باید دانش‌آموزان را از چنگال فضای مجازی وحشی نجات دهیم باید

رضامراد صحرایی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش امروز سه شنبه (۹خرداد) در صحن علنی مجلس ضمن گرامیداشت یاد و خاطره امام و شهدا گفت: نظرات منتقدان ستودنی بود و نشان داد شما نمایندگان مردم در میان مردم هستید و مشکلاتشان را می دانید.

به گزارش فارس، بخش هایی از اظهارات صحرایی را در ادامه می خوانید:

 

آنچه مخالفان در مورد شخص بنده گفتند، اگر صحت دارد خداوند مرا هدایت کند و اگر صحت ندارد که به فضل و رحمت او ندارد خداوند حقیقت را بر آن ها آشکار و دل و ذهنشان را نرم و مهربان کند.

• نظرات منتقدان ستودنی بود و نشان از یک حقیقت پرافتخار داشت و آن اینکه شما نمایندگان در بطن و متن ملت ایران بوده و نظرات دقیق و کارشناسانه بود، درود خدا بر شما؛ در این چند روز همنشینی با همکاران مجلس بسیار بیش از سال ها درست و بحث، آموختم و فهمیدم چقدر مجلس عمیق است.
• وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، افزود: اگر ایران قوی می خواهیم، اگر ایران عزیز می خواهیم، اگر اقتصاد خوب می خواهیم، اگر جامعه با صلابت و مومن می خواهیم، راهش آموزش و پرورش قوی است.
• دغدغه نمایندگان برای داشتن آموزش و پرورش قوی را می ستایم، دغدغه همه ما عزت و سربلندی ایران عزیز است ولی حقیقت این است که حال آموزش و پرورش و معلمان خوب نیست و به همین دلیل حال کشورمان نیز خوب نیست.
• همه ما باید هم دل و هم قسم و همراه شویم و آموزش و پرورش به کمک همه ما یعنی دولت، ملت و مجلس نیاز دارد، امسال در محضر مقام معظم رهبری گزارشی ارائه کردم که بخشی از آن را اینجا به شما ارائه می دهم. در این گزارش مسیر را تبیین و ارائه طریق کردم.
• با نسلی مواجه هستیم که در چند سال کوتاه عمرشان چندین برابر عمر ما تجربه کرده اند و پیچیدگی دیده اند، باید خلا ادراکی، ارتباطی و شناختی با این نسل را از بین ببریم و به تعبیر آن معلم با اخلاص باید خاک این باغچه را عوض کنیم. جاده پیچیده است و ما نپیچیده ایم و زمان هم نداریم. باید دانش آموزانمان را از چنگال فضای مجازی وحشی نجات دهیم.
• باید فنی و حرفه ای و هنرستان ها را تقویت کنیم، برای دختران آینده ساز این کشور برنامه های ویژه داشته باشیم، سبک زندگی ایرانی- اسلامی را به آنها بیاموزیم و هویت ایرانی را در آنها نهادینه کنیم.
• نکته دیگر بحث تربیت معلم است که یک کشاورز خوب برای مزرعه خود از بهترین بذر استفاده می کند. ما باید بهترین افراد کشور را به معلمی بفرستیم و زمینه این کار را فراهم کنیم. همچنین برای رفتن به دانشگاه های تربیت معلم نمره علمی کافی نیست، عشق و علاقه، خلق و خو و ذات و زی معلم شدن مهم است. باید برای معلمان فعلی برنامه های ویژه داشته باشیم و برای تضمین کیفیت تعلیم و تربیت عمومی کشور برنامه ریزی کنیم.
• نکته دیگر بحث مدارس است؛ بنده رضا مراد صحرایی روستازاده ای هستم از دیار زاگرس که هنوز بوی خاک خیس دشت هایش بهترین عطر دنیاست. از سرزمین بلوط ها به تهران آمده ام، هیچ پشتوانه ای جز انقلاب و ولایت در این مسیر و راه نداشتم. معتقدم به عنوان کسی که از روستا به بهترین دانشگاه کشور و در 20 کشور جهان تدریس کرده ام، راه نجات ما از مسیر مدارس می گذرد، اگر می خواهیم کشور را نجات دهیم، نقطه نجات ما مدارس و کلاس ها هستند. هر مدرسه را یک امیدخانه و یک مهارت سرا کنیم و هر دانش آموز یک مهارت گر در پایان هر مقطع از وظایف ما و برنامه های ما می باشد؛ مدیران نیز باید در چنین مدارس توانمند شوند و برای این کار تخصص داشته باشند.
