ایران همواره در بازار نفت تعیین‌کننده بوده است/ افزایش قابل توجه ذخایر هیدروکربوری قابل برداشت کشور/ افتتاح 4 پالایشگاه پارس جنوبی ظرف 2 هفته آینده/ 12 میلیون تن ظرفیت جدید پتروشیمی در سال 98 به مدار می‎آید/ فاز چهارم توسعه پالایشگاه ستاره خلیج فارس کلید

اعتمادآنلاین| بیژن زنگنه به میدان گازی مشترک پارس جنوبی اشاره کرد و گفت: این میدان که فعالیت‎های توسعه‎ای آن طی حدود 20 سال اخیر انجام شده است، با تولید روزانه بیش از 600 میلیون متر مکعب گاز و تولید قابل توجه میعانات گازی، نقش بی‌بدیلی در درآمدزایی برای کشور دارد.

وی گفت: فعالیت‌های توسعه‌ای در پارس جنوبی رو به پایان است، به طوری‌که افزون بر فازهای تکمیل و بهره‌برداری شده، فازهای 13 و 22 تا 24 پارس جنوبی ظرف حداکثر دو هفته آینده با حضور رئیس جمهوری افتتاح می‌شود و با بهره‌برداری کامل از فاز 14 در سال آینده، تنها بخش باقیمانده توسعه در پارس جنوبی به فاز 11 محدود خواهد شد.

وزیر نفت ابراز امیدواری کرد که در کنار خلیج فارس، همانند عسلویه و البته با محوریت سرمایه‌گذاری‌های عظیم در صنعت پتروشیمی، منطقه متراکمی از صنایع فعال در حوزه انرژی تشکیل شود.

زنگنه در این برنامه، به تشریح دیگر دستاوردهای صنعت نفت پس از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخت و با ذکر این مقدمه که از زمان کشف نفت در ایران تاکنون، همیشه کشور ما بازیگر مهم و تعیین‌کننده‌ای در صنعت نفت جهان بوده است، گفت: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بیشتر بازیگر عرصه نفت بودیم و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، افزون بر نفت در دو بخش گاز و پتروشیمی نیز درخشان عمل کردیم.

وی با بیان اینکه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، میانگین تولید روزانه نفت خام ایران 5 میلیون و 200 هزار بشکه تا 5 میلیون و 300 هزار بشکه بود که این رقم پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دلایلی محدود شد، افزود: اکنون نمی‌خواهیم محدودیت اعمال کنیم و معتقدیم باید در این زمینه سرمایه‌گذاری‌های زیادی شود.

وی ظرفیت کنونی تولید روزانه نفت خام ایران را حدود 4 میلیون بشکه اعلام کرد و درباره رشد قابل توجه ذخایر هیدروکربور مایع قابل برداشت کشور توضیح داد: مقدار این ذخایر در ابتدای انقلاب اسلامی 88 میلیارد بشکه بوده است که با رشد 2.5 برابری و برداشت 50 میلیارد بشکه‌ای در این سال‌ها، همچنان این ذخایر بیش از 160 میلیارد بشکه است.

به گفته زنگنه، ذخایر گاز طبیعی قابل برداشت کشور نیز از 9 تریلیون مترمکعب در زمان انقلاب به بیش از 33 تریلیون مترمکعب رسیده و تزریق گاز نیز در این سال‌ها از کمتر از 3 میلیون مترمکعب به حدود 80 میلیون مترمکعب رسیده است. تولید میعانات گازی نیز در این مدت از حدود روزانه 30 هزار بشکه به حدود 800 هزار بشکه در روز رسیده است.

وزیر نفت به عملکرد درخشان صنعت گاز پس از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: این صنعت به معنای واقعی پس از پیروزی انقلاب اسلامی متولد شد؛ پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تولید گاز ما اندک بود و ظرفیت پالایش گاز حدود روزانه 36 میلیون متر مکعب بوده که این ظرفیت با رشد حدود 30 برابری، اکنون به روزانه یک‌هزار و 60 میلیون متر مکعب رسیده است.

زنگنه گفت: اواخر بهمن‌ماه یا اوایل اسفند ماه امسال، چهار پالایشگاه پارس جنوبی با ظرفیت 110 میلیون مترمکعب با حضور رئیس جمهوری افتتاح می‌شود.

زنگنه درباره گسترش شبکه گازرسانی، از افزایش انشعاب‌های گاز از 52 هزار انشعاب در زمان انقلاب به 11 میلیون و 500 هزار انشعاب در شرایط حاضر اشاره کرد و افزود: پوشش گازرسانی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نزدیک به صفر بوده و اکنون 92 درصد جمعیت کشور (نزدیک 100 درصد جمعیت شهری و بیش از 77 درصد جمعیت روستایی) زیر پوشش شبکه گازرسانی هستند که چنین رکوردی در دنیا بی‌نظیر است.

