تنگ‌نظری‌ها ظرفیت‌های نفتی کشور را بلااستفاده گذاشته است/ اعتقادی به تحلیل‌های سیاسی در خصوص صادرات نفت ندارم/ ایران از صادرات نفت عاجز نیست/ باید به دنبال خلق ارزش‌افزوده در نفت باشیم

اعتمادآنلاین| ‌ فرشته بهروزی‌نیک - آیا ایران توانست با بهره‌گیری از دیپلماسی نفتی، سهم خود را از بازارهای جهانی پس بگیرد؟ این پرسشی است که بعد از توافق هسته‌ای، بارها از سوی پرسشگران داخلی و خارجی مطرح شد، اما هنوز جواب روشنی برای آن به دست نیامده است، چراکه طی سال‌های گذشته، در هیاهوی بازی سیاسی با نفت، آنچه مغفول ماند بررسی وضعیت طلای سیاه ایران از منظر اقتصادی بود.

به بیان دیگر، سایه سیاست آنچنان بر سر نفت سنگینی کرد که همواره اصل ماجرا در این باره یا فراموش یا به ابزاری برای تسویه‌حساب‌های سیاسی از سوی مخالفان و موافقان سیاست‌های نفتی ایران در داخل و خارج کشور تبدیل شده است.

همان اتفاقی که برای تحلیل برجام و توافق هسته‌ای رخ داد؛ اما اصل ماجرای نفت ایران چیست؟ این پرسشی است که رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در گفت‌و‌گو با اعتمادآنلاین به آن پاسخ داد.

رضا پدیدار که سال‌ها در سمت‌های مختلف نفتی فعال بوده اعتقادی به تحلیل سیاسی در مورد وضعیت نفت ایران ندارد و معتقد است: دست‌کم کسانی که در داخل کشور شعار حفاظت از منافع ملی سر می‌دهند، برای یک بار هم که شده باید تحلیل‌های بی‌پایه و اساس را درباره وضعیت صادرات نفت ایران کنار بگذارند و واقعیت‌ها را ببینند.

واقعیت از نظر این دست‌اندرکار نفتی این است که ایران، به عنوان یک کشور نفت‌خیز و دارنده این کالای استراتژیک، در مقاطع مختلف می‌تواند تصمیم بگیرد می‌خواهد نفت خود را صادر کرده و حفظ کند، یا در صورت لزوم این کالای استراتژیک خود را در مدار فرایند تغییر ماده با ارزش‌افزوده، به محصولی دیگر بدل سازد.

ایران در نفت ارزش‌افزوده خلق کرده است

پدیدار در واکنش به برخی اظهارنظرها که ایران را، به دلیل تحریم، عاجز از صادرات نفت می‌دانند، گفت: این اظهارنظرها بسیار ساده‌انگارانه است که عده‌ای بگویند به دلیل تحریم ایران از صادرات نفت خود عاجز مانده، چراکه از منظر اقتصادی، نفت خام قابلیت تبدیل به ارزش‌افزوده، یعنی فراورده‌های نفتی و پتروشیمی، را دارد.

این کارشناس نفتی تاکید کرد: باید دست از تنگ‌نظری برداریم تا بتوانیم از ظرفیت‌های نفتی کشور در مسیر توسعه اقتصادی قدم بگذاریم.

او در ادامه صحبت‌های خود به برشمردن ظرفیت‌های نفتی ایران اشاره کرد و توضیح داد: از نگاه اقتصادی باید بگویم ایران یکی از کشورهای مهم دارای بیشترین ذخایر نفت و گاز در دنیاست؛ نباید فراموش کرد که در کل دنیا اگر 200 کشور در سازمان ملل متحد خود را ثبت کرده‌اند، در مجموع فقط نزدیک به 30 کشور منابع هیدروکربنی و منابع نفت و گاز دارند که ایران یکی از آن 30 کشور است.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران گفت: در حال حاضر ایران قادر است نفت و گازی را که از منابع خود استخراج می‌کند به 9 ماده هیدروکربنی تبدیل کند و علاوه بر تامین نیاز داخل، آن را در اختیار بازارهای بین‌‌المللی هم قرار دهد.

برخی از موانع هنوز پابرجاست

با همه این اوصاف، پدیدار به نکته دیگری اشاره کرد که به قول او به دلیل هیاهوی سیاسی فراموش شده است: اگر صنعت نفت ایران نمی‌تواند از تمام ظرفیت‌های خود استفاده کند، حتماً موانعی وجود دارد که باید از سر راه برداشته شود.

او اذعان کرد که ایران به دلایل متعددی، در دیپلماسی نفتی آن‌طور که باید و تصور می‌شد موفق عمل نکرده است.

پدیدار به نکته مهم دیگری هم اشاره می‌کند و می‌گوید: به جای نگرانی از کاهش صادرات نفت خام می‌توان راهکاری برای ایجاد ارزش افزوده و به دست آوردن مزیت نسبی در بازارهای جهانی اندیشید.

او همچنین بیان داشت: من بارها تاکید کرده‌ام که ایران در حال حاضر به 15 کشور خاور میانه و 14 کشور آسیای مرکزی ارزش افروده نفت خود را صادر می‌کند و این موضع باید بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گیرد.

حرف پایانی رضا پدیدار درخواست از دلسوزان کشور است که به جای بداخلاقی دوش به دوش بخش خصوصی، راهی برای استفاده هرچه بیشتر از فرصت‌ها و مزیت‌های نفتی کشور پیدا کنند تا بتوانیم در دیپلماسی‌مان هم حرفی برای گفتن داشته باشیم.