چگونه قاضی شویم؟

اعتمادآنلاین| طبق جدید ترین اخبار منتشر شده مربوط به قوه قضاییه، برای رسیدن به شغل قضاوت، داشتن تنها مدرک کارشناسی حقوق الزامی نیست و با داشتن مدرک معادل حوزوی آن نیز می توان فعالیت را شروع کرد. برای رسیدن به مرحله قضاوت باید از طریق تحصیل در دانشگاه علوم قضایی یا شرکت در آزمون استخدام اقدام کرد.

از طرق زیر می توان قاضی شد:

تحصیل در دانشگاه علوم قضایی

یکی از بهترین روش ها برای ورود به این حرفه، تحصیل در دانشگاه علوم قضایی است. دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری سالانه با هدف تامین نیروی انسانی متخصص و متعهد مورد نیاز قوه قضاییه، در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد پیوسته در رشته علوم قضایی از میان داوطلبان آزمون سراسری پذیرفته شده، دانشجوی بورسیه برای تصدی منصب قضاوت می نماید. از مهمتریم دلایل گرایش دانشجویان به این رشته، تضمین شغل پس از اتمام دوران تحصیل است. در سال 1356، دادگستری دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری بنا کرد. داوطلبان باید پس از گذراندن مراحل مشخصی، دانش لازمه را کسب کند تا به عنوان کارمند دادگاه و قاضی فعالیت کنند.

قوه قضاییه هر ساله با برگزاری آزمون قضاوت به دو طریق عمومی و اختصاصی برای تصدی منصب قضاوت، داوطلب پذیرش می کند. این آزمون برای دو دسته از داوطلبان حوزوی و دانشگاهی برگزار می شود که شرایط پذیرش در هر کدام از آن ها متفاوت می باشد.

شرکت در آزمون قضاوت

به نقل از مرکز مشاوران قوه قضاییه ، این آزمون به صورت دو مرحله تستی و تشریحی برگزار می شود. یکی از مهمترین شروط، علاوه بر مدارک مورد نیاز که در ادامه توضیح داده می شود، شرایط سنی حداقل 22 و حداکثر 40 سال است. مرحله ی تستی که در برگیرنده ی دروس مدنی، جزا، آیین دادرسی، کیفری و مدنی، حقوق تجارت می باشد. اگر داوطلبین بتوانند موفق به کسب شصت درصد از مجموع نمرات و قبولی در آزمون تستی داوطلبان شوند، به مرحله تشریحی راه پیدا میکنند . در این مرحله دعوت از داوطلبین پنج برابر ظرفیت اعلام می شود.حقوق اساسی، حقوق مدنی، حقوق تجارت، آیین‌های دادرسی کیفری و مدنی، حقوق جزا، فقه و اصول فقه از دروس امتحانی در این مرحله می باشند.

آزمون قضاوت طلاب

شرکت در آزمون برای طلاب در آزمونی جدا و سرفصل هایی متمایز از سایر آزمون ها برگزار می شود. برگزاری این آزمون هر سال در قم برقرار می شود.

جذب اختصاصی

برای جذب اختصاصی، قوه قضاییه در بین دانشگاه های معتبر افرادی که با نمرات عالی فارغ التحصیل شده اند را گزینش می کند.

دانشگاه هایی که قوه قضاییه معتبر می شمارد به دو گروه تقسیم بندی می شود:

گروه اول دربردارنده دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی، شهید بهشتی، امام صادق (ع)، تربیت مدرس، پردیس فارابی دانشگاه تهران، دانشگاه شیراز، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه علوم قضایی، دانشگاه مفید قم و دانشگاه قم در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با حداقل معدل 16 می باشند.

گروه دوم دانشگاه های تهران مرکز، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات تهران، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین، دانشگاه کاشان، دانشگاه تبریز، دانشگاه شاهد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه مازندران (بابلسر)، دانشگاه بوعلی سینا همدان، دانشگاه خوارزمی تهران، دانشگاه شهید مطهری، دانشگاه گیلان، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دانشگاه اصفهان و فارغ التحصیلان دکتری از تمامی دانشگاه ها با معادل حداقل 17 می باشد.

