ده نکته مهم که از سند همکاری ایران و چین نمی‌دانید

اعتمادآنلاین| امروز قرار است سند برنامه همکاری جامع جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین موسوم به برنامه 25 ساله به امضای وزرای خارجه دو کشور برسد.

به گزارش تجارت‌نیوز، در این مورد سوالات بسیاری وجود دارد اما در این گزارش به 10 نکته مهم در این مورد پرداخته شده است.

1- امروز قرار است سند برنامه همکاری جامع جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین موسوم به برنامه 25 ساله به امضای وزرای خارجه دو کشور برسد.

2- این سند را باید برنامه‌ای سیاسی، راهبردی، اقتصادی و فرهنگی خواند که ابعاد همه‌جانبه روابط را در افقی بلندمدت دنبال می‌کند. بنابراین تنها یک برنامه اقتصادی نیست.

3- وزیر خارجه چین پیش از ایران نیز به عربستان و ترکیه سفر کرده و بعد از آن نیز به امارات عربی متحده، بحرین و عمان خواهد رفت. شاید این سفرها را نتوان بی‌ارتباط به این سند همکاری دانست.

4- رسانه‌های دیگر در این باره چه نوشتند؟ پیش از این بلومبرگ در گزارشی به قرارداد 25 ساله ایران و چین اشاره و اعلام کرد: هرگونه توافق بین ایران و چین تجاری بوده و اتحادی برای آسیب زدن به آمریکا نخواهد بود.

5- تریبون پاکستان نوشته است: توافق همکاری‌های اقتصادی بین چین و ایران در مراحل پایانی برای اجرا شدن قرار دارند. این توافق شامل سرمایه‌‌گذاری 400 میلیارد دلاری پکن در تهران خواهد بود و پیش‌بینی می‌شود معادلات خاورمیانه را که همین حالا هم دستخوش تغییر است، بیش از پیش جابه‌جا کند.

6- چه اعدادی از این سند همکاری منتشر شده است؟ نشریه پترولیوم اکونومیست در تاریخ 3 سپتامبر 2019 (12 شهریور 1398) در گزارشی به انتشار جزئیاتی از توافقنامه 25 ساله همکاری‌های جامع ایران-چین پرداخته و مدعی شده که طی این توافقنامه چین 280 میلیارد دلار در صنعت نفت و گاز ایران و 120 میلیارد دلار در صنعت حمل و نقل ایران سرمایه‌گذاری می‌کند. در مقابل شرکت‌های چینی اولویت اول اجرای پروژه‌ها هستند و 5000 سرباز چینی برای تامین امنیت پروژه‌ها به ایران اعزام می‌شوند. در این گزارش به پروژه ریلی 900 کیلومتری میان تهران تا شمال شرق مشهد اشاره شده و گفته شده قرار است یک قطار سریع السیر میان تهران، قم و اصفهان احداث شود که زمینه اتصال آن به شبکه شمال به غربی که از تبریز می‌گذرد نیز فراهم خواهد شد.

7- ایران از این توافق چه سودی می‌برد؟ اول اینکه چین یکی از 5 کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل است که حق وتو دارد. دوم اینکه تولید نفت و گاز ایران در سه میدان کلیدی کشور افزایش پیدا کند. سوم اینکه سود نهایی ایران از توافق بلندمدت با چین در جایی است که چین پذیرفته واردات نفت از ایران را افزایش دهد.

8- چه شایعاتی رد شده است؟ رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین به روزنامه ایران گفته بود: می‌گویند در این برنامه همکاری کیش به چین داده خواهد شد، از آنجا که ما از رسانه بخوبی استفاده نکردیم در بروز چنین شایعاتی باید قسم بخوریم که نمی‌خواهیم کیش را به چین واگذار کنیم. اگر 18 صفحه برنامه همکاری مشترک مطالعه شود می‌بینید که هیچ عددی جز همکاری 25 ساله در آن وجود ندارد.

9- علت بدبینی به این قرارداد چیست؟ تقی ترابی، اقتصاددان در دنیای اقتصاد نوشته بود: بی‌اعتمادی عمومی به این حرکت ناشی از این است که در طول سال‌های گذشته به دلایلی، مردم به‌دلیل ناکارآیی سیاست‌های اقتصادی، به نهادهای تصمیم‌گیری کشور بی‌اعتماد شده‌اند.

10- آخرین جزئیات اعلام شده چه بوده است؟ ایران و چین در شرایطی پیش‌نویس همکاری مشترک 25 ساله خود را نهایی کردند که بخشی از این مشارکت، در حوزه خودروسازی خواهد بود. اگرچه از همکاری‌های خودرویی ایران و چین نزدیک به دو دهه می‌گذرد و اکنون خودروسازان چینی در صنعت خودروی کشور حضور دارند، با این حال آنچه قرار است در قالب قرارداد همکاری مشترک 25 ساله رخ دهد، چیزی فراتر خواهد بود.

با وجود سهم 20 درصدی چینی‌ها از بازار خودرو ایران اما اخیرا کمتر شده و در بین سه محور کلی در نظر گرفته شده برای مشارکت خودرویی ایران و چین، «همکاری طرفین به منظور انتقال فناوری و تولید مشترک برای عرضه در بازار دو کشور و کشورهای ثالث از طریق ایجاد چرخه تولید»، از اهمیت بالایی برخوردار است. نکته مهم این بند، حضور خودروهای ساخت (مونتاژ) ایران در بازارهای صادراتی است که می‌تواند ارزآوری زیادی را نصیب کشور کند.