اگر به جای یک قرارداد نفتی چند قرارداد امضا می‌شد...

اعتمادآنلاین| از میان این مذاکرات، مذاکره با توتال به منظور تهیه توافقنامه نهایی ( HOA) برای توسعه و بهره‌برداری فاز 11 پارس جنوبی در قالب قراردادهای جدید نفتی ایران از اوایل اردیبهشت‌ ماه سال 1395 آغاز و رئوس توافق در تاریخ 18 آبان همان سال بین شرکت ملی نفت ایران و مشارکت توتال CNPCI و پتروپارس به امضاء رسید. در مشارکت مذکور، توتال رهبری مشارکت را عهده‌دار شد و قبول کرد که با سهم 50.1 درصدی، اپراتور فاز 11 پروژه پارس جنوبی شود. شرکت نفت دولتی چین، سی‌ان‌پی‌سی و پتروپارس ایران نیز به عنوان شرکای توتال در این پروژه انتخاب شدند.

خروج ترامپ از برجام و اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران که باعث خروج اجباری توتال از فاز 11 پارس جنوبی شد، فصل جدیدی برای برخی افراد در پرونده مخالفت بی چون و چرای امضای قرارداد با شرکت‌های غربی باز کرد تا این بار حق به جانب‌تر از گذشته پای مخالفت خود بایستند؛ غافل از اینکه در گرد و خاکی که خودشان برای ترک توتال ایجاد کردند، بهانه‌های‌شان در زمان انعقاد قراردادهای نفتی در فضای پسابرجام که تعلیق در امضای قراردادها را ایجاد کرد، گم شد.

قرارداد مذکور که کوهی از مخالفت را به دوش می‌کشید، در 12 تیرماه سال گذشته امضا شد. مخالفان نه تنها تا لحظه آخر دست از سیاه نمایی نکشیدند بلکه تا مدت‌ها بعد از امضای قرارداد نیز درمورد معایب این قرارداد طومار نویسی می‌کردند. در نهایت کار توتال رسما در ایران آغاز شد، اما برخی همچنان از مواضع خود کوتاه نیامدند و این قرارداد را خیانت به کشور می‌دانستند. کارشکنی آن‌ها تا جایی ادامه پیدا کرد که بیژن زنگنه - وزیر نفت - آن را بیمارگونه دانست.

توتال پای تعهد خود ایستاد و کار خود را طبق روال انجام ‌داد. آغاز اجرای قرارداد، ساخت اولین جکت فاز 11 پارس جنوبی توسط شرکت‌های ایرانی، شروع به کار دفتر توتال در ایران، انجام کار توتال در فاز 11 طبق زمان بندی،برگزاری مناقصه و هزینه‌کرد 90 میلیون دلاری توتال در فاز 11 از جمله مهم‌ترین این اقدامات بود.

پس از آن مذاکرات با دیگر شرکت‌های غربی با وجود هجمه منتقدان به وزارت نفت ادامه داشت تا اینکه آمریکا از برجام خارج شد. با خروج ترامپ از برجام برگ جدیدی از تعامل بین ایران و توتال گشوده شد و زمزمه‌های رفتن توتال به گوش رسید. این شرکت در بیانیه‌ای اعلام کرد که درخواست معافیت فعالیت در ایران را به آمریکا داده است که اگر آمریکا موافقت نکند، از این توافق خارج خواهد شد .از سوی دیگر زنگنه اعلام کرده توتال 60 روز فرصت دارد با دولت آمریکا مذاکره کند. دولت فرانسه نیز در این 60 روز می‌تواند با دولت آمریکا برای ماندن توتال در ایران مذاکراتی انجام دهد. با این حال توتال در نهایت به صورت رسمی اعلام کرد از این قرارداد خارج می‌شود. با اینکه سرمایه توتال در ایران ماند، ولی باز هم منتقدان آجر روی آجر گذاشتند تا دیوار مخالفت‌ بالا رود.

