امارات چگونه به طور غیرمنتظره بازی نفتی عربستان و روسیه را به هم زد؟ / آشکار شدن اختلافات پنهان ابوظبی و ریاض

اعتمادآنلاین| العربی الجدید در مطلبی به قلم مصطفى عبد السلام نوشت: رابطه ریاض و ابوظبی این روز‌ها شاهد تنشی است که از چشم تحلیلگران به دور نمانده، تنشی که نشانه‌های آن در وضع محدودیت‌هایی از سوی دو کشور برای سفر مردمشان به عربستان یا امارات، نمایان شد.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: روز شنبه، مقامات سعودی تصمیم به ممنوعیت سفر به امارات و از آن، گرفتند و وزارت عربستان اعلام کرد با هدف جلوگیری از شیوع نوع جدید ویروس کرونا، پرواز‌ها به سه کشور از جمله امارات، به حالت تعلیق در می‌آید.

تصمیم عربستان، به چند دلیل امارات را خشمگین کرد، از جمله آنکه سعودی‌ها امارات را به لحاظ بهداشتی با کشور‌های ضعیفی، چون افغانستان، اتیوپی و وییتنام یکی کرد. این در حالی است که امارات بویژه امارت دبی هم ازادی چندانی به سعودی‌ها نمی‌دهد و تصمیم عربستان برای ممنوعیت سفر اماراتی‌ها نیز بر عمق بحران مالی دبی افزوده و به شدت بر بخش گردشگری، خدماتی و تجاری آن تاثیر می‌گذارد. توضیح اینکه بازار سعودی حدود 50 درصد گردشگران منطقه در دبی را در اختیار دارد.

به دنبال تصمیم عربستان، امارات به سرعت واکنش نشان داده و شرکت هواپیمایی امارات اعلام کرد تا اطلاع ثانوی، تمام سفر‌ها به عربستان و از آن، به حالت تعلیق در می‌آید.

اما این تنها اختلاف بین ریاض و ابوظبی نیست، یک اختلاف عمیقتر میان این دو وجود دارد که در حال حاضر در اوپک پلاس در حال وقوع است، یعنی همان ائتلاف نفتی که شامل دولت‌های اوپک به رهبری عربستان و تولید کنندگان خارجی نفت به رهبری روسیه می‌شود و در جریان این ائتلاف، وزیر انرژی عربستان، عبدالعزیز بن سلمان از موضع مخالف امارات با اجماعی که در خصوص توافق با اوپک پلاس حاصل شده، انتقاد کرد.

در سال‌های گذشته، موضع کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در سازمان جهانی نفت، تقریبا یکسان بود، بویژه در مورد تصمیمات مهم مربوط به افزایش یا کاهش تولید نفت و سیاست‌های مربوط به قیمت‌های نفت، اما در نشست اخیری که روز پنجشنبه گذشته برگزار شد، اختلافات بین سعودی و امارات عمیق شد و همین مساله به شکست نشست و نرسیدن به یک تصمیم واحد در مورد توافق بر سر افزایش تولید و پاسخ مثبت به درخواست روز افزون جهانی انجامید، تا آنجا که حتی امارات به مقابله با نشست پرداخت.

پیش از برگزاری این جلسه، چیزی شبیه به توافق بین عربستان و متحدان خارجی اش به رهبری روسیه در خصوص افزایش تولید تا نیم میلیون بشکه در روز حاصل شده بود، اما امارات با این توافق مخالفت کرده و آن را ناعادلانه دانست، علاوه بر اینکه خواستار شروط بهتری برای خود در رابطه با افزایش سهم تولیدی اش شد.

مساله جالب توجه آنکه عربستان و روسیه موضع واحدی در مقابل موضع امارات داشتند، این در حالی است که در آوریل 2020 عربستان و روسیه درگیر یک جنگ نفتی با یکدیگر بودند که در آن هنگام منجر به سقوط قیمت‌های نفت در بازار‌های جهانی شد.

اختلاف سعودی و امارات به شیوع کرونا و ائتلاف اوپک پلاس یا توافق تولید نفت منحصر نمی‌شود، بلکه امارات گهگاه ساز جدایی از سازمان اوپک را می‌زند و همین مساله باعث عصبانیت سعودی شده است که می‌خواهد این سازمان برای حفظ منافع دولت‌های صادر کننده نفت باقی بماند.

دیگر میدان اختلافات بین امارات و عربستان، چند ماه پیش نمایان شد، زمانی که وزیر خزانه داری عربستان، محمد جدعان اعلام کرد از سال 2024 این کشور با هیچ شرکت تجاری خارجی که در خاورمیانه دفتر منطقه‌ای دارد قرارداد‌ دولتی امضا نمی‌کند.

این تصمیم خشم اماراتی‌ها را برانگیخت، چرا که آن را تلاشی از سوی ریاض برای به انحصار درآوردن پیشتازی مالی و گرفتن آن از امارات بویژه دبی و چالشی تازه برای فعالیت‌های گردشگری در امارات دانستند، در حالی که این کشور از شیوع ویرس کرونا و پیش از آن، سقوط قیمت نفت رنج می‌برد.

اختلافات بین ریاض و ابوظبی تنها محدود به پرونده‌های اقتصادی نیست و به پرونده‌های سیاسی دیگری هم می‌رسد، که به سطح، حجم و سرعت عادی سازی با رژیم اشغالگر، یمن و سودان و صلح با قطر و دیگر پرونده‌های منطقه‌ای مربوط است.

اختلافات بین دولت‌ها یک امر طبیعی و متعارف است، چرا که هر دولتی به دنبال منافع خود و حمایت از امنیت ملی اش است، اما مساله مهم اینجاست که اختلافات به نفع ملت‌ها و دولت‌ها باشد، نه فقط برای رقابت‌های سیاسی و انگیزه‌های شخصی.