• نکته دیگر بحث خانواده است، معتقدم که اصلی ترین رکن تربیت خانواده است و مدرسه و مسجد در کنار خانواده مثلثی می شود که اگر شکل بگیرد همه مشکلات ما تا حد قابل توجهی با همکاری والدین و مدرسه قابل حل است.
• نکته دیگر بحث عدالت در تربیت است، پیام انقلاب ما عدالت است. پیام اسلام عدالت است، واقعیت این است که امروز فاصله مدارس ما با هم یک اندازه نیست، باید کیفیت مدارس دولتی را آنچنان بالا ببریم که خانواده ها در همین ایام از سال های زندگی فرزندانشان دغدغه ای برای اینکه فرزندانمان را به کدام مدرسه بفرستیم، نداشته باشند. ما نظام رتبه بندی را به صلاحیت های حرفه ای و توانمندی های تخصصی و توانایی های عمومی معلمان گره خواهیم زد و مسیر رشد معلمی برای معلمان عزیز طراحی خواهیم کرد.
• نکته بعدی بحث سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که گرچه مجری آن آموزش و پرورش است، اما حداقل 7 دستگاه دیگر نسبت به آن تعهد دارند، این سند باید از آمال و عمل بیاید و از یک سند بخشی به یک سند ملی تبدیل شود. این سند آنقدر فاخر است که سند دیگری در کنار آن قرار نگیرد.
• نکته بعدی بحث آموزش ترکیبی است، دستاورد کرونا در سراسر جهان تغییر نظام های آموزشی به سمت کیفیت بوده که اگر ما این تغییر را ندهیم از این دستاورد بزرگ بی بهره مانده ایم، باید کلاس را به محل یادگیری تبدیل کنیم و نه محل آموزش، که راه آن استفاده از شیوه های نوین همچون آزمایش تلفیقی و ترکیبی است و راه این مسئله نیز معلمان هستند. معلمان نیز باید از یکسو و مرکز توانمندی معلمان از طرف دیگر شیوه های نوینی را به معلمان یاد خواهیم داد تا آنها به دانش آموزان آموزش دهند. معتقدم که اگر معلم اینچنین باشد، جایگزین ناپذیر است، معلمی که به جای تعلیم صِرف به تربیت نیز بپردازد و نقش خود را از معلم به مربی و از آموزگار به پروردگار ارتقا دهد. چنین معلمی ستودنی است و کشور ما پر از چنین معلمانی است و اگر چه ممکن است معلمانی باشند که مطابق انتظارات ظاهر نشده باشند که اصلاح رفتار آنها لازم است.
• نکته بعدی بحث امور تربیتی و پرورشی است، بارها گفته ایم که تربیت بالاتر از تعلیم است، بارها گفته ایم که تزکیه مهم از تعلیم است، اما باید این نکات به رفتار واقعی تبدیل شود، ما 59 هزار معلم پرورشی کم داریم، این موارد حاصل یک سال کم کاری نیست، در سالی که گذشت بنده کم کاری ندیدم، باید این کمبودها جبران شود و باید معلم پرورشی بگیریم و باید هر سال 11 هزار معلم به کار گرفته شود تا در چند سال آینده این کمبود جبران شود که در افق 5 ساله این مشکل رفع خواهد شد.
• هویت ایرانی نکته بعدی است، همه ارکان این هویت ریشه دار اعم از دینداری  و دین اسلام، زبان و ادبیات فارسی، ایران دوستی، عفاف و حجاب، یاری مظلومان، مقاومت و پایداری در تمامی ارکان تعلیم و تربیت از محتوا و برنامه درسی گرفته تا تععلیم و تربیت معلم مورد توجه خواهد بود.
