مشکل تأمین آب برای 210 شهر کشور/ 100 شهر در وضعیت قرمز
بر اساس آمارهای شرکت مهندسی آب و فاضلاب 210 شهر با مشکل تأمین آب مواجه هستند که از این میان 100 شهر از نظر وضع تأمین آب شرب در شرایط قرمز قرار دارند.
اعتمادآنلاین| حوزه آب در سال 1400 در حالی با کاهش 52 درصدی بارندگی، کمبود 40درصدی ذخیره آب در سدهای تأمینکننده آب شرب و روشن شدن زنگ خطر تنش آبی در 210 شهر کشور روبهرو است که همزمان ظرفیت غیرفعالی برای استفاده از منابع آبی باقی نمانده و گاه تا 80 درصد منابع آبی مورد بهرهبرداری قرار میگیرند.
به گزارش همشهری آنلاین، آمارهای شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور حاکی از این است که هماکنون 210شهر کشور با مشکل تأمین آب مواجه هستند که از این میان 100شهر از نظر وضعیت تأمین آب شرب در شرایط قرمز قرار دارند. در این میان برآورد میشود در فصل گرما، آبرسانی به بیش از 7هزار روستا از طریق تانکر انجام شود.
ختم بارندگی
دادههای هواشناسی حاکی است در ایران، سهم بارشهای جوی از میانه بهار تا آخر تابستان در شرایط نرمال معادل 15درصد کل بارشهای یک سال آبی است.
بر این اساس، حتی با فرض وصول کل بارشهای معمول سالانه در ایام باقیمانده از سال آبی 1400- 1399، بازهم نمیتوان انتظار داشت تفاوت محسوسی در تراز آبی کشور رخ دهد.
آخرین آمارهای مربوط به وضعیت بارشهای جوی در کشور از کاهش شدید بارندگی از ابتدای امسال تاکنون (از اول مهر1399 تا شامگاه 8خرداد1400) نسبت به مدت مشابه در سال آبی قبل حکایت دارد و عملاً احتمال وقوع بارندگی قابلتوجه در ماههای آینده بسیار ضعیف است.
اطلاعات دفتر مطالعات پایه منابع آب وزارت نیرو نشان میدهد ارتفاع ریزشهای جوی در این دوره زمانی به 145میلیمتر رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 52درصد و نسبت به میانگین دورههای بلندمدت 35درصد کمتر است.
در این دوره بیشترین کاهش بارندگی در حوضه آبریز «مرزی شرق» تجربه شده که بارشهای آن 70درصد نسبت به سال قبل کاهش نشان میدهد. در مقابل بهترین شرایط بارندگی به حوضه آبریز «دریاچه ارومیه» اختصاص داشته که افت بارندگیهای آن نسبت به سال قبل از 15درصد فراتر نرفته است.
ناخوشی سدهای آب شرب
بهدنبال افت بارندگی، ورودی آب به مخازن سدها نیز کاهش قابلملاحظهای داشته و همزمان بهواسطه اجرای سیاستهای مدیریتی متناسب کمآبی، خروجی آب از سدها نیز کمتر شده اما باز هم برآیند این 2اتفاق، افت محسوس ذخیره آب در مخازن سدها، بهویژه سدهای تأمینکننده آب شرب بوده است.
آخرین آمار اعلامی مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب حاکی از این است که بهطور میانگین سدهایی که تأمین آب شرب دارند 40درصد نسبت به سال گذشته کمبود ذخیره آب دارند.
در این شرایط هر چند طبق گفته حمیدرضا جانباز، هدفگذاری وزارت نیرو این است که تخصیص آب شرب را در اولویت قرار دهد و برای این منظور بهطور هفتگی جلساتی با حضور وزیر نیرو با موضوع پایش و عبور از تابستان1400 برگزار میکند اما عبور از این شرایط بدون همراهی مصرفکنندگان آب شرب امکانپذیر نخواهد بود و میتواند به مانعی قوی برای توزیع پایدار آب شرب منجر شود.
برآوردهای شرکت مهندسی آب و فاضلاب حاکی از این است که در تابستان1400 بیش از 210شهر در کشور میزان تولید و مصرف آب برابر دارند و مستعد بروز مشکلاتی در تأمین آب هستند اما در این بین بیش از 100شهر نیز بیش از 20 درصد کمبود آب نسبت به میزان مصرف دارند و با تداوم افزایش دما که در پیشبینیهای سازمان هواشناسی نیز به آن اشاره میشود، احتمال افزایش تعداد این شهرها وجود دارد.
مصائب خشکسالی
کمبارانی در اقلیم خشک و کمباران ایران در سالهای متمادی و همزمان الگوی اشتباه استفاده از منابع آبی برای مصارف مختلف باعث شده بخش عمده منابع آبی در دسترس و گاه تجدیدناپذیر مصرف شود.
در این وضعیت، با کاهش بارندگی و محدود شدن امکان استفاده از منابع آبی تجدیدپذیر، عملا تبعات تنش آبی با شدت بیشتری نمایان میشود.
آخرین آمارهای کارشناسی از وضعیت حوزه آب و زمینشناسی نشان میدهد در ایران از مجموع 608دشت موجود 300دشت از نظر استفاده از آبهای زیرزمینی ممنوعه محسوب میشوند و از میان 31استان کشور نیز بهجز استان گیلان در مابقی استانها موضوع فرونشست بهشدت وجود دارد.
اقلیم خشک و کمباران ایران در کنار اشتباهات مدیریتی و سیاستگذاری و بهتبع آن فرهنگ غلط استفاده از منابع آبی در حالی به تخریب آبخوانها و فرونشست قابلتوجه در اغلب مناطق کشور منجر شده که عملا این اتفاقات قابل جبران نیست و میتواند تبعات اجتماعی و حتی امنیتی بهدنبال داشته باشد.
علیرضا شهیدی، رئیس سازمان زمینشناسی با هشدار نسبت به پیامدهای فرونشست زمین، میگوید: در اتحادیه اروپا از 4میلیمتر فرونشست زمین بهعنوان بحران یاد میشود؛ درحالیکه در ایران فرونشست زمین بهشدت وجود دارد و مثلاً در اصفهان تا 17سانتیمتر و در تهران تا 36سانتیمتر در سال مشاهده شده و فرهنگ عمومی از این خطر غافل است.
دیدگاه تان را بنویسید