روایت فرمانده نیروی دریایی از سه عملیاتی که زمینه‌ساز آزادی خرمشهر شد

اعتمادآنلاین| حسین خانزادی، فرمانده نیروی دریایی ارتش درخصوص نقش نیروی دریایی ارتش در عملیات آزادسازی خرمشهر اظهار کرد: عملیات بیت‌المقدس یک پیشینه و عقبه دارد و در واقع آن عقبه مهم شکست حصر آبادان است؛ همچنین شکست حصر آبادان نیز یک عقبه و پیشینه بزرگتری دارد که آن هم تسلط نیروی دریایی بر دریاست، که این مهم در همان روزهای آغاز جنگ تحمیلی محقق شد.

به گزارش ایرنا، فرمانده نیروی دریایی ارتش افزود: در واقع اگر رژیم بعث عراق موفق می‌شد که شبه جزیره آبادان را به‌طور کامل محاصره کند به نوعی زنجیره تسلط بر خرمشهر کامل می‌شد و سقوط کامل این شهر که برنامه اصلی دشمن بود، محقق می‌شد.

خانزادی تصریح کرد: اگرچه بخش‌های قابل توجهی از خرمشهر به تصرف رژیم بعث عراق درآمد، اما همچنان بخش‌هایی مانده بود که متصل به آبادان بود و چون آبادان به تصرف دشمن درنیامد، بنابراین کلید فتح خرمشهر و زمینه‌ای جهت تحقق عملیات غرورآفرین بیت‌المقدس شد.

وی ادامه داد: برای بهتر مشخص شدن بسترسازی اجرای عملیات بیت‌المقدس باید به بازگویی جریانات و درگیری‌هایی که در آب‌ها اتفاق افتاد بپردازیم؛ درگیری‌هایی که زمینه‌ساز تلاش نیروهای مسلح در زمین برای شکست دشمن و آزادسازی خرمشهر شد.

فرمانده نداجا گفت: اولین اقدامی که نیروی دریایی پیش از محاصره شهر آبادان در دریا انجام داد، این بود که بخش‌های عمده‌ای از شبه جزیره آبادان را که در آب قرار گرفته بود، تحت کنترل قرار داد؛ در همان روزهای آغازین دفاع مقدس و 2 روز پیش از تجاوز دشمن به مرزهای کشور، نیروی دریایی گروه رزمی 421 را در جنوب کشور تشکیل می‌دهد و جانشین وقت فرمانده نیروی دریایی در این گروه و در بوشهر مستقر می‌شود و تمام آمادگی‌ها را اعلام و هماهنگی‌ها را با نیروی هوایی و سایر نیروهای پشتیبانی‌کننده به عمل می‌آورد.

خانزادی با بیان اینکه ارتش در اوایل شهریور سال 1359 طرح ذوالفقار را تصویب و به یگان‌ها ابلاغ می‌کند، ادامه داد: جانشین وقت فرمانده نیروی دریایی سلسله عملیات‌هایی را با این هدف که دریا را به تصرف دربیاورند در بوشهر طرح‌ریزی می‌کند و عمده این عملیات‌ها بر روی طرح جامع ذوالفقار متمرکز بود.

وی خاطرنشان کرد: نیروی دریایی در این طرح نصف خلیج فارس را به عنوان منطقه جنگی اعلام می‌کند که به دنبال آن همه کشورها از این منطقه خارج شدند؛ بنابراین وقتی منطقه جنگی اعلام شد، تنها کشوری که در منطقه حضور داشت، کشور عراق بود که البته از جانب دولت‌های خودفروخته منطقه نیز حمایت می‌شد.

فرمانده نیروی دریایی ارتش بیان کرد: نیروی دریایی سه عملیات را در همین راستا برنامه‌ریزی کرد و در مرحله نخست، «عملیات اشکان» را انجام داد؛ در این عملیات نکته حائز اهمیت این بود که ظرفیت‌های اقتصادی دشمن بعثی را از بین ببریم؛ چراکه در صورت بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها دشمن می‌توانست در سایر جبهه‌ها با قدرت بیشتری عرض اندام کند؛ زیرا عراق یک کشور تک‌محصولی و به شدت به صادرات نفت وابسته بود. کشور تک‌محصولی که باید با فروش نفت چرخه اقتصاد جنگ را می‌گرداند در برابر نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت و نیروی دریایی کاری کرد که عراق برای فروش نفتش دچار آشفتگی شود و کیلومترها مسافت بیشتری را طی کند تا از طریق اسکله‌های البکر و الامیه به فروش نفت اقدام کند.

خانزادی عنوان کرد: نیروی دریایی به درستی مرکز ثقل اقتصاد جنگ رژیم بعثی را شناسایی کرده بود؛ در عملیات اشکان این دو سکو مورد بمباران سنگین ناوهای ایرانی قرار گرفت و صادراتش برای مدتی متوقف شد؛ اما این میزان از بمباران برای توقف کامل فعالیت این دو سکوی استراتژیک کافی نبود. در این فاصله هم عراقی‌ها رادارهایی را بر روی این سکوها نصب کردند تا در عملیات‌های بعدی غافلگیر نشوند.

