شائبه قاچاقی بودن گوشی‌های آیفون 12 در بازار

اعتمادآنلاین| اگرچه ثبت سفارش برای آیفون 12 انجام شده و تخصیص ارز هم از سوی بانک مرکزی صورت گرفته، اما این گوشی هنوز به صورت تجاری وارد نشده، با وجود این، آیفون 12 در مارکت‌های آنلاین و کانال‌های تلگرامی به‌صورت رجیسترنشده برای فروش قرار داده شدند و این موضوع نشان می‌دهد با وجود تمهیدات انجام‌شده برای جلوگیری از واردات گوشی قاچاق، تعدادی گوشی آیفون 12 از مبادی غیررسمی وارد شدند.

وضعیت بازار موبایل در سال‌های اخیر به یکی از چالش‌برانگیزترین بازارها تبدیل شده است. پیش از اینکه وضعیت نرخ ارز به حالت لجام‌گسیخته‌ای که تا چند ماه پیش هم بر بازار حاکم بود تبدیل شود، در برهه‌ای از زمان رجیستری ‌‌گوشی‌ها بود که بازار را از حالت تعادلی خود خارج شود. رجیستری که قرار بود طرحی برای مبارزه با قاچاق دستگاه‌های سیم‌کارت‌خور باشد، به راهی برای سودجویان تبدیل شد که به بهانه‌های مختلف قیمت گوشی را افزایش دادند و رجیستری هم از روش‌هایی بود که راه را برای سوءاستفاده این گروه باز کرد، هرچند در موارد بسیاری از سوی مسوولان حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات و مسوولان حوزه صنعت عنوان شد که افزایش قیمت به اسم رجیستری غیرقانونی است و فروشندگان اجازه ندارند به اسم رجیستری، هزینه‌ای مازاد بر قیمت گوشی دریافت کنند.

از سوی دیگر وضعیت بازار پس از اجرای رجیستری تا حدی به ثبات رسیده بود که مشکلات نرخ ارز در بازار پیش آمد. با خروج امریکا از برجام و اعمال تحریم‌ها علیه ایران که وضعیت اقتصادی را تا حدی در ایران بهبود بخشیده بود، بار دیگر تعادل ایجادشده در بازار به هم خورد، این بار با جهش نرخ ارز در مدت زمان کوتاه، به‌نحوی که در دو سال گذشته، دلار از 3000 تومان تا مرز 30 هزار تومان هم رسید و همین موضوع منجربه افزایش قیمت گوشی هم شد. گوشی‌های مصروفی در بازار که عموما وارداتی هستند، تحت تاثیر مستقیم بازار ارز قرار دارند و به همین دلیل در دو سال گذشته، این بازار هم با افزایش چند برابری مواجه شده است. حتی در یک سال گذشته که نرخ دلار دو برابر شده، قیمت گوشی‌ را هم تا دو برابر و بعضا بیشتر افزایش داده است. همچنین مشکلات ارزی و محدود‌یت‌هایی که در این بازار ایجاد شده بود، واردکنندگان موبایل را هم با محدودیت مواجه کرد. به‌طوری که در ماه‌های گذشته در برهه‌ای اعلام شد واردات گوشی‌های بالای 300 یورو ممنوع است و همین موضوع هم به راهی برای برخی از سودجویان بدل شد که گوشی‌ها را گران کنند، هرچند به دلیل جنجال‌هایی که این اظهارات ایجاد شد، نهایتا عنوان شد این ممنوعیت برداشته شده است.

آیفون‌های 12 در بازار قاچاق است؟

تا چندی پیش از سوی انجمن واردکنندگان موبایل عنوان شد که هیچ‌کدام از شرکت‌های عضو انجمن واردکننده تلفن همراه در ایران ثبت سفارشی برای آیفون 12 نداشته‌اند و این بدان معناست که هیچ‌کدام از آیفون‌های 12 موجود در بازار توسط شرکت‌های عضو انجمن وارد نشده‌اند، این یعنی عملا گوشی‌های آیفون 12 که در بازار موجود بود، یا به رویه مسافری وارد شده که با توجه به محدودیت‌های کرونایی و بسته بودن مرزها در ماه‌های ابتدایی شیوع کرونا، تعداد محدودی به این شیوه وارد شده و یا همچنان برخی از این گوشی‌ها از مبادی غیررسمی وارد شده بودند.