وزیر نفت به بخش پتروشیمی نیز به عنوان یکی دیگر از افتخارهای صنعت نفت پس از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: ابتدای انقلاب اسلامی، تنها کارخانه کود شیمیایی در مرودشت و پتروشیمی ایران-ژاپن بود که در جنگ از بین رفت و بعد با زحمات زیاد بخش‌هایی از آن بازسازی شد، اما امروز ظرفیت عظیم پتروشیمی ایران در منطقه مطرح است.

زنگنه با بیان اینکه فروش خالص محصولات پتروشیمی کشور در سال 97 به 30 میلیون تن می‌رسد، ابراز امیدواری کرد که ارزش تولیدات پتروشیمی امسال به 17 میلیارد و 500 میلیون دلار برسد که از این میان، 5 میلیارد تا 5 میلیارد و 500 میلیون دلار به داخل کشور عرضه خواهد شد.

وی یادآور شد: تا پایان سال 98، 12 میلیون تن ظرفیت جدید پتروشیمی عملیاتی می‌شود.

زنگنه از رسیدن ظرفیت پالایش نفت کشور از کمتر از روزانه یک میلیون و 200 هزار بشکه در ابتدای انقلاب اسلامی به رقم کنونی روزانه بیش از 2 میلیون و 200 هزار بشکه خبر داد و درباره تولید بنزین هم گفت: تولید بنزین از 14 میلیون لیتر در روز در ابتدای انقلاب اسلامی به رقم کنونی روزانه 105 میلیون لیتر رسیده است.

وزیر نفت با اشاره به تکمیل و راه‌اندازی 2 فاز پالایشگاه ستاره خلیج فارس، ادامه داد: فاز سوم در آخرین مراحل راه‌اندازی قرار دارد و ان‌شاءالله اسفندماه امسال با حضور رئیس جمهوری افتتاح خواهد شد.

زنگنه همچنین از در دستور کار قرار گرفتن فاز چهارم پالایشگاه ستاره خلیج فارس با هدف ایجاد در مجموع ظرفیت پالایش روزانه 500 هزار بشکه میعانات گازی در آینده‌ای نزدیک خبر داد.

به گفته وی، آمریکا در دور پیشین تحریم، می‌خواست ایران را با کمبود بنزین تحت فشار قرار دهد، اما با توجه به پیشرفت کشور در این زمینه، این بار حتی کلامی به بحث بنزین اشاره نکرد.

وزیر نفت همانطور که پیش‌تر نیز گفته بود، اعلام کرد: از مهرماه امسال تاکنون، واردات بنزین نداشته‌ایم و سال آینده هم ان‌شاءالله نخواهیم داشت، اما برای متعادل کردن مصرف بنزین باید تمهیداتی اندیشیده شود. برطرف کردن مشکل بنزین را باید در کارخانه‌های خودروسازی جست‌وجو کرد نه پالایشگاه‌ها.

زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره مقابله با سوزاندن گازهای ارسالی به مشعل گفت: بعضی از مشعل‌ها باید برای ایمنی تاسیسات وجود داشته باشد. در عسلویه برای مشعل‌ها باید دستگاه‌هایی را نصب کنیم تا از سوزاندن گازهای گوگردی ممانعت شود. این دستگاه‌ها پیش‌تر وارد کشور شده است و بخشی از آن پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) وارد کشور شد.

وی ادامه داد: بخشی از این دستگاه‌ها نصب شدند و بخشی در حال راه‎اندازی هستند، اما در وهله بعدی، پالایشگاه‌ها هم باید توسط بهره‌بردار به نحوی تنظیم شوند که سوزاندن گازهای ارسالی به مشعل در طول زمان به حداقل ممکن برسد که این کار در 10 فاز نخست پارس جنوبی انجام شده است.

وزیر نفت به گازهای همراه نفت هم اشاره کرد و گفت: این گازها از پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز سوزانده می‎شد و برای جلوگیری از سوزاندن آنها چهار واحد ان‌جی‌ال در حال ساخت است؛ ان‌جی‌ال 3100 که گازهای منطقه ایلام را جمع و تصفیه می‌کند؛ بخشی از آن به صورت گاز شیرین داخل شبکه می‎آید و بخشی خوراک پتروشیمی دهلران می‎شود.

زنگنه ادامه داد: ان‌جی‌ال بعدی ان‌جی‌ال 3200 است که گازهای همراه منطقه غرب کارون را جمع می‌کند و به خوراک پتروشیمی بندرامام تبدیل می‌شود. دیگری طرح پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس است که به اندازه 2 فاز پارس جنوبی می‎تواند گاز تصفیه و خوراک پتروشیمی‌ها را تامین کند و دیگری هم ان‌جی‌ال خارک که گازهای دریایی غرب خلیج فارس را جمع آوری می‌کند و این گاز به خوراک پتروشیمی یا محصولات قابل فروش تبدیل می‎شود.

