برخی‌ مخالفان دولت به معاند تبدیل شده‌اند/ در تلاشند تا ارزآوری دولت و مهار نرخ دلار را خنثی کنند/ آستانه تحمل اجتماعی در بدنه جامعه پائین آمده است

اعتمادآنلاین| مراد راهداری، استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که به نظر شما که در حوزه اقتصاد سیاسی و برنامه‌ریزی اقتصادی کار علمی و تجربی دارد، اجزای سیاسی کشور در برابر این فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم چگونه باید عمل کنند، تا کمترین آسیب به مملکت برسد و دشمن به اهدافش نزدیک نگردد؟ گفت: به نظر من آنها اساساً با ارزش‌های انقلاب اسلامی سر سازش ندارند و نمی‌خواهند ایرانی قدرتمند را ملاحظه کنند. هر کشوری که رفتارش مخالفت با رفتار سلطه‌گران باشد، بر اساس قدرتی که در سازمان ملل دارند، تلاش می‌کنند که اجماع قوی برای تحریم علیه آن شکل دهند.

وی ادامه داد: سازمان ملل تاکنون حداقل چهار قطعنامه سنگین علیه ما داشته است. بجز کشور ما، می‌توان به تحریم کره شمالی در سال 1950، تحریم کوبا از سال 1962، تحریم برمه یا میانمار در سال 1990 ، تحریم سودان از سال 1997، تحریم زیمبابوه در سال 2003 و تحریم سوریه از سال 2004 اشاره کرد که پس از جنگ جهانی دوم اعمال شده‌اند. از یاد نبریم که تحت فشار تحریم انگلیس و آمریکا و پر کردن جای خالی نفت ایران در بازار جهانی توسط عربستان، دقیقاً شبیه به دوره پس از انقلاب اسلامی، دولت مردمی مصدق علی رغم توفیق در ملی سازی صنعت نفت، تضعیف و از پای درآمد.

راهداری یادآور شد: یکی از دلایل مهم شکست دولت مصدق تفرقه در حاکمیت بود، آیت الله کاشانی که یکی از ارکان نهضت بود و رئیس مجلس شورای ملی نیز شده بود با برنامه یا سیاست‌های مصدق ناسازگار شد. صرف نظر از ارزش‌یابی نزاع طرفین، نتیجه تضعیف قوای حاکمیت و شکست همه و برگشت نظام نامطلوب پادشاهی بود. امروز نیز اگر اجزای حاکمیت و مردم در برابر سیاست‌های دشمن وحدت نداشته باشند و ‌برنامه‌های اجرائی دولت تضعیف گردد، اهداف دشمن تأمین شده است.

این کارشناس اقتصادی احتمال موفقیت تحریم‌های اقتصادی گفت: تحریم روش مبارزه خاصی است که جایگزین جنگ گرم شده است، اما جنگ سردی است که عملا به گرم تبدیل می‌شود. هر گاه نقل و انتقال ارزی حاصل از تجارت نفت و سایر موارد صادراتی ممکن نباشد و خرید مواد اولیه دارو یا لوازم و ملزومات کارخانه‌ها تهیه نشود و هفتاد درصد خط تولید صنایع کشور مثل تقریباً وضعیت فعلی از کار بر کنار شود و بیکاری بیشتری دامن‌گیر کشور شود و سایر موارد دیگر مانند پرواز سالم هواپیماهای مسافربری مختل گردد و نظایر این‌ها، حتی صرف نظر از تبعات اجتماعی و فرهنگی که اسباب تولید فساد می‌شود. چون تورم و بی‌کاری فلاکت‌ساز است و موجب رشد طلاق، اعتیاد، سرقت، نزاع و درگیری و غیره می‌شود.

وی ادامه داد: اینجاست که سیاست‌های کشور باید عالمانه اتخاذ شود. شبیه به اشتباه بزرگی که در موضوع بنزین شد، دیگر تجربه نشود. نه زمانش از حیث وجود آشوب در کشور همسایه یعنی عراق و نزدیکی به انتخابات مجلس از یکسو مناسب نبود و از سوی دیگر مغایر با وعده عدم تغییر بهای آن تا پایان سال جاری بود، حتی مغایر با ذکر دلیلی بود که قبلاً توسط دولت برای حذف دو نرخی بیان شده بود که دو نرخی رانت‌ساز و فسادآور است؛ این دوگانگی اعتماد مردم با حاکمیت را آسیب می‌زند و سرمایه اجتماعی را نابود می‌کند. در حالیکه به راحتی با یک گفت‌وگو با مردم و شرح وضعیت اقتصادی کشور امکان تغییر بهای بنزین تک نرخی از ابتدای سال وجود داشت، بخصوص اینکه درآمدها نیز رشد درصدی داشته‌اند. متاسفانه در شرایط فعلی که پول بنزین تزریق می‌شود، تورم‌زا و بر اساس ادعای دولت به تأمین کسری بودجه نیز کمک نمی‌کند.

