وضعیت دشت مشهد چناران فوق بحرانی است

هادی شریفی، رئیس اداره مخاطرات اداره کل زمین‌­شناسی منطقه شمال شرق  در مورد وضعیت فرونشست دشت‌های خراسان رضوی عنوان کرد: سه سال پیش قرار شد مطالعاتی شروع و نقشه نرخ نشست و میزان ریسک دشت مشهد تهیه شود اما ستاد بحران استان بودجه‌ای برای پیش­‌بینی و پیشگیری از این موضوع تخصیص نداد. در مجموع شرایط به گونه‌ای است که اکثر تخصیص بودجه‌ها برای بعد از به وقوع پیوستن اتفاقات و بحران‌هاست.

به گزارش ایسنا، وی افزود: با پیگیری‌های انجام شده از ستاد بحران کشور، مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان برای تهیه نقشه‌ها تخصیص یافت. در مرحله اول از ۶ دشت یعنی دشت‌های مشهد، نیشابور، جوین، بردسکن، کاشمر و خواف با بازدیدهای میدانی و سایر مطالعات نقشه‌های مختلف تهیه و برای ارگان‌های ذی‌ربط ارسال شد. سازمان نقشه‌­برداری نیز فقط با پردازش‌­های ماهواره‌­ای و با کمترین مطالعات میدانی چندین گزارش از فرونشست تهیه کرد.

شریفی ادامه داد: گزارشات و بررسی­‌های انجام شده هم شامل عوارض سطحی مثل نشست‌های یکنواخت است و هم شامل عوارض عمیق‌­تر که به دلیل نوع خاک و سایر مکانیزم‌­ها، دچار ترک­‌خوردگی می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در مرحله دوم قرار بود ۶ دشت دیگر هم مورد بررسی قرار گیرد که متاسفانه به دلیل عدم تامین بودجه مورد نیاز این کار انجام نشد.

رئیس اداره مخاطرات اداره کل زمین‌شناسی منطقه شمال شرق گفت: با تغییر قانون در مرداد ماه سال ۹۸ مرکز تحقیقات راه و شهرسازی وزارت مسکن متولی مطالعات زمین‌شناسی شد و کلیه اختیارات را از ما سلب کرد. متاسفانه این مرکز در تهران واقع است و برای پیگیری‌ امور هیچ‌­ ستادی در شهرستان­‌ها ندارد. پس از این بود که در فاز تحقیقاتی هیچ داده‌­ای به داده­‌های پیشین اضافه نشد.

شریفی ادامه داد: بهتر است زودتر تکلیف یک متولی برای این منظور مشخص شود یا قانون را به حالت قبل بازگردد تا ما بتوانیم به تحقیقات و بررسی‌های مورد نیاز و تهیه نقشه­‌های مختلف بپردازیم.

مطالعات فرونشست راه‌­آهن مشهد تهران هنوز وارد فاز عملیاتی نشده است

وی در خصوص فرونشست راه‌­آهن مشهد­ تهران نیز بیان کرد: برای این منظور کارشناسانی برای بازدید پروژه از طرف مرکز تحقیقات راه و شهرسازی وزارت مسکن اعزام شدند و مطالعاتی روی این پروژه انجام شد که آن هم هنوز وارد فاز عملیاتی نشده­ است.

شریفی با اشاره به اینکه عامل اصلی فرونشست زمین آب است، گفت: شرکت آب منطقه‌­ای تمام همکاری‌­های لازم را با ما داشته‌­ اما برای بستن چاه‌­ها نمی‌­توان اقدامی کرد چون معیشت مردم و کشاورزان به تامین آب از این چاه‌­ها مرتبط است.

هیچ‌­گونه ساز و کاری برای جلوگیری از فرونشست‌­ها در کشور وجود ندارد

شریفی یادآور شد: متاسفانه با نابودی سفره­‌های آب زیر زمینی و مقاومت سدهابرای جلوگیری از نفوذ آب به زیر زمین شاهد بروز سیلاب در پی بارش‌ها هستیم. به دلیل اینکه در وسعت زیادی این اتفاق افتاده، بهبود عوارض سطحی بسیار دشوار است ولی برای گسترش پیدا نکردن ترک‌ها می‌توان آن­ را غیر قابل نفوذ کرد که آب در میان آن نفوذ نکند و باعث سست شدن خاک و ریزش ناگهانی زمین نشود ولی متاسفانه هیچ‌­گونه ساز و کاری برای جلوگیری از فرونشست‌­ها در کل کشور تهیه نشده است.

وی در خصوص سیستم‌های پایش آنلاین و سامانه‌­های تحت وب برای موضوعات مرتبط با زمین‌شناسی و فرونشست عنوان کرد: قرار شد این داده‌­ها به طور جامع در سامانه زمین‌شناسی به نام پایگاه ملی داده‌­های علوم زمین بارگزاری شود تا در دسترس همگان باشد و تمام ارگان­‌ها بتوانند از این اطلاعات استفاده کنند.