جذب ایثارگران

افرادی که مجاز به شرکت در آزمون از طریق ایثارگری می باشند، به صورت زیر است:

ایثارگران مشمول سهمیه 25 درصدی: جانبازان و آزادگان، فرزندان شهدا، همسران و فرزندان جانبازان 25 درصد و بالاتر، همسران و فرزندان آزادگان با یک سال و بالای یک سال اسارت، همسران و خواهران و برادران شهدا.

ایثار گران مشمول سهمیه 5 درصدی: فرزندان جانبازان زیر 25 درصد، فرزندان آزادگان با کمتر از یک سال اسارت، رزمندگان با حداقل 6 ماه سابقه حضور داوطلبانه و همسران و فرزندان آنها.

مدارک مورد نیاز برای شرکت درآزمون های قوه قضاییه:

فارغ التحصیلی در یکی از رشته های زیر فرد را برای شرکت در آزمون مجاز می کند:

کارشناسی حقوق، کارشناسی الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی، کارشناسی فقه و حقوق، کارشناسی ارشد پیوسته معارف اسلامی و حقوق در یکی از گرایش‌ها، کارشناسی ارشد پیوسته الهیات، معارف اسلامی و ارشاد با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی.

دارا بودن مدرک سطح (2) عمومی (فقه و اصول) یا سطح (2) تخصصی با گرایش حقوق و قضای اسلامی برای دانش‌آموختگان حوزه‌های علمیه

قانون اصلاح ماده 8 لایحه قانونی استقلال کانون وکیل پایه یک دادگستری

درحالی که بسیاری از دانشجویان علاقه مند هستند در دانشگاه علوم قضایی تحصیل کنند و سپس به عنوان قاضی فعالیت داشته باشند، بسیاری از قاضی ها از این حرفه بازگشته اند و به وکالت روی آورده اند. قاضی های بازنشسته عموما پس از بازنشستگی به دلایل مختلفی مانند خطر جان، درآمد و... به این تغییر رویه، تصمیم گیری می کنند. برای این تغییر فعالیت، وکیل قاضی بازنشسته باید به کانون وکلای دادگستری درخواست پرونده وکالت می دهند.

وکیل قاضی بازنشسته گروه وکلای بزرگمهر بیان می کند که طبق این قانون بیان شده، قاضی های بازنشسته با شرایط گفته شده، از طرف کانون وکیل پایه یک دادگستری، پرونده وکالت دریافت می کنند و می توانند به عنوان وکیل قاضی بازنشسته فعالیت کنند.

افرادی که سابقه خدمات قضایی به مدت ده سال متوالی یا پانزده سال متناوب داشته باشند و یا حداقل به مدت پنج سال ریاست دادگاه یا عضویت دادگاه داشته باشد و در این مدت از طرف دادگاه عالی انتظامی قضات، سلب صلاحیت قضایی نشده باشد.

افرادی که دارای دانشنامه لیسانس بوده اند و به مدت پنج سال سابقه خدمات قضایی داشته اند. همچنین از طرف دادگاه عالی انتظامی، سلب صلاحیت نشده باشند.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی که با گذراندن یک دوره کامل نمایندگی که دارای لیسانس قضایی یا گواهی پایان تحصیلات سطوح عالیه از حوزه علمیه قم و پنج سال سابقه کار قضایی در محاکم باشند.

افرادی که لیسانسی حقوق قضایی دارند یا گواهی پایان تحصیلات سطوح عالیه از حوزه علمیه قم با حداقل پنج سال سابقه کار متوالی یا ده سال سابقه کار متناوب در نهاد های حقوقی در دستگاه های دولتی و وابسته به دولت و نیرو های مسلح باشند.

در عین حال، رئیس کانون وکلای دادگستری مرکزی مخالفت خود را با بازگشت قضات به وکیل پایه یک دادگستری اعلام کرده است، چرا که یک وکیل قاضی بازنشسته علاوه بر حقوق بازنشستگی خود، حقوق وکالت نیز دریافت می کنند. اما وکیل پایه یک دادگستری که عضو کانون وکلا است، پس از بازنشستگی حقوقی دریافت نمی کند.

همچنین در شرایطی که وجود وکیل قاضی بازنشسته برای مردم بسیار سودمند است، اما دانش و حوزه مسئولیت وکیل پایه یک دادگستری با قاضی بسیار متفاوت است.