نگاه نئولیبرالی پوپولیستی نهادهای داخلی را تضعیف کرد/ این نوع کسری بودجه کشور را وابسته خارج می‌کند/ سرمایه‌های انسانی و اجتماعی روز به روز از بین می‌روند

اعتمادآنلاین| ‌ استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: متاسفانه نگاه نئولیبرالی آن هم نه از نوع علمی بلکه از نگاه پوپولیستی، موجب شده تا اولاً نهادهای داخلی تضعیف شوند و ثانیاً بنیان‌های اقتصادی کشور رشد نکنند که نتیجه آن لطمه و آسیب به تولید کشور بوده است.

بهرام سحابی در مورد تاثیر ارتباط اقتصادی با فرامرز در روند رشد و توسعه کشوراظهار داشت : در اقتصاد ارتباط با خارج یک اصل است چون ما‌ نمی‌توانیم تمام نیازهای خود را در داخل برطرف کنیم. اما اگر پتانسیل‌های داخلی تقویت نشود نگاه به بیرون باعث تضعیف اقتصاد می‌شود یعنی اگر پتانسیل داخل را بشناسیم و به نیروهای داخلی و سرمایه فیزیکی بها بدهیم ارتباط با بیرون هیچ مشکلی ندارد.

اما وقتی سرمایه‌های فیزیکی و انسانی بصورت مناسب بهره‌برداری‌ و با هم ترکیب نمی‌شوند، خود به خود به خارج وابسته می‌شویم.

وی ادامه داد: اگر قرار باشد رشد اقتصادی داشته باشیم این به معنای تولید و توزیع مناسب است و یکی از مباحث مهم در توزیع، صادرات و واردات کالا است که هر دو به رشد اقتصادی کمک می‌کند. اما در حال حاضر دچار معضل تحریم هستیم و حتی صادرات هم داشته باشیم، نمی‌توانیم از پول آن بهره‌برداری کنیم.

این استاد اقتصاد بین‌الملل دانشگاه با بیان اینکه نباید همه مسائل را به بیرون منتسب کرد گفت: از گذشته نگاه ملی بر این تاکید دارد که باید اقتصاد داخلی تقویت شود، پتانسیل‌ها شناخته و از آنها بهره‌برداری مناسب صورت بگیرد. اما وقتی قوانین و عوامل موثر بر تولید داخلی در کنار هم استفاده نمی‌شوند خود به خود نمی‌توان از آنها بهره برداری کرد. در حال حاضر شرایط به گونه‌ای است که سرمایه‌های فیزیکی ما دیگر کارایی ندارند و سرمایه‌های انسانی و اجتماعی روز به روز از بین می‌روند. همه اینها عملاً دست به دست هم می‌دهند تا شعار بسیار مناسب نگاه به درون محقق نشود.

سحابی متذکر شد: در اقتصاد دو نوع باز و بسته داریم؛ اقتصاد باز به معنای ارتباط با بیرون است و بسته برعکس آن. تجربه نشان داده اقتصادهای بسته نمی‌توانند رشد اقتصادی مطلوب داشته باشند. چین، ترکیه و سایر کشورهایی که رشد اقتصادی داشته‌اند را ملاحظه کنید، رشد اقتصادی این کشورها اصولاً در سایه مبادلات بین‌المللی بوده و آن نیز خود در سایه اقتصاد سیاسی امکان پذیر است یعنی تعامل با دنیا.

این استاد دانشگاه با تاکید بر نقش تولید در اقتصاد کشور گفت: متاسفانه در کشور ما تولید در حاشیه قرار گرفته است چون واردات کشور مناسب و منطقی نیست. واردات یعنی برطرف کردن نیازهای اساسی تولید کشور، وگرنه واردات مصرفی کشور را دچار معضلی می‌کند که اواخر دوران پهلوی به آن مبتلا شده بود. در آن دوران دروازه‌های اقتصاد را به شدت باز کردند و همه نوع کالا وارد شد درحالیکه حمایتی از تولید صورت نگرفت.

وی افزود: برای نمونه در ارتباط با هدفمندسازی یارانه‌ها که قیمت‌ها افزایش یافت، مقرر شد تا درآمدهای حاصل از آن میان تولیدکنندگان توزیع شود تا نیازهای خود را برطرف کنند اما در عمل اینگونه نشد و درآمدها بیشتر به سمت مصرف کالاهایی هدایت شد که آنها را تولید نمی‌کردیم و در نتیجه موجب افزایش واردات شد.

این اقتصاددان با بیان اینکه سیاست‌های پولی و مالی اقتصاد باید در راستای حمایت از تولید باشد گفت: مثلا اگر دولت کسری بودجه ایجاد می‌کند و این کسری صرفاً برای موارد مصرفی است که ربطی به بنیان‌های تولیدی ندارد، این کسری روزبه‌روز مضاعف می‌شود و کشور را به خارج وابسته می‌کند.‌

وی خاطرنشان کرد: برای تقویت تولید داخل نیاز به ماشین آلات و مواد اولیه اصلی است که بیشتر آنها باید از خارج تامین شود تا بنیان‌های تولید تقویت شود اما اینگونه نمی‌شود و این باعث تولید کالاها یا محصولات کم کیفیت مانند خودرو می‌شود، چون ما به سمت تولید ملی نرفتیم و این تولید وابسته است که عملا نمی‌تواند رشد اقتصادی را نتیجه بدهد. هرچند شاید رشد ظاهری حتی تا 5 درصد هم وجود داشته باشد، اما رشدی که اساساً موجب توسعه نشود عملا تاثیری نداشته و دوباره رو به افول می‌گذارد.

سحابی متذکر شد: متاسفانه نگاه نئولیبرالی آن هم نه از نوع علمی بلکه از نگاه پوپولیستی، موجب شده تا اولاً نهادهای داخلی تضعیف شوند و ثانیاً بنیان‌های اقتصادی کشور رشد نکنند که نتیجه آن لطمه و آسیب به تولید کشور بوده است.

منبع: ایلنا