وی اضافه کرد: به همین خاطر نیروی دریایی عملیات شهید صفری را به فاصله چند هفته بعد برنامه‌ریزی و در منطقه اجرا کرد؛ در این عملیات سکوهای البکر و الامیه تا حدودی مین‌گذاری می‌شوند و مجدداً سکوها از سطح دریا بمباران می‌شوند و سکوها به شکل مخروبه‌ای درآمده و تخلیه می‌شوند و عراقی‌ها خیلی سریع نیروهایی را در سکوها قرار می‌دهند تا ایران به‌طور کامل در این منطقه مسلط نشود؛ آن‌ها می‌خواستند بخشی از عملیات را از طریق اعزام نیرو به سکوهای مخروبه شده هدایت کنند و در این فضا نیروی دریایی عملیات مروارید را شکل می‌دهد.

فرمانده نیروی دریایی ارتش گفت: نیروی دریایی در هفتم آذرماه یعنی با گذشت 67 روز از آغاز جنگ تحمیلی، عملیات مروارید را در عرصه آب‌های جنوب کشور اجرا کرد و در این عملیات، دریا به‌طور کامل به تصرف نیروی دریایی ایران درآمده و ارتش بعث عراق دریا را به‌طور کامل از دست داد؛ که این خود یک نقطه عطف در تاریخ نیروی دریایی محسوب می‌شود؛ عملیات دریایی مروارید یکی از ابعاد مهم رویارویی با دشمن بعثی در عرصه دریا محسوب می‌شود که طی آن سیادت دریایی جمهوری اسلامی در برابر دشمن به اثبات می‌رسد و سکوهای یادشده به تصرف کامل جمهوری اسلامی درمی‌آید و اگر ما در این عملیات پیروز نمی‌شدیم و بر دریا مسلط نبودیم، محاصره آبادان کامل می‌شد و دشمن بعثی از این طریق به سهولت می‌توانست بعد از خرمشهر، آبادان را نیز متصرف شود و دیگر امکان پشتیبانی از آبادان وجود نداشت.

خانزادی خاطرنشان کرد: یگان هوادریای نداجا به وسیله بالگردها و هاورکرافت‌ها از طریق دریا توانست پشتیبانی‌های خوبی داشته باشد و از این طریق نقش مهمی در شکستن حصر آبادان ایفا کند، آنچه که تأثیر قابل توجهی داشت شرکت هاورکرافت‌ها و بارگیری آن‌ها از طریق بندر امام خمینی (ره) بود؛ که این کار در تمام عملیات‌ها در شب انجام می‌شد.

وی با اشاره به سختی کار انتقال نیرو و ادوات در شب گفت: کمک‌رسانی و جابجایی نیروها و ادوات در شب کاری بسیار سخت و پیچیده است؛ چراکه خلبان هاورکرافت سطح آب دریا را نمی‌بینید و این برای شناوری که تکنیک پروازی‌اش اثرسطحی است و با فشار هوا کار می‌کند و از سطح بلند می‌شود، بسیار دشوار است؛ زیرا وقتی تکنیک پروازی این‌چنین و سطح آب مواج است، خلبانی و پرواز در چنین وضعیتی دشوار می‌شود.

فرمانده نیروی دریایی ارتش افزود: گذشته از آنچه گفته شد، خلبان هاورکرافت برای اینکه این وسیله شناسایی نشود، مجبور بود که رادارها را هم خاموش کند و در واقع در صفحه رادار هم چیزی برای هدایت به سمت مقصد نداشته و عملاً با چشم بسته باید ادامه مسیر می‌داد؛ مضاف بر اینکه مخابرات رادیویی هم به‌طور کامل متوقف می‌شد؛ بدین ترتیب ناوبری به شکل کور و تخمینی بود که خلبان در واقع کار را با یک جایرو و یک قطب‌نما به‌صورت تخمینی انجام داده و تعیین مسیر می‌کرد. لذا از این طریق ادوات، مهمات، تجهیزات و نیروی انسانی جابجا می‌شد و این پشتیبانی‌های سنگین با حمایت نداجا از طریق هوادریا انجام می‌شد که موجب شد بستر شکست حصر آبادان فراهم شود و عملاً عقبه شکل‌گیری عملیات بیت‌المقدس را رقم زد.

خانزادی گفت: نام عملیات بیت‌المقدس همواره ما را به یاد این عبارت زیبای حضرت امام (ره) می‌اندازد که «خرمشهر را خدا آزاد کرد»؛ وقتی که به آن ظرفیت و امکاناتی که دشمن پای کار آورده و آن اشراف اطلاعاتی که استکبار جهانی برای آنان ایجاد کرده بود، دقت می‌کنیم، این جمله به واقع برایمان عینیت پیدا می‌کند.