علل کاهش نرخ سود بین بانکی به زیر 15 درصد

اعتمادآنلاین| عباس معمارنژاد، معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی در یادداشتی نوشت: به دنبال کاهش تقاضا در بازار بین بانکی، نرخ سود تسهیلات بین بانکی در روزهای اخیر به زیر 16 درصد و 15 درصد رسیده و این موضوع باعث شده که بانک‌ها به این موضوع فکر کنند که وقتی نرخ سود در بازار بین بانکی به زیر 15 درصد رسیده، دلیلی وجود ندارد که نرخ سود سپرده‌ها را به بالای 20 درصد افزایش دهند و لذا تصمیم گرفته‌اند که نرخ مصوب 15 درصدی شورای پول و اعتبار را رعایت کنند.

این موضوع تاثیر قابل توجهی در بازار پول، کاهش نرخ سود تسهیلات، کاهش هزینه تمام شده پول، حمایت از تولید، تحول در بازار سرمایه و ارز و طلا و مسکن و سایر بازارها خواهد داشت و تحول عمده‌ای در کاهش هزینه بانک‌ها محسوب می‌شود.

وقتی قیمت تمام شده پول برای بانک‌ها به 15 درصد و زیر 15 درصد کاهش می‌یابد به نفع خود بانک‌ها و به نفع تسهیلات‌گیرنده است زیرا از یک سو مشکلات ترازنامه‌ای بانک‌ها را کاهش می‌دهد و کسری منابع، اضافه برداشت از بانک مرکزی و هزینه آنها را کاهش می‌دهد و در نتیجه روی سود و درآمد آنها نیز اثر مثبت دارد و از سوی دیگر، کاهش هزینه سپرده، باعث کاهش هزینه سود تسهیلات خواهد شد و این موضوع به نفع فعالان اقتصادی و تولید‌کننده است زیرا نرخ سود تسهیلات نیز حداکثر می‌تواند حدود 17 درصد باشد.

دلیل این اتفاق مهم، این است که رقابت ناسالم گذشته بانک‌ها و موسسات غیرمجاز که باعث رشد نرخ‌ها در بازار پول شده بود باعث شد که نرخ سود جذب منابع و سپرده بالای 20 درصد باشد. اما اکنون به دلیل شرایط بازار کسب وکار و تعطیلی کسب وکارها و کاهش تقاضا برای تسهیلات به دلیل شیوع کرونا، نرخ سود در بازار بین بانکی به 16 درصد و 15 درصد و کمتر از آن رسید و بانک‌ها عملا کسری منابع کمتری داشته‌اند و همین موضوع نرخ جذب منابع در بازار بین بانکی را کاهش داده است.

در چنین شرایطی، برای بانک‌ها مقرون به صرفه نیست که سپرده مردم را بالای 15 درصد جذب کنند زیرا می‌توانند منابع را از بازار بین بانکی با نرخ کمتر جذب کنند. همین موضوع باعث شده که بانک‌ها به صورت جدی در جهت رعایت مصوبه شورای پول و اعتبار و کاهش نرخ سود سپرده و هزینه تمام شده پول به سمت 15 درصد حرکت کنند. دلیل عمده دیگر، نظارت بانک مرکزی و شرایط عملیات بازار باز در دو سال اخیر بوده که بازار ارز و بین بانکی و گردش منابع و پول را کنترل کرده و به سمت تعادل برده است در نتیجه اثر آن روی کاهش هزینه بانک‌ها، بهبود روند تسهیلات‌دهی موثر بوده و باعث کاهش تقاضا برای تسهیلات شده است و این موضوع نیز نرخ سود در بازار بین بانکی را کاهش داده است.

اکنون نیز پس از سیاست‌های نظارتی بانک مرکزی در دو سال اخیر، شیوع کرونا و کاهش تقاضا برای تسهیلات، نرخ سود بازار بین بانکی را کاهش داده واکنون بانک‌ها به منابع ارزان‌‌قیمت با نرخ پایین دسترسی دارند. انتظار ما در وزارت امور اقتصادی و دارایی این است که بانک‌ها نرخ‌ها را تعدیل کنند و برای کاهش هزینه‌های خود، حمایت از تولید و فضای کسب وکار کشور، نرخ سود سپرده و تسهیلات را کاهش دهند.

منبع: روزنامه تعادل