احداث پالایشگاه‌های جدید؛ مهم‌ترین برنامه رئیس جمهور آینده در حوزه صنعت نفت و گاز

اعتمادآنلاین| سید احسان حسینی، کارشناس اقتصاد انرژی مهم‌ترین هدف رئیس جمهور بعدی کشور را احداث پالایشگاه‌های جدید دانست و بیان کرد: راهکار‌های متفاوتی در حوزه تحریم‌های نفتی وجود دارد. بعضی از دولت‌ها به دنبال مذاکره بوده‌اند تا بتوانند تخفیف تحریمی بگیرند و در یک مدت زمان شش ماهه یا یک ساله، نفت را بفروشند. برخی از دولت‌های دیگر نیز، به دنبال دور زدن تحریم‌های نفتی بوده‌اند تا بتوانند از برخی کور راه‌ها، نفت را صادر کنند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، او افزود: نکته مهم این است که راهکار اصلی و اساسی برای مواجهه با تحریم، تغییر دادن زمین بازی است؛ یعنی، ما نقطه ضعفی به نام خام فروشی نفت داریم که آمریکا هر زمان بخواهد می‌تواند روی آن دست بگذارد و با تحریم کردن، دولت را با کسری بودجه مواجه کند و قیمت ارز را نیز به دلیل ایجاد مشکل در منابع ارزی، بالا ببرد؛ بنابراین باید فکری به حال این نقطه ضعف کنیم تا آمریکا اصلا نتواند ما را تحریم کند.

این کارشناس اقتصاد انرژی اظهار کرد: راهکار آن هم این است که هرقدر می‌توانیم از خام فروشی نفت با حرکت به سمت احداث پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌ها، جلوگیری کنیم و به تولید و صادرات فرآورده‌های نفتی بپردازیم. به این صورت، یک درآمد تضمینی برای کشور فراهم می‌شود، زیرا به هر حال، صادرات نفت با صادرات فرآورده‌های نفتی، تفاوت‌های اساسی دارد.

او تصریح کرد: در صادرات نفت، مجبور به این هستیم که حجم بزرگی از محموله‌های نفت را به کشور‌هایی ببریم که فاصله زیاد مکانی با ما دارند و از طرف دیگر، حجم تراکنش‌های بانکی آن‌ها بالا می‌رود و به راحتی قابل ردیابی و شناسایی است. در صادرات فرآورده‌های نفتی به این صورت نیست و خیلی راحت می‌توان در بازار‌های منطقه‌ای و در یک شبکه مویرگی، فرآورده‌های نفتی را به راحتی صادر کرد.

حسینی همچنین گفت: سال 98 مجلس شورای اسلامی طرحی را به نام قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌های مردمی معروف به قانون حمایت از پتروپالایشگاه‌ها مطرح کرد. ایده اصلی این طرح این بود که، چون مشکل اصلی احداث پتروپالایشگاه‌ها، تامین مالی بین چهار تا پنج میلیارد دلار برای هر واحد است، باید یک سری مشوق‌های اقتصادی مانند تنفس خوراک را برای این طرح در نظر بگیریم.

دولت فعلی، مخالف اصلی اجرای طرح!

او تاکید کرد: با این کار سرمایه‌های مردمی جذب این پروژه‌ها می‌شوند و اصلی‌ترین چالش و مانع در مسیر احداث پتروپالایشگاه‌ها به عنوان جدی‌ترین راهکار مقابله با تحریم‌ها، برطرف خواهد شد. متاسفانه یک سال از تاریخ تصویب این قانون گذشته و مجلس پیگیر اجرای آن بوده، وزارت نفت نیز با وجود این که توقع بیشتری از آن می‌رفت، به هر حال در حد رفع تکلیف کمک کرده، اما اجرای این قانون، یک سال و نیم است که منتظر دریافت مجوز تخفیف خوراک از هیئت امنای صندوق توسعه ملی است.

این کارشناس اقتصاد انرژی اظهار کرد: متاسفانه شخص رئیس جمهور و همچنین رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، مخالفان اصلی اجرای این طرح هستند و نمی‌دانیم دلیل مخالفت آن‌ها با این طرح چیست؟ در شرایطی که فضا ایجاد شده تا هشت بخش خصوصی با سرمایه خودشان، شروع به احداث این پتروپالایشگاه‌ها کنند.

او ادامه داد: اکنون حدود دو میلیون بشکه نفت خام و میعانات گازی ذیل این قانون گرفته و اگر هر هشت طرح آن اجرایی شود، تحریم‌های نفتی آمریکا کاملا بی اثر می‌شود و مهم‌ترین دستاورد آن این است که به نرخ ارز ثبات می‌دهد.

حسینی در پایان تاکید کرد: در روش تنفس خوراک، هدف این است که برای احداث پتروپالایشگاه‌ها، جذابیت ایجاد شود، اما طرفی نیز نمی‌خواهیم که رانت ایجاد کنیم. به همین دلیل، در این روش، به میزان سرمایه‌ای که قرار است بخش خصوصی بیاورد، در سال اول خوراک رایگان دریافت می‌کند تا تمام سرمایه‌اش در همان سال اول برگردد. سپس در هشت سال آینده تمام خوراکی که رایگان دریافت شده را به صورت اقساطی برمی‌گردانند. به نوعی از ابزار حکمرانی استفاده می‌شود تا سرمایه گذاری بخش خصوصی در احداث پتروپالایشگاه‌ها برایشان جذابیت اقتصادی داشته باشد.