پیامدهای روان شناختی و روان پزشکی کرونا

اعتمادآنلاین| یک کارشناس ارشد روانشناسی، با بیان اینکه شیوع کرونا دست ما نبوده، اما حال خوب ما دست خود ماست، اظهار کرد: ما با ماندن در خانه و رعایت پروتکل های بهداشتی و ماسک زدن و فاصله گذاری اجتماعی و پرهیز از دورهمی می توانیم تا حدی سلامت خود و خانواده خود را کنترل کنیم.

عادله یوسفی با اشاره به پیامدهای روان شناختی و روان پزشکی کرونا برای خانواده به ویژه در ایام قرنطینه، اظهار کرد: سلامت روان جامعه ما طی ماه های اخیر تحت تاثیر مستقیم همه گیری کرونا قرار گرفته و امروز پیامدهای روان شناختی این بیماری بر کسی پوشیده نیست.

وی افزود: از اضطراب، افسردگی، اختلالات خواب و هیجانات منفی که مدام با آن دست و پنجه نرم می کنیم گرفته تا مشکلات اقتصادی، از دست دادن عزیزان و اضطراب بیماری موجب شده برخی از افراد کرونا را به صورت بحران تجربه کنند و تعادل روانی شان به هم بخورد.

این روانشناس، با بیان اینکه اضطراب و نگرانی تا حدی لازم است، تصریح کرد: اگر این اضطراب و نگرانی باعث پریشانی و نقص عملکرد روزانه ما شود، یعنی از کارهای روزانه خودمان بمانیم و مدام نگران باشیم و حالمان بد باشد و غمگین باشیم، اشکال دارد.

یوسفی، برخورد با پدیده پاندمی کرونا را یک طیف دانست که یک سر آن فاجعه انگاری و سر دیگر آن ناچیزانگاری است و گفت: در حالت فاجعه انگاری فرد مسئله را بیش از حد بزرگ می کند و بیش از حد اشتغال فکری دارد و همین موضوع باعث می شود دچار اختلالات روان شناختی مانند وسواس و اضطراب شود، اما در حالت دوم فرد آنقدر بیماری را سهل می گیرد که اصلا پروتکل های بهداشتی را رعایت نمی کند و اصل قرنطینه را پشت گوش می اندازد.

وی ناچیزانگاری را عامل عدم پایبندی افراد به رعایت پروتکل های بهداشتی دانست و اضافه کرد: متاسفانه برخی از افراد نسبت به خطر کرونا بی تفاوت هستند و با وجود اینکه اهمیت رعایت پروتکل های بهداشتی و قرنطینه را می دانند، باز به گردشگر و سفر می روند و شرایط بیماری را سخت تر می کنند. چنین افرادی فکر می کنند مرگ برای همسایه است و بیماری سراغ آنان نمی آید.

این دانشجوی دکترای روانشناسی، با بیان اینکه کرونا ممکن است تا دو هفته هیچ علامتی نداشته و فرد بدون اینکه بداند و بخواهد ناقل بیماری باشد، خاطرنشان کرد: بسیاری از افراد ناخواسته خانواده خودشان را درگیر بیماری می کنند و آنان را به کام مرگ می کشانند.

باید کرونا را مسئله شخصی خودمان بدانیم

وی کنار آمدن با عذاب وجدان ناشی از انتقال بیماری به عزیزان و از دست دادن آنان را غیر قابل تحمل دانست و عنوان کرد: باید قرنطینه را جدی بگیریم، زیرا تبعات آن می تواند برای خانواده ها جبران ناپذیر باشد.

یوسفی، بر بالا بردن حس مسئولیت پذیری افراد در جامعه تاکید کرد و متذکر شد: اگر می خواهیم افراد بیشتر به قرنطینه اهمیت دهد، از یک طرف باید قوانین سخت گیرانه داشته باشیم و محدودیت ها شدیدتر باشد تا مسئولیت پذیری در سطح جامعه بالا رود.

این روانشناس، با بیان اینکه مسئله کرونا را باید شخصی کنیم؛ نه جمعی، تصریح کرد: اگر مسئله کرونا را جمعی کنیم، لوث مسئولیت اتفاق می افتد و ناچیزانگاری رخ می دهد و افراد احساس می کنند این مسئولیت از دوش آنان برداشته شده است.

وی افزود: باید کرونا را مسئله شخصی خودمان بدانیم، زیرا همه ما جزئی از حلقه انتقال بیماری هستیم و اگر خودمان به فکر سلامت خودمان و خانواده خودمان نباشیم، چگونه می توانیم از دیگران انتظار داشته باشیم از سلامتی ما مراقبت کنند.

یوسفی، با اشاره به مسئولیت افراد نسبت به سلامت خانواده خود، گفت: ما هر روز پدر و مادر و همسر و فرزندان خودمان را می بینیم و لذا نسبت به سلامت آنان مسئول هستیم و حداقل اگر به فکر سلامت دیگران نیستیم، حداقل باید به فکر خودمان باشیم.

این دانشجوی دکترای روانشناسی، با بیان اینکه طولانی شدن قرنطینه کرونایی موجب شده برخی از افراد احساس کنند این بیمار خشونت و شدت روزهای نخست خود را از دست داده است، اضافه کرد: اینگونه نیست و کرونا به قوت خودش باقی است.

وی در پاسخ به این سوال که «چرا از قرنطینه فراری هستیم؟»، تصریح کرد: این روزها نمی توانیم از خانه بیرون برویم و نباید میهمانی و دورهمی داشته باشیم، اما می توانیم محیط خانه را لذت بخش و حال خودمان را خوب کنیم تا این دوران را با کمترین آسیب روانی بگذرانیم.

یوسفی، از افراد خواست بیشتر از اینکه فکر کنند، حس کنند و گفت: زیاد فکر کردن به هر مسئله ای باعث مشکل تراشی می شود، یعنی از چیزی که وجود ندارد، مشکل می سازیم. برخی از افراد عادت دارند به جای اینکه هنگام غذا خوردن به غذا خوردن فکر کنند، در حال شنیدن اخبار هستند، در حالی که باید به لحظه فکر کنیم، نه به گذشته که غمگین شویم و نه به آینده که اضطراب به سراغ ما بیاید.

در روزهای قرنطینه با یکدیگر حرف بزنیم.

این روانشناس، با تاکید بر لزوم داشتن برنامه ریزی روزانه، یادآور شد: باید بدانیم از صبح تا شب چه کارهایی را می خواهیم انجام دهیم و بهتر است احساسات و هیجانات منفی مانند خشم و غم و افسردگی که به سراغمان می آید را روی کاغذ بنویسیم تا تخلیه هیجانی کنیم و افکار و احساسات بد از ما دور شود.

وی با بیان اینکه شیوع کرونا دست ما نبوده، اما حال خوب ما دست خود ماست، اظهار کرد: یک سری از اتفاقات در دنیا تحت کنترل ما نیست، اما یک سری دیگر تحت کنترل ماست. در واقع ما با ماندن در خانه و رعایت پروتکل های بهداشتی و ماسک زدن و فاصله گذاری اجتماعی و پرهیز از دورهمی می توانیم تا حدی سلامت خود و خانواده خود را کنترل کنیم.

یوسفی، با تاکید بر لزوم حفظ حال خوب در دوران قرنطینه، متذکر شد: در روزهای قرنطینه با یکدیگر حرف بزنیم و خودمان را منزوی نکنیم و به جای میهمانی رفتن و جمع بودن، تماس تصویری برقرار کنیم.

این دانشجوی دکترای روانشناسی، شب یلدا را یک رسم باستانی دانست و عنوان کرد: امسال برای حفظ سلامت خودمان باید یلدا را در کنار خانواده خودمان در خانه خودمان بمانیم و از رفتن به خانه دیگران خودداری کنیم و سعی کنیم دورهمی های مجازی داشته باشیم، زیرا بسیاری از افراد که درگیر بیماری کرونا شدند، عضو یک خانواده بودند و درصد ابتلای خانوادگی خیلی بالاست.

وی با بیان اینکه شب یلدا بهانه ای برای دور هم بودن و شاد بودن است، ادامه داد: نباید این بهانه برای شاد بودن را به کام خودمان تلخ کنیم لذا توصیه می شود دورهمی های مجازی داشته باشیم و از خوراکی های شب یلدا عکس به اشتراک بگذاریم و از بودن در کنار خانواده خودمان لذت ببریم و خودمان را اسیر و قربانی کرونا نبینیم و بدانیم هیچ رنجی در دنیا ماندگار نیست و کرونا نیز می گذرد و اگر تحمل کنیم، سال های آینده در کنار هم شاد و سلامت خواهیم بود.

یوسفی، در ادامه به راهکارهای بهتر گذراندن روزهای قرنطینه اشاره کرد و یادآور شد: حتما ارتباطات از راه دور و مجازی را حفظ کنید، زیرا ارتباط منجر به تخلیه هیجانی می شود و تخلیه هیجانی خودش یک منبع حمایتی روانی و اجتماعی است و به فرد آرامش می دهد.

این روانشناس، بر کاشتن گل، نقاشی کردن، نوشتن افکار منفی روی کاغذ و... نیز تاکید کرد و گفت: غرق شدن در یک فعالیت لذت بخش گذر زمان را راحت می کند لذا فهرستی از فعالیت های لذت بخش را تهیه کنید و روزانه چند فعالیت را انجام دهید. همچنین ورزش کردن فراموش نشود.

خندیدن سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند

وی ادامه داد: ورزش نه فقط برای سلامت جسمی، بلکه برای سلامت روان شناختی مهم است، زیرا ورزش باعث ترشح هورمون و آزادسازی انتقال دهنده های عصبی شادی آور مانند دوپامین در بدن می شود و حال ما را خوب می کند.

یوسفی، خواستار پرهیز از پیگیری بیش از حد اخبار شد و عنوان کرد: این روزها فرصت خوبی برای مرور خاطرات از طریق عکس و فیلم است و باید بیشتر بخندید.

وی با بیان اینکه خندیدن سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند، ادامه داد: اگر مضطرب و غمگین باشیم، خطر ابتلا به بیماری در ما بیشتر می شود، زیرا اضطراب بیش از حد باعث ترشح کورتیزول در بدن می شود و این ماده سیستم ایمنی ما را ضعیف می کند و لذا مستعد ابتلا به کرونا می شویم. سعی کنید همه چیز را آسان بگیرید و فیلم های کمدی ببینید و صفحات و کلیپ های طنز را دنبال کنید و رایحه های آرامش بخش را در فضای خانه منتشر کنید تا از اضطراب دور شوید.

این دانشجوی دکترای روانشناسی، اضطراب و خواب را یک جاده دوطرفه دانست و تصریح کرد: اضطراب موجب کمبود خواب و کمبود خواب موجب اضطراب می شود لذا سعی کنید این روزها بهداشت خواب را رعایت کنید و حداقل شش و حداکثر هشت ساعت خواب در طول شبانه روز داشته باشید و قبل از خواب فعالیت سنگین نکنید و با گوشی به رختخواب نروید.

یوسفی، همچنین بر انجام مراقبه، یوگا، ذهن آگاهی و انجام تنفس عمیق و آرام تاکید و خاطرنشان کرد: منقبض کردن ماهیچه ها و سپس ریلکس کردن آن بدن را آرام می کند. به زمان هایی که بیشتر دچار اضطراب و استرس می شوید آگاهی پیدا کنید و اقدامات آرامش بخش را جایگزین اجتناب از موقعیت استرس زا کنید.

وی با بیان اینکه باید افکار اضطراب آور و نگران کننده خودمان را به چالش بکشیم و به جای عینک بدبینی به جنبه های مثبت پدیده ها توجه کنیم، یادآور شد: بپذیریم که نمی توانیم همه چیز را تحت کنترل داشته باشیم لذا کنار گذاشتن تلاش برای کنترل شرایط به ما کمک می کند از پریشانی و احساس اضطراب خلاص شویم و به روزهای خوب امیدوار.

منبع: ایسنا