کنیم.

حمایت از تیم‌های مستعد و خلاق برای تبدیل شدن به کسب و کارهای دانش‌بنیان

در بخش دیگری از آیین اختتامیه مسابقات ره‌نشان، حسن سالاریه معاون آینده‌سازان بنیاد ملی نخبگان با اشاره به ایجاد بستری برای حل مسایل صنعتی به کمک نوآوران دانشگاهی در قالب رویدادهای مساله محور، ادامه داد: طرح شهید بابایی، در راستای تحول رویکرد و نگاه بنیاد ملی نخبگان از جایزه‌محوری به مساله محوری و دغدغه‌مند کردن دانشگاهیان، نسبت به مسایل مهم جامعه و صنعت ایجاد شده است. با ترغیب دانشگاه ها و دانشجویان، طرح های تحقیقاتی خوبی به سرانجام می رسد و نیاز شرکت‌های دانش بنیان نیز پاسخ گفته می شود.

سالاریه با بیان این‌که تلاش کردیم ظرفیت نهفته و مغفول دانشگاه‌ها در حل مسائل کشور اجرایی شود، افزود: به زعم بنده آنچه که در رشد علمی و صنعتی در داخل کشور می بینیم، تنها کمتر از 10 درصد از ظرفیت واقعی دانشگاه های ما است. برهمین اساس بنیاد ملی نخبگان فضای جدیدی را در تسهیلات و حمایت ها انجام داد، طرح شهید احمدی روشن نیز که 4 دوره موفق را پشت سر گذاشته و هم اکنون در میانه دوره پنجم آن قرار داریم و همچنین طرح شهید بابایی در همین راستا پیاده سازی شد تا دانشجویان بهتر به شناخت و سپس حل مسائل بپردازند و فرهنگ دغدغه مندی نسبت به مسایل فناورانه کشور در آنان تقویت شود.

وی تصریح کرد: معاونت علمی و فناوری و دیگر نهادها هم از این عرصه حمایت می کنند و با ورود شرکتهای دانش بنیان به این حوزه ما نیز طبعا بودجه حمایتی این بخش را برای ایجاد اشتیاق در دانشجویان و برای دغدغه مندی و حل مسائل کشور وارد کنیم.

وی با بیان این‌که بیش از 4500 نفر از بهترین دانشجویان مقاطع مختلف بهترین دانشگاه های کشور در این رویداد مشارکت کردند، ادامه داد: رویداد پیچ خط مشی در حوزه علوم انسانی و سیاستگذاری ویژه مناطق آسیب پذیر، رقابت ایده نگاری بحران کرونا و مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری، رویداد ربات های هوشمند صوتی و رویداد ملی فرصت از طراحی و ساخت محصول که در 5 حوزه مختلف برگزار می شود و تا کنون 100 تیم در آن ثبت نام کرده اند، بخشی از رویدادهای رقابتی مساله محور ذیل طرح شهید بابایی هستند.

ستادهای توسعه فناوری حامی ایده‌های دانشگاهیان

در ادامه این مراسم نیز مهدی شریف زاده، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های آب و انرژی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، با اشاره به حمایت از توسعه فناوری‌ها به دست ایده پردازان خلاق و شرکت های دانش‌بنیان گفت: ستادهای توسعه فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به عنوان بازوهای کمکی و اتاق های فکر معاونت فعال هستند و ستاد آب و انرژی یکی از همین ستادها است.

وی از ماموریت های این ستاد گفت و ادامه داد: تمامی ستادها، فناوری های نو را شناسایی می‌کنند تا سیر حرکت کشور در راستای توسعه این فناوری ها پایه ریزی شود؛ همچنین توسعه کسب و کارهای دانش بنیان و ایجاد زمینه‌های لازم برای کارآفرینی بخش دیگری از اقدامات این ستادها است.

بر اساس اعلام معاونت علمی ریاست جمهوری، شریف‌زاده با بیان این‌که فرصت خوبی ایجاد شده است تا ستادهای معاونت علمی از ایده ها و طرح های نوآورانه دانشگاهیان حمایت کنند تا نیازهای جامعه و صنعت پاسخ داده شود، بیان کرد: امیدوارم با کنار هم قرار گرفتن آینده سازان و فعالان توانمند شرکت‌های دانش‌بنیان و صنعت، برای مشکلات کشور راه حل های بلندمدت و خلاقانه ارائه شود.