گزارش روزنامه اعتماد؛ ۱۶۹ سال آماری از تعداد افراد معلول در کشور وجود نداشت!

روزنامه اعتماد نوشت که از سال ۱۲۲۹ تا ۱۳۸۹ یعنی به مدت ۱۶۹ سال آماری از تعداد افراد معلول در کشور وجود نداشت!

به گزارش اعتماد، در بخش‌هایی از این گزارش می‌خوانید:

با وجود آنکه سابقه اولین سرشماری نفوس و مسکن در ایران به سال 1229 شمسی باز می‌گردد ولی تا سال 1398 و به مدت 169 سال هیچ اقدامی برای شمارش دقیق افراد دارای معلولیت در کشور انجام نشد. آمار افراد دارای معلولیت، حتی در سرشماری‌های عمومی و 10 ساله نفوس و مسکن که از دهه 1330 و به صورت تخصصی توسط مرکز آمار ایران انجام می‌گرفت هم دقیق و قابل استناد نیست و آخرین آمار افراد دارای معلولیت در سرشماری نفوس و مسکن مرکز آمار ایران با نرخ 1.3 درصدی که مربوط به سال 1390 است هم، فاصله بسیار زیادی با تخمین سازمان بهداشت جهانی از نرخ شیوع 10 الی 15 درصدی جمعیت افراد دارای معلولیت دارد.

بنابراین، نه فقط در قرن سیزدهم شمسی، حتی در قرن چهاردهم و با وجود تاسیس نهادهایی همچون جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران (1301) وزارت بهداری و بهزیستی (1355) و سازمان بهزیستی کشور (1359) دولت‌ها از تعداد دقیق جمعیت افراد دارای معلولیت بی‌خبر بوده‌اند و برنامه‌ریزی‌ها، اعتبارات و سیاستگذاری‌ها و حتی پوشش‌های حمایتی و خدماتی برای کمک یا تامین نیازهای ویژه این اقلیت، دقیق و مطابق با واقعیت نبوده، چون حتی قانونگذار هم به اهمیت سرشماری دقیق این جمعیت توجهی نشان نمی‌داد. قضاوت درباره دلیل بی‌توجهی دولت‌ها برای سرشماری افراد دارای معلولیت چندان آسان نیست، چراکه در این سال‌ها دولت‌ها اقداماتی برای به کار‌گیری روش‌های نوین سرشماری و ثبت مختصات حیاتی جامعه ایرانی به کار بسته‌اند، اما اینکه چرا در این سرشماری‌ها، جامعه معلولان به عنوان اقلیتی با نیازهای ویژه و هزینه‌های متفاوت از یک فرد عادی شمارش نشده‌اند در حالی که برنامه‌ریزی برای تامین نیازهای‌شان، بار مالی جداگانه‌ای بر هزینه‌های دولت‌ها تحمیل می‌کرده، یک سوال مهم است. بی‌اهمیت بودن حضور این افراد در نگاه دولت‌ها، باور غلط دولتمردانی که تصور می‌کردند این افراد، جایی جز کنج خانه‌ها و آسایشگاه‌ها ندارند و برای توانمندی‌های مغفول مانده و نادیده‌شان، شأن، ارزش و اعتباری قائل نمی‌شده‌اند، ترس خانواده‌ها از انگ اجتماعی به سبب وجود یک فرد دارای معلولیت و تلاش برای پنهان کردن این فرد از انظار عمومی، دانش ضعیف خانواده و جامعه از معنای معلولیت، ضعف اطلاع‌رسانی درباره حقوق انسانی و شهروندی و اجتماعی افراد دارای معلولیت، از جمله دلایلی است که باید در آسیب‌شناسی شمارش نشدن معلولان ایران مورد بررسی قرار بگیرد. از ماه‌های پایانی سال 1397 و در دومین سال اجرای برنامه ششم توسعه، دولت دوازدهم برای اجرای ماده 80 این برنامه و شمارش معلولیت‌ها اقدام کرد و با توجه به اینکه طبق قانون، سازمان بهزیستی کشور متولی امور افراد دارای معلولیت کشور است، سرشماری جمعیت افراد دارای معلولیت به شیوه شیوع‌شناسی و توسط کارشناسان دفتر توانبخشی این سازمان آغاز شد.

طبق نتایج این سرشماری که امسال و همزمان با روز جهانی حمایت از معلولان رونمایی شد، 11.5 درصد از جمعیت 85 میلیون نفری کشور دچار انواعی از معلولیت‌های خفیف تا شدیدند که 11.1 درصد از این جمعیت، زنان و 10.5 درصد، مردان هستند و همچنین 10.3 درصد از جمعیت کشور هم دچار معلولیت منجر به ناتوانی بازگشت‌ناپذیرند. طبق نتایج این شیوع‌شناسی، 6.6 درصد از افراد دارای معلولیت در کشور، در گروه معلولان جسمی حرکتی هستند، 3.6 درصد در گروه افراد دچار آسیب‌های بینایی، 1.8 درصد در گروه آسیب شنوایی، 1.8 درصد در گروه آسیب‌های ذهنی هوشی و 0.8 درصد در گروه آسیب‌های صوت و گفتارند علاوه بر اینکه این شیوع‌شناسی نشان می‌دهد که 40.7 درصد معلولیت‌ها در کشورمان، به دلایل ژنتیکی (ابتلای جنین در دوره بارداری مادر به دلیل وراثت و ژن) و 59.3 درصد معلولیت‌ها به دلیل اکتسابی (بعد از دوره بارداری مادر و پایان دوره جنینی و از زمان تولد) بوده است.