زنگنه ابراز امیدواری کرد که مجموعه این فعالیت‎ها ظرف 2 سال آینده پایان یابد.

وزیر نفت در بخش دیگری از صحبت‎های خود به عملکرد قابل دفاع در برداشت نفت و گاز از میدان‌های مشترک پرداخت و با بیان اینکه ایران هم اکنون از حیث برداشت روزانه گاز در پارس جنوبی نسبت به قطر پیشتاز است، ادامه داد: در میدان‌های نفتی مشترک غرب کارون هم از طرف مقابل عقب نیستیم؛ برداشت روزانه نفت خام از این میدان‌ها در سال 92 حدود 70 هزار بشکه بود که این رقم تا پایان امسال به 350 هزار بشکه می‎رسد.

وی با اشاره به اینکه ظرفیت برداشت گاز غنی کشور تا پایان سال از مرز یک میلیارد مترمکعب می‌گذرد، این دستاورد را برای کشور تعیین‌کننده خواند و ابراز امیدواری کرد که مردم از برکات این دستاورد بهره‌مند شوند.

وزیر نفت در ادامه، ارتقای عملکرد صنعت نفت در ساخت تجهیزات و اجرای پروژه‌ها را از دیگر دستاوردهای انقلاب اسلامی خواند و گفت: به‌طور نمونه، در سال 76 ما در دریا نمی‎توانستیم حتی یک متر لوله‌گذاری کنیم، اما امروز توان نصب یک کیلومتر خط لوله 36 اینچ را در دریا داریم.

زنگنه عنوان کرد: سابقه عملیات ما در بخش پایین‎دست بیشتر است و از زمانی که به یاد دارم، نیروهای ایرانی کارهای طراحی را در پالایشگاه‎ها، ایستگاه‌های تقویت فشار و پتروشیمی‎ها انجام می‌دادند؛ وضع ما در این حوزه قابل قبول است و کسری جدی نداریم و کمبودها را نیز باید با کمک دانشگاه‌های کشور برطرف کنیم.

به گفته وی، تولید دانش فنی باید در مراکز پژوهشی ادغام شده با صنعت یعنی مراکزی که همکاری جدایی‎ناپذیری با صنعت دارند، شکل گیرد و به همین منظور، وزارت نفت با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کار مشترکی را با هدف ایجاد انستیتوهایی در بخش پایین دست صنعت نفت در شاخه‌های مختلف مثل الفین، متانول، نفت کوره و ... در حال اجرا دارد.

زنگنه هدف از این کار را دستیابی به فناوری و سپس انجام طراحی پایه بر مبنای این فناوری خواند و افزود: این حرکت، به‌کارگیری استادان و دانشجویان مقاطع ارشد و دکترا را نیز برای کسب نتایج بهینه به همراه خواهد داشت.

وزیر نفت در بخش بالادست صنعت نفت هم بر ضرورت افزایش دانش فنی برای بالا بردن ضریب بازیافت از مخازن نفتی تاکید کرد و گفت: اگر ذخایر نفت درجا را حدود 800 میلیارد بشکه فرض کنیم، با احتساب ضریب بازیافت کمتر از 30 درصد، تنها حدود 240 میلیارد بشکه قابل برداشت خواهد بود؛ بنابراین هر یک درصد افزایش ضریب بازیافت به برداشت حدود 8 میلیارد بشکه نفت و در نتیجه درآمدزایی 500 میلیارد دلاری منتج خواهد شد. پس در این زمینه هر چه هزینه کنیم، ارزشمند است.

به گفته زنگنه، در همین راستا شرکت ملی نفت ایران قراردادهایی را با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی منتخب کشور با هدف توسعه فناورانه 20 مخزن نفتی امضا کرده است و ایجاد و توسعه انستیتوها در بخش بالادست صنعت نفت در این قراردادها دنبال می‌شود.

وزیر نفت با بیان اینکه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، عملیات نفتی اصلی ایران در لندن انجام می‌شد و ایرانی‌ها تنها بهره‌برداری را به‌عهده داشتند، یادآور شد: به همین منظور، تشکیل دانشکده‌های مهندسی نفت را در دهه 70 در دستور کار قرار دادم و امروز دانشجویان بسیار باسوادی از دانشگاه‌های مطرح کشور مانند سهند، شیراز، امیرکبیر، شریف و ... فارغ التحصیل می‌شوند که با اتکا به آنان می‌توان روی اجرای این پروژه‌های تحقیقاتی حساب باز کرد.

زنگنه در پایان از همه کارکنان صنعت نفت که در 40 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در این صنعت نقش‌آفرینی کرده‌اند و از آنان که امروز همچنان در این صنعت مشغول فعالیت هستند قدردانی کرد.

منبع: ایلنا