• صفحه ایسنتاگرامی بنیاد سعدی  بنیادی برای گسترش زبان فارسی در جهان و همچنین راه ارتباط با خارجیان است. سال های گذشته که بنده در آنجا بودم، معاونت محل مسئولیت بنده یک صفحه داشت که در آن صفحه برای خارجی ها شعر و آهنگ می گذاشت و خارجی ها نیز در مناسبت هایی مانند روز یلدا، روز مادر، روز جوان و نوروز از خانه های خود شعر می خوانند، گاهی ما به آنها شعر می دهیم که بخوانند و شخصی آمده و شعری خوانده، آیا درخصوص حجاب او ما باید پاسخ بدهیم؟ در خانه خودش و در کشور خودش می باشد و این کار نیز با هماهنگی نهادهای ذیربط بوده است و امروز صدای ما را نیز می شوند. افتخار ما این است که با نوشتن کتب درسی زبان فارسی یعنی هویت ملی ایرانیان را به تمام دنیا برده ایم. کتبی که بنده و تیم تألیف آنها را نوشته ایم در 65 تا 70 کشور جهان تدریس می شود، آن کتب از طریق همین صفحات، ایران را به تمام دنیا معرفی کرده است.
• نکته دیگر بحث دوری از حاشیه هاست، در مدتی که در کنار شما بوده ام بسیار به من تذکر دادید و درست تذکر دادید که نباید آموزش و پرورش سیاست زده شود و نباید آموزش و پرورش ما به ستاد تبلیغاتی تبدیل شود، حاشا و کلا، در شأن آموزش و پرورش این نیست، حتما آموزش و پرورش قوی تر از آن خواهد بود که اینچنین کند. سیاست ورزی در مسیر انقلاب خواهیم کرد، هیچ کاری در کشور بدون کمک آموزش و پرورش شدنی نیست، اما سیاست زدگی نخواهیم کرد.
• آموزش و پرورش بر محتوا متمرکز خواهد شد و از متشابهات پرهیز خواهد کرد، دوست حکیمی گفت که آموزش‌ها و تربیت ها را می‌توان به یک درخت تشبیه کرد؛ وظیفه آموزش و پرورش رویاندن ساقه و تنه‌ای است راست، بلند و استوار، متصل به ریشه‌ای زنده و فعال که بتواند شاخه‌ها و برگ‌ها را بپرورد، نگاه دارد و سایه بیفکند، ثمره بدهد و ستون وحدت ملی شود، چنین آموزش و پرورشی آرزوی ما است و این شدنی است.
• رهبر معظم انقلاب پس از شنیدن همین حرف‌ها اینچنین فرمودند «آنچه بنا است انجام دهید و اقدام کنید بسیار حائز اهمیت است، باید همت کنید، اینها همه شدنی است، اگر کسی تصور کند که اینها بلندپروازی است و رفتن به سوی افق‌هایی که دستمان به آن نمی‌رسد، قطعاً اشتباه کرده، همه اینها که گفتید توقعات ما است و شدنی است، همت می‌خواهد، کاردانی می‌خواهد، پیگیری می‌خواهد و کمک الهی شامل چنین حرکتی خواهد شد.»
• بر مبنای همین رهنمود برای آموزش و پرورش یک برنامه نوشتیم که در اختیار همه شما قرار گرفته است، در این برنامه چالش‌ها احصا شده است؛ آموزش و پرورش چالش‌های بسیاری دارد، ما معلمان می‌گوییم حسن السوال نصف العلم. اگر چالش‌ها را نشناسیم نمی‌توانیم برای دفع آن برنامه‌ریزی کنیم.
• 5 چالش جدی شناسایی کردیم؛ نخستین چالش ناکارآمدی نظام حکمرانی آموزش و پرورش و فقدان عزم ملی برای تحول در آن، به یک وفاق ملی برای آموزش و پرورش نیاز داریم و اینجا به عنوان خانه ملت محل آن وفاق ملی است.
• کم توجهی به ارتقاء کمی و کیفی سرمایه انسانی آموزش و پرورش دومین چالش است؛ معلمان ما باید توانا شوند تا توانا کنند، این حق معلمان به گردن ما است، آنها فارغ‌التحصیل شدند، فرزندان ما را تحویل گرفتند، باید تابستان‌ها سالی حداقل 200 ساعت برای آنها آموزش می‌گذاشتیم که این اقدام انجام نشد.
