هشدار علی ربیعی نسبت به پیری جمعیت و فقر گسترده

علی ربیعی در یادداشتی با عنوان «به مناسبت روز جهانی والدین» در روزنامه اعتماد نوشت: این موضوع از چند منظر قابل بررسی است: 

۱- والدین خانواده: وقتی حرف از والدین می‌شود ‌خانواده در ذهن متبادر می‌شود. خانواده بنیادی‌ترین نهاد اجتماعی است. پویایی، نشاط و بقای جوامع مبتنی بر خانواده بوده است. 

در سال‌های اخیر به مرور اشکال خانواده دچار دگرگونی شده است. اما در جوامعی همچون ایران خانواده کماکان با همه سنت‌های خود خوشبختانه باقی مانده است. هر چند در جوامع شهری آرام آرام تغییراتی را شاهدیم.

شوربختانه به جای مطالعات عمیق علل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشتر به سیاستگذاری‌های اجباری تحت عنوان فرزندآوری روی آورده‌ایم.

حفظ خانواده صرفا با سیاستگذاری جمعی رخ نخواهد داد و نیازمند سیاستگذاری‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی پیچیده و قوی است. با نزول خانواده مفهوم والدین نیز دچار کاستی می‌شود. والدین جدا از هم پدیده‌ای است که گسترش آن جای نگرانی دارد.

۲- نقش والدین بی‌بدیل‌ترین اثر را در جامعه‌پذیری، گسترش همزیستی، اختلاف و مسوولیت اجتماعی، همیاری، مساعدت و تعاون را در جامعه دارد. ارزش‌هایی همچون احترام و محافظت از آنها ارزش کارکردشان در حضور خانواده و انتقال ارزش‌های بین نسلی از جمله مواردی است که نیازمند گفت‌وگوی عمومی و اهتمام جمعی در روح جامعه است. 

۳- زندگی سالمندی پدیده‌ای است که با این مناسبت به یاد آورده می‌شود. مشکلات اقتصادی خانواده‌ها، به هم خوردن ارزش‌های بین نسلی سبک زندگی از مسکن تا معاشرت و از همه ناگوار گسترش زندگی مجردانه یا حتی طلاق‌ها باعث شده که سالمندی هم به مسائل مهم اجتماعی اضافه شود. 

پیری جمعیت ایران در آینده، تنهایی به خصوص زنان و فقر گسترده شده چشم‌انداز نامناسب سالمندی در دهک‌های موفقیت‌های اجتماعی را پیش رو گذاشته است. 

۴- فارغ از سیاستگذاری درک درستی از آنها به نظر می‌رسد. نهاد‌های مدنی مثل خیریه‌ها، نهادهای علمی و فرهنگی ضروری است. گفت‌وگوی اجتماعی پیرامون سالمندی خانواده و والدین را دامن زده و‌ نوعی گفت‌وگوی درست اجتماعی که فقط خانواده و ارزش‌های والدین را در بطن جامعه دنبال کند. امروزه تعداد زیادی از نهادهای خیریه‌ای و مدنی در امر سالمندی فعالیت دارند که ارزش برای کار آنها قائل می‌شوند.