راهداری در پاسخ به این پرسش که آیا به نظر شما سبک و سیاق مخالفت با سیاست‌های دولت سازنده است؟ گفت: بعضی از مخالفت‌ها و پیشنهادها سازنده هستند، داری لحنی دلسوزانه می‌باشند و قصد بهبود اوضاع و شرایط را دارند. نمی‌خواهند دولت به عنوان نماینده یک تفکر ائتلافی سیاسی و رقیب سرنگون شود، آن را دولت نظام ج. ا. ایران می‌دانند و برای تقویتش در برابر سیاست‌های دشمن تلاش می‌کنند. مانند جمعی از اقتصاددانان که متن نامه پیشنهادی آنها مورد تأکید مقام معظم رهبری نیز قرار گرفت. در دوره هشت ساله دفاع مقدس روزنامه‌ای که مروج اقتصاد بازار و سرمایه‌داری بود، از اینکه بهای نفت ارزان شده و بودجه دولت وقت آسیب دیده بود، با شادمانی مستتر، با خود نمائی نوشته بود: این سبو بشکست و این پیمانه به ریخت. این نوع رفتار، علیرغم تأکید حضرت امام خمینی بر وحدت کلمه در مقابله با دشمن بود.

وی ادامه داد: امروز نیز این ادبیات در گفتمان بعضی از تندروهای مخالف دولت ملاحظه می‌شود. متون برخاسته از ذهن آنها چنان تند است، که به نظر می‌رسد از پایگاه مخالف به معاند تغییر محل داده‌اند و به سود دشمن بر دولت می‌تازند. فعالیت‌های دولت برای تأمین مالی بخصوص برای ارزآوری را به باد تمسخر می‌گیرند و در تلاشند تا ارزآوری و مهار نرخ پول خارجی مانند دلار و یورو را خنثی کنند. می‌خواهند دولت در اقتصاد مقاومتی ناکام باشد. به همین دلیل وابستگان فکری آنها که فعالیت اقتصادی با خارج دارند، اجازه نمی‌دهند ارز وارد بانک مرکزی شود و معمولا از طریق معاملات پایاپای مانع تقویت طرف دارائی‌های بانک مرکزی در ترازنامه می‌شوند. در نتیجه بانک مرکزی نیز نمی‌تواند سیاست‌های پولی را بهتر انجام دهد، چون فاقد پشتوانه لازم است.

این کارشناس اقتصادسیاسی در پاسخ به پرسش دیگر مبنی بر اینکه به اعتقاد شما وضعیت فعلی کشور اجازه چنین رویکرد خصمانهای را می‌دهد؟ گفت: اگر وضعیت رشد منفی اقتصادی، حجم بالای بیکاری، شرایط نابهنجار تورمی، آمار ناخوشایند بزهکاری و نظایر این‌ها ملاحظه شود که به ارث رسیده از تغییر رویکرد گفت‌وگوی تمدن‌ها که خلع سلاح معاندیدن خارجی در برابر ما بود به جنگ تمدن ها و اعلان رسمی جنگ با دشمنان که تا پیش از آن نیز پیوسته وجود داشت، اما غیررسمی.

وی ادامه داد: در هر صورت وضعیت فعلی ایجاب می‌کند که به فرموده مقام معظم رهبری رویکرد اقتصاد مقاومتی اجرائی شود و همه آحاد ملت و دستگاه‌های حاکمیتی و شخصیت‌های سیاسی توجه به آستانه تحمل اقتصاد کشور داشته باشند و نمک به زخم اقتصاد نپاشند. دولت را علیرغم اختلاف سلایق با نقدهای سازنده و دلسوزانه و همیاری‌های منطقی یاری دهند. تفرقه و نزاع داخلی به فرموده قرآن عزیز ما را ضعیف می‌کند و اجازه پایداری نمی‌دهد. آشوب اخیر نشان داد آستانه تحمل اجتماعی در بدنه جامعه پائین آمده است. جمعیت یارانه‌بگیر نشان می‌دهد، بیش از هفتاد درصد جمعیت زیر خط فقر زندگی می‌کنند. لذا توجه به مصالح ملت در کنار مسائل اهمیت حیاتی یافته است.

این استاد اقتصاد دانشگاه متذکر شد: صرف نظر از توصیه به دولت که با مطالعه و دقت بیشتر سیاست‌گذاری کند و توصیه به فکر مخالف که اجازه دهد دولت در ذیل نهادهای نظارتی، تلاش‌های بین‌المللی و داخلی بهبود بخش را بدون اختلال خود ساخته دنبال کند. به مردم شریف ایران پیشنهاد می‌کنم در انتخابات مجلس شورای اسلامی پرشور و با شعور بالا شرکت کنند و مجلس متخصص و متعهد شکل دهند. بخصوص اینکه کمیسیون‌های اقتصادی مجلس مثل: کمیسیوت صنعت، معدن و تجارت؛ کمیسیون کشاورزی، کمیسیون اقتصاد، همچنین کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات و مانند اینها که نیاز به متخصص در حوزه دارد، با انتخاب آگاهانه مردم به اندازه لازم تأمین گردد. متأسفانه از ابتدای انقلاب در این زمینه ضعف بزرگی مشاهده شده و مجلس نمی‌توانسته است کمک کار قوه مجریه باشد.

منبع: ایلنا