• گاهی در تربیت به ما گفته می‌شود چرا کار تربیتی آنقدر کم است، من به شوخی این نقد را می‌گویم؛ فرماندهی به سرباز خود گفت چرا شلیک نکردید و سرباز پاسخ داد به هزار و یک دلیل، فرمانده گفت دلیل اولش چه بود و سرباز بیان کرد تیر نداشتم. زمانی که 97.5 درصد بودجه ما پرسنلی است، چگونه می‌توانیم کار تربیتی در تراز انقلاب اسلامی و برای این جمعیت 16.5 میلیون نفری دانش آموزانمان انجام دهیم.
• 12 سال گوهر هر خانواده‌ای یعنی فرزندش در اختیار ما است، از خودمان می پرسیم که بعد از 12 سال چه به او داده‌ایم، حافظه‌محوری و یادگیری کم عمق از مشکلات ما است، باید آنها را رفع کنیم.
• جهت‌گیری عدالت‌ستیز و کاهش فرصت‌های برابر دیگر چالش ما است؛ ما هنوز کلاس‌های مختلط داریم، مدارس شبانه‌روزی، عشایری و روستایی‌ ما نتوانستند به دلیل فقر امکانات، مشکلات فرزندان ما را حل کند. عبور از این چالش‌ها بدون کمک شما نمایندگان مردم غیرممکن است. مسائل آموزش و پرورش امروز دستگاهی نیستند، ملی هستند. عزم ملی و وفاق ملی برای تحول در آموزش و پرورش می‌خواهیم که مقدمه تحول در کشور است که برای این منظور دو دسته برنامه ارائه کردیم.
• یک دسته برنامه‌ها فوری است و دسته دوم برنامه‌هایی است برای افق دو ساله و ریل‌گذاری چند ساله پس از آن.
• ر رتبه‌بندی که یکی از افتخارات این خانه ملت است، نتوانستیم نتیجه مورد نظر را بگیریم، کار شما شاهکار بود، کار دولت شاهکار بود اما اجرا موفق نبود. آیین‌نامه‌ای که برای این موضوع نوشتیم، آیین‌نامه‌ای برای رتبه‌بندی معلمان نبود. معلمان را باید بر مبنای وظایف معلمی‌شان رتبه‌بندی کرد. مقاله‌نویسان صرف از کوچ معلم با ایل و اداره کلاس 45 نفره بدون وسایل سرمایشی و گرمایشی چه می‌فهمد. این درد همه معلمان است که ما آنها را بر مبنای مأموریتشان رتبه‌بندی نکردیم.
• در 50 روز سرپرستی نشان دادیم که می‌توان کار جهادی کرد، با متلاطم‌ترین وضعیت آموزش و پرورش و رتبه‌بندی را تحویل گرفتیم و به گونه‌ای تحویل دادیم که می‌بینید، همه رتبه گرفتند، نزدیک 75 هزار نفر و همه توانستند اعتراض کنند، نزدیک 300 هزار نفر و همه امکانات لازم برای بررسی اعتراضات آنها فراهم شده است.
• قول من به معلمان این است که با اتکا به حمایت‌های مجلس به ویژه کمیسیون آموزش و تحقیقات، آیین‌نامه را اصلاح کنیم و ان‌شاء الله آن را در مسیر درستش قرار دهیم، آرمان ما معلم‌الخیر است. معلمی که در وصف او گفته می‌شود مُعَلِّمُ اَلْخَیْرِ یَسْتَغْفِرُ لَهُ دَوَابُّ اَلْأَرْضِ وَ حِیتَانُ اَلْبُحُورِ وَ کُلُّ صَغِیرَةٍ وَ کَبِیرَةٍ فِی أَرْضِ اَللَّهِ وَ سَمَائِهِ، ما می‌خواهیم چنین معلمی را تربیت و نگهداری کنیم بنابراین رتبه‌بندی بر اساس مأموریت معلمان اصلاح می‌شود و آنچه که اعتراض بوده بررسی خواهد شد.
