کاهش چشمگیر بهره‌برداری از واحدهای جدید در مناطق آزاد

اعتمادآنلاین| بر اساس جدیدترین آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) در دو ماهه سال جاری برای 6471 بنگاه جواز تاسیس و برای 899 بنگاه پروانه بهره برداری صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 27.5 درصد و حدود 30.9 درصد افزایش داشته است.

به گزارش ایسنا، سرمایه پیش بینی شده در این مدت برای جوازهای تاسیس معادل 131 هزار و 160 میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل تقریبا دو برابر شده است. میزان سرمایه پروانه‌های بهره‌برداری صادر شده تا پایان اردیبهشت امسال نیز 10 هزار و 990 میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن 164.4 درصد افزایش داشته است.

بر اساس این آمار پیش بینی شده با اجرای پروژه‌هایی که جواز تاسیس آن‌ها در دو ماهه سال جاری صادر شده برای بیش از 174 هزار نفر شغل ایجاد شد که نسبت به این رقم در مدت مشابه سال قبل از آن با افزایش 51.2 درصدی مواجه بوده است. پروانه‌های بهره‌برداری صادر شده در این مدت نیز زمینه اشتغال 16 هزار و 641 نفر را فراهم کرده که نسبت به دو ماهه سال قبل حدود 69.8 درصد رشد داشته است.

گروه‌های کالایی پرطرفدار

در این میان از 6471 فقره جواز تاسیس صادره در دو ماهه سال جاری، بیشترین تعداد مربوط به گروه "سایر محصولات کانی غیر فلزی" با 907 فقره و گروهی که کمترین جواز تاسیس را به خود اختصاص دادند نیز "فاضلاب، دفع زباله، بهداشت محیط و فعالیت‌های مشابه‌" و "استخراج ذغال سنگ ولینیت"بوده که برای هر کدام دو جواز تاسیس صادر شده است.

همچنین از 899 فقره پروانه بهره برداری، بیشترین پروانه در دو ماهه امسال با 129 فقره متعلق به گروه "ساخت مواد و محصولات شیمیایی" بوده و متوسط سرمایه‌گذاری برای راه اندازی یک واحد در این گروه پنج میلیاردو و 400 میلیون تومان اعلام شده است. بیشترین اشتغال ایجاد شده نیز در گروه "ساخت مواد و محصولات شیمیایی" با حدود 2545 نفر است.

کمترین پروانه بهره برداری نیز در گروه‌های "فاضلاب، دفع زباله، بهداشت محیط و فعالیت‌های مشابه‌" و "فعالیت‌های پشتیبانی و کمکی حمل و نقل" و "استخراج کانه‌های فلزی" بوده که در مدت یاد شده برای هر کدام تنها یک پروانه صادر شده است.

بیشترین و کمترین جوازها در کدام استان‌ها صادر شد؟

در این میان جزئیات اطلاعات انواع جوازهای صادر شده در این مدت هم نشان می‌دهد بیشترین تعداد جواز تاسیس در استان‌های فارس، خراسان رضوی و آذربایجان غربی به ترتیب با 457، 454 و 444 فقره صادر شده است. کمترین تعداد جواز تاسیس نیز در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با 14 فقره، کهگیلویه و بویر احمد و گیلان هر کدام با 29 فقره صادر شده است. بیشترین تعداد پروانه بهره برداری صادره در بین استان‌های کشور نیز مربوط به آذربایجان شرقی، اصفهان و خراسان رضوی با 85، 69 و 65 فقره و کمترین مربوط به کهگیلویه و بویر احمد با چهار و بوشهر، ایلام و خراسان جنوبی هر کدام با هفت فقره است. مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز در این مدت 20 پروانه بهره برداری صادر شده است.

گفتنی است که بالاترین اشتغال ایجاد شده در پی صدور پروانه‌های بهره‌برداری نیز مربوط به استان‌های البرز و قم به ترتیب با 2874 و 1462 نفر است و کمترین اشتغال هم در استان‌ کهگیلویه و بویر احمد با 22 نفر ایجاد شده است.

گفتنی است که تعداد صدور جواز صنعتی به نوعی نشان دهنده تمایل سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در بخش تولید و پروانه‌های بهره‌برداری به معنی واحدهایی است که فعالیت خود را آغاز کردند. بنابراین بر اساس این آمار وضعیت واحدهای به بهره‌برداری رسیده در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نسبت به مناطق دیگر کشور خوب نیست و در زمینه جواز تاسیس نیز، آمارها حاکی از تمایل پایین سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در این مناطق است.

کاهش صدور پروانه بهره برداری و جواز تاسیس در مناطق آزاد

همچنین آمارها نشان می‌دهد که در دو ماهه امسال نسبت به سال قبل، در مناطق آزاد و ویژه صدور جواز تاسیس 56.3 درصد و پروانه‌های بهره‌برداری 73 درصد کاهش داشته است. به طوری که جوازهای تاسیس صنعتی در دو ماهه اول سال 1399 و 1400 به ترتیب 32 و 14 فقره بوده و صدور پروانه بهره برداری در هشت منطقه آزاد و ویژه اقتصادی نیز از 74 فقره در دو ماهه اول سال قبل به 20 فقره یعنی کمتر از یک سوم در دو ماهه اول امسال رسیده است.

این در حالی است که مناطق آزاد و ویژه تجاری با قوانین محدودتر و تشریفات گمرکی ساده‌تری نسبت به سرزمین اصلی با اهدافی از جمله حمایت از صنعت داخلی کشور، جذب فناوری های نوین در امر تولید، گسترش تولیدات صادرات محور و اشتغالزایی راه اندازی شده‌اند. همین قوانین محدودتر بارها باعث گلایه کارگران و تولیدکنندگان شده است.