تا یک ماه پیش، از سوی سامانه همتا مطرح شد که واردات آیفون 12 به صورت تجاری و مسافری منعی ندارد، هرچند تاکنون این مدل دستگاه وارد کشور نشده است. با وجود این، فروشندگان این محصول حاضر نیستند قیمت این دستگاه را با نرخ ارز رسمی (صرافی ملی) محاسبه کنند و با قیمتی بسیار بالاتر عرضه و آگهی می‌کنند. همچنین این فروشندگان، رجیستری دستگاه را نیز به عهده خریداران گذاشته‌اند و بنابراین خریداران پس از تحویل دستگاه و پس از پریدن از مانع پرداخت میلیونی دستگاه، به مانع جدیدی برخورد می‌کنند، شرط استفاده قانونی از دستگاه رجیستری محصول است حال آنکه بدون آن عملا دستگاه غیر قابل کارکرد است. ا

کبر سلطانی، کارشناس ارشد سامانه همتا با بیان این مطلب که فعلا منعی برای ورود قانونی آیفون 12 چه به صورت تجاری و مسافری وجود ندارد، گفت: تیر ماه امسال وزارت صمت مصوبه‌ای صادر کرد که بر اساس آن واردات گوشی‌های لوکس ممنوع شد.او افزود: اما در نهایت این مصوبه با فشار از سوی برخی از مسوولان و اصناف اجرایی نشد و تاکنون اقدام جدیدی هم در این باره انجام نشده است. به گفته این کارشناس ارشد سامانه همتا در حال حاضر امکان ثبت سفارش و واردات سری جدید تلفن همراه هوشمند شرکت اپل یا همان آیفون 12 وجود دارد.

او همان زمان اعلام کرد از ابتدای امسال بیش از 280 هزار گوشی اپل وارد کشور شده که 200 هزار گوشی از رویه مسافری و 80 هزار دستگاه نیز از رویه تجاری وارد کشور شده است. در سایه نوسانات نرخ ارز بسیاری از فروشندگان با پا فشاری بر این موضوع که ورود آیفون 12 به داخل کشور شدنی نیست و تنها آنان می‌توانند این کار انجام دهند فروش این محصول را انحصاری کرده‌اند و قیمت آن را بدون هیچ دلیل و پشتوانه‌ای چند برابر ارزش دلاری آن اعلام کرده‌اند.

گمرک نباید اشتباهات گذشته را تکرار کند

در این راستا رضا امیری، کارشناس فعال حوزه موبایل در گفت‌وگو با تعادل اظهار کرد: اینکه قرار بود آیفون 12 رجیستر نشود در حد شایعه‌ای بود که اتفاق نیفتاد و سامانه همتا هم اعلام کرد که گوشی‌های آیفون 12 هم مشکل رجیستری نخواهد داشت و گوشی‌های بالای 300 یورو هم ممنوعیتش برداشته شد. البته به صورت قانونی این ممنوعیت صورت نگرفته بود، اما عملا تخصیص ارزی از سوی بانک مرکزی به بالای 300 یورو نمی‌دادند و این فرض برای واردکنندگان ایجاد شده بود که واردات گوشی‌های بالای 300 یورو ممنوع است. وی با بیان اینکه آیفون 12 که رجیستری ندارد، بدیهی است که به صورت قاچاق وارد شده و سامانه همتا هم آنها را رجیستر نمی‌کند، اظهار کرد: چون سازوکار سامانه همتا و گمرک منسجم است و عملا باید از یک کشور دیگر وارد کشور شده و با ارایه مدارک، در گمرک دستگاه را رجیستر کنید.

البته در روزهای گذشته خبری منتشر شده از سوی گمرک که فرآیند رجیستری گوشی‌ها بار دیگر غیرحضوری شود، اما نه به شیوه قبلی که با یک پاسپورت بتوان چندین گوشی را رجیستر کرد. الان با مکانیزمی قرار است این اتفاق بیفتد که اگر پاسپورت تاریخ ورودتان به کشور ایران برای امروز است، فقط تا یک بازه مشخص می‌توانید یک دستگاه را رجیستر کنید. این کارشناس حوزه بازار موبایل با بیان اینکه بهتر بود که گمرک این فرآیند را به صورت غیرحضوری انجام می‌داد، خاطرنشان کرد: چون اساس این کار به این خاطر بود که بساط واردات غیررسمی و قاچاق جمع شود. اتفاقاتی که افتاد که بخش عمده‌ای مربوط به کرونا بود و به دلیل ازدحام افراد در فرودگاه که با سیاست‌های حاکم بر کرونا مغایر بود، تصمیم گرفتند که فرآیند به صورت غیرحضوری انجام شود. اما امیدواریم گمرک اشتباه گذشته را انجام ندهد و با مکانیزم جدید که در فرآیند تخصیص رجیستری به گوشی همراه است، این اتفاق بیفتد که هر مسافر تنها بتواند یک گوشی را رجیستر کند. الان هم که عملا مسافر خارج از کشور خیلی کم شده به دلیل کرونا و به نظر نمی‌رسد مانند گذشته که گوشی‌های مسافری به تعداد بالا به کشور وارد می‌شد، اتفاق بیفتد و گوشی‌های قاچاقی رجیستر شود.

منبع: تعادل