• همه نگرانیم و این نگرانی به حق است، بازنشستگی زیادی داریم، پیشتر داشته‌ایم و از چندین سال پیش بحث کمبود معلم در اول مهر هر سال یک اتفاق مهم است. امسال نیز کمبود معلم داریم، یک آزمون استخدامی برگزار کردیم و یک آزمون دیگر نیز پیش از مهر برگزار می کنیم تا موضوع کمبود معلم را حل کنیم زیرا موضوع ساماندهی یک موضوع بسیار بسیار جدی است.
• امتحانات نهایی امسال 40 درصد ضریب تأثیر قطعی دارد، ما 5 هزار و 60 حوزه امتحانی داریم، ممکن است در جایی امتحان با چند دقیقه تأخیر شروع شده باشد، وظیفه من این است که از سلامت آزمون، روایی سوالات و پایایی محتوا مراقبت کنم. هر روز سعی کردیم که از دیروز بهتر باشیم، کار بزرگی را شروع کردیم، به بزرگی کار توجه شود.
• هر ظرفیتی که بتوانیم از جمله ظرفیت مجلس را برای این موضوع به کار خواهیم بست. موضوع دیگر تعیین تکلیف نیروهای مهرآفرین، خرید خدمات و سرایداران یا بابا مدرسه ها است. سال گذشته مجلس گفت که استخدام مهرآفرینان قطعی شود اما هیچ اقدامی نشده بود، در دوره سرپرستی کار شروع شد و سامانه برای بارگذاری مدارک مهرآفرینان باز شد و کار ما در مرحله تصمیم گیری است.
• خرید خدمات باید یک بار برای همیشه تعیین تکلیف شود، برخی از این عزیزان بهترین معلمان ما هستند و کشور بزرگی مانند ایران را نمی توان با قواعد صفر و صدی اداره کرد. نیروهای خرید خدمت در وهله نخست باید قرارداد معین شوند و در مرحله بعدی راهی برای استخدام آن ها پیدا کنیم. به عنوان مثال می توانیم آزمونی در دانشگاه فرهنگیان با هدف توانمند کردن این نیروها برگزار کرد.
• سرایداران و بابا مدرسه ها هم نقش موثری در تربیت دانش آموزان دارند، این قشر افراد انتظاراتی دارند زیرا حقوق آن ها کمتر از پول تو جیبی ما است بنابراین برای کمک به آن ها باید مجلس ورود کند. آموزش و پرورش در این مدت فوق العاده ویژه ای را برای آن ها در نظر گرفته اما کفایت نمی کند.
• در خصوص فعال سازی 10 هزار مدرسه به عنوان کانون تربیت در تابستان،  ما این موضوع را آغاز کردیم و امیدواریم تربیت تابستانی را با کمک سایر دستگاه ها به ویژه برای دختران نازنین در دستورکار قرار دهیم. نکته دیگر استقرار یک کمیته فوریت ها در آموزش و پرورش است، این دستگاه بزرگ باید پاسخگوی فوری حوادث پیرامون باشد و این کار را تا سطح شهرستان ها پیش بردیم. در کنار این برنامه های فوری 8 برنامه اولویت دار نیز ارائه کردم که تا پایان دولت خدمتگزار سیزدهم و به کمک مجلس انقلابی می توانیم تحول خوبی را ایجاد کنیم.
• اجرایی سازی سند تحول بنیادین تا کف مدرسه، تحول در ساز و کار جذب، تربیت و ارتقاء معلمان یا همان سرمایه انسانی آموزش و پرورش، کارآمدسازی نظامات و ساز و کار راهبری در مدیریت آموزش و پرورش، عدالت تربیتی و کیفیت بخشی برنامه ها، تمرکز بر مدرسه، کارآمدسازی نظام تامین، تخصیص و مصرف منابع مالی آموزش و پرورش، استانداردسازی و توسعه فضا، تجهیزات و فناوری های آموزشی و ارتقاء توانمندی های خانواده را دنبال خواهیم کرد.