منتقدانی که روزی مخالف حضور توتال در ایران بودند، این بار برای خروج این شرکت فرانسوی وزارت نفت را متهم می‌کردند؛ درحالی که به باور بسیاری از تحلیل‌گران اگر به جای یک شرکت غربی سرنوشت چندین شرکت غربی با نفت ایران گره خورده بود، آمریکا توان اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران را نداشت و چنانچه سنگ اندازی عده‌ای جلوی امضای قراردادها را نمی‌گرفت، امضای چندین قرارداد سدی برای مقابله با تحریم‌ها می‌ساخت، زیرا فشار بر یک شرکت غربی آسان‌تر از اعمال فشار بر چندین شرکت غربی است.

باید اقتصاد کشور را با اقتصاد دنیا درگیر کنیم

در این راستا سید مهدی حسینی - تحلیل گر ارشد حوزه انرژی، با بیان اینکه تحریم فقط این نیست که تسلیم یک سیاست و کشور بشویم گفت: می‌توانیم ارزش‌های خودمان را حفظ کنیم. یکی از راه‌های مبارزه با تحریم این است که اقتصادهای دنیا را با اقتصاد کشور خودمان درگیر کنیم. اگر امروز می‌توانند کشور ما را تحریم کنند به این دلیل است که ارتباط بین‌المللی ما قوی نیست و کشورهای زیادی از تحریم علیه ایران متاثر نمی‌شوند.

وی با اشاره به اینکه آمریکا به هشت مشتری نفت ایران برای ادامه واردات نفت از ایران معافیت داد، اظهار کرد: اگر به جای این هشت کشور 50 کشور تحت تاثیر نفت ایران بودند، آیا باز هم آمریکا می‌توانست ایران را تحریم کند؟

این کارشناس ارشد حوزه انرژی با تاکید بر اینکه باید اقتصاد کشور را بین‌المللی کنیم، افزود: در بند 12 تا 14 اقتصاد مقاومتی که به بخش انرژی مربوط است ذکر شده است که باید اقتصاد ما یک اقتصاد برون گرا و درون زا باشد. ما در بخش انرژی به همکاری بین‌المللی نیاز داریم. آنچه که در متن اقتصاد مقاومتی ذکر شده عاقلانه بود و ما باید با دنیا تعامل داشته باشیم.

حسینی در ادامه با بیان اینکه برخی شعار می‌دهند برای حفظ ارزش‌ها نباید به سرمایه گذار خارجی اجازه دهیم در کشور سرمایه گذاری کند، گفت: این در حالیست که سرمایه گذاری یک علم است. در علم اقتصاد زمانی گفته می‌شود یک کشور عملکرد خوبی داشته که توانسته سرمایه خارجی جذب کند. اگر در کشور به جای ثروت فقر به وجود آید، ما از شعار خودمان که حفظ ارزش‌ها است به درستی دفاع نکرده‌ایم.

وی با تاکید بر اینکه اثرگذاری در جامعه بین‌الملل فقط داشتن توان دفاعی نیست افزود: زمانی می‌توانیم اثرگذار باشیم که اقتصاد دنیا را با اقتصاد خودمان درگیر کنیم. ما باید ارتباط خود را در زمینه‌های مختلف انرژی، راه، تجاری و ... به کشورهای همسایه متصل کنیم.

این تحلیل گر ارشد حوزه انرژی با اشاره به میزان تولید نفت ایران گفت: اگر به جای 3.5 میلیون بشکه پنج میلیون بشکه تولید می‌کردیم اثرگذاری که در اوپک داشتیم بیشتر بود و نمی‌توانستند ما را تحریم کنند.

حسینی با تاکید بر اینکه در جذب سرمایه گذاری خارجی باید فرصت‌ها را مغتنم بشماریم، گفت: اگر چنین فرصتی از دست برود معلوم نیست باز هم به دست آید یا خیر؟برای جذب سرمایه در حوزه انرژی یک فضای رقابتی وجود دارد و نفت ایران به صدها میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد تا جایگاه خود را در جهان پیدا کنیم اما این سرمایه در کشور وجود ندارد. چون حوزه انرژی ریسک پذیر هم است همه دنیا از سرمایه خارجی استفاده می‌کند.

به گفته وی همه دنیا سعی در جذب سرمایه‌های خارجی دارند اما در کشور ما عده‌ای بر این باورند که این اقدام حرام است، در حالیکه اگر این کار را انجام می‌دادیم شاید تحریم نمی‌شدیم.

منبع: ایسنا