نرخ دلار و قیمت‌گذاری دستوری با سودآوری صنایع چه کرد؟

اعتمادآنلاین| درحالیکه عملکرد تولید شرکت‌های بورسی در ماه‌های تیر و مرداد، رشد شاخص تولید صنعتی را به محدوده صفر درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رسانده بود، گزارش جدید پژوهشکده پولی و بانکی کشور برای شهریورماه نشان می‌دهد که این شاخص در این ماه اندکی بهبود داشته و به 1٫9 درصد رسیده است.

به گزارش ایسنا، محدودیت‌های تامین برق برای صنایع سیمان و فولاد در شهریورماه نیز باعث رشد منفی شاخص تولید این صنایع شد، به‌طوری که صنعت فلزات اساسی و کانی‌های غیرفلزی به ترتیب رشد منفی 1٫5 و2٫4 درصد را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده‌اند.

البته این رشد منفی که این صنایع در ماه‌های تیر و مرداد تجربه کردند، کمتر بوده است. به علاوه کاهش موجودی انبار در صنعت فلزات اساسی نشان می‌دهد که تقاضا برای محصولات این صنعت از تولید آنها پیشی گرفته است.

صنعت محصولات شیمیایی در شهریورماه مشابه ماه‌های اخیر رشد تولیدی نزدیک به صفر داشته است. این در حالی است که فروش این صنعت در ماه‌های اخیر کمتر از تولیدش بوده که منجر به افزایش موجودی انبار در این صنعت شده است.

صنعت خودروسازی و قطعات نیز کماکان رشد تولید بالای 10درصد (نسبت به مدت مشابه سال قبل) خود را حفظ کرده و رشد فروش در این صنعت بیشتر از رشد تولید بوده است.

شرکت‌های صنعتی چقدر سودآور بودند؟

بررسی وضعیت سودآوری شرکت‌های صنعتی نیز نشان می‌دهد که 447 شرکت بورسی که اطلاعات مربوط به سود و زیان آنها در بازه سه ماهه ابتدای 1400 در دسترس بوده است، 65 شرکت زیانده بوده‌اند. درحالیکه در سه ماهه 1399 از بین همین شرکت‌ها 79 شرکت زیانده بوده‌اند که نشان می‌دهد در کل شرکت‌های زیانده در صنایع کمتر شده‌اند.

همچنین سود اسمی این شرکت‌ها در سه ماهه 1400 نسبت به سال قبل حدود سه برابر شده است، به‌گونه‌ای که جمع سود 447 شرکت در سه ماهه ابتدای سال 1399 برابر با 35 هزار و 700 میلیارد تومان بوده که در سه ماهه ابتدایی سال 1400 به 107 هزار میلیارد تومان رسیده است.

افزایش قیمت دلار به نفع تولید شد

علاوه براین، مقایسه سود اسمی شرکت‌های صنعتی در 9ماهه 1399 ، دوازده‌ماهه 1399 و سه ماهه ابتدایی 1400 نشان می‌دهد که روند رشد سود اسمی در 9ماه اخیر روند صعودی بوده که بیشتر به دلیل افزایش قیمت دلار و افزایش سود شرکت‌های