• 90 اقدام مستند به سند تحول بنیادین، بیانات مقام معظم رهبری و سیاست های کلی نظام براساس 8 برنامه مذکور مشخص کردیم و 2 برنامه را در صورت کسب اعتماد نمایندگان در 2 سال پیش رو مورد تمرکز قرار خواهیم داد و معتقدم با تمرکز می توانیم به گونه محسوس نتیجه بگیریم؛ برنامه نخست اجرای سند تحول بنیادین است و راه اجرای آن داشتن دیدگاه تحولی، واقع بینانه و مبتنی بر شناخت است.
• ما باید به گونه دیگری بیاندیشیم تا بتوان تحول ایجاد کرد و برای این منظور چند کار مهم پیش بینی و در برنامه ارائه کردیم. نخست نقشه راه اجرایی سازی سند را در سریع ترین زمان ممکن و کمتر از 6 ماه برای تصویب در مجلس آماده خواهیم کرد، همچنین نگاشت نهاد حقوقی و رسانه ای و مدرسه ای سند را در سال جاری آماده خواهیم کرد و 17 قانون برای اجرای سند تحول نیاز است که در قالب یک بند در برنامه هفتم آوردیم و امیدواریم به کمک مجلس تصویب شود.
• در ادامه باید تربیت معلم و توانمندسازی معلمان را در دستور و اولویت قرار دهیم، هیچ تحولی در کشور بدون همراهی معلمان امکان پذیر نیست. صدای معلمان را باید شنید، آن ها بزرگترین سرمایه های کشور و همچنین بهترین مشاوران در تحولات هستند. اتفاقات بدی در نظام تعلیم و تربیت رخ داد؛ در فاصله سال های 1359 تا 1383، 816 هزار و 450 معلم کاملا از مسیر تربیت معلم جذب کردیم. در فاصله سال های 1390 تا 1400، 504 هزار معلم جذب کردیم که کمتر از 20 درصد این افراد از مسیر تربیت معلم جذب شدند. معلم باید شخصیت اش ساخته شود تا بتواند شخصیتی را بسازد بنابراین تربیت معلم یک اصل است، رهبر معظم انقلاب نیز همواره بر تقویت دانشگاه های تربیت معلم به لحاظ کمی و کیفی تاکید داشتند. در 11 سال اخیر ایشان 11 مرتبه بر این موضوع تاکید کردند و این تاکیدات را به عنوان حجت شرعی در دانشگاه فرهنگیان دنبال کردند.
• آموزش و پرورش نظام تعلیم و تربیت معلمان است و اگر معلم داشته باشیم همه چیز خواهیم داشت، امام راحل نیز فرمودند انگیزه همه سعادت ها و شقاوت ها از مدرسه ها است و کلید آن در دست معلمان است برهمین اساس رهبر معظم انقلاب می فرمایند معلم معمار آینده ایران و انقلاب است و هیچ پیشرفتی بدون اتکا به آموزش و پرورش ممکن نیست.
• برنامه تحولی تاریخی برای تربیت معلمان داریم، کنکور اختصاصی تربیت معلم خواهیم داشت و دکتر معلمان آموزش و پرورش را برای معلم پروری به خدمت خواهیم گرفت، مرکز ملی توانمندسازی معلمان فعلی کشور را در سال جاری تاسیس خواهیم کرد و دو پردیس در دانشگاه فرهنگیان برای تربیت مدیران و تربیت مربی پرورشی تاسیس خواهیم کرد، چندین برنامه مهم دیگر نیز برای صندوق ذخیره فرهنگیان که خیرش به معلمان نمی رسد و باید برسد خواهیم داشت. صندوق باید در خدمت معلمان باشد.
• صندوق ذخیره فرهنگیان اگر به جای هواپیما قطار می خرید و به جای ساختن خانه در مناطق گران قیمت تهران برای معلمان خانه می خرید یا به جای بیمه برای دیگران بیمه فرهنگیان را متحول می کرد امروز وضعیت معلمان بسیار بهتر از این بود.
• همواره مجلس برایم محترم بوده و حرف نمایندگان را به عنوان حرف ملت تلقی کردم و وظیفه ام پیگیری است. دشمن بر مدارس تمرکز کرده و تنگه احد ما مدارس شده است لذا باید تدابیر ویژه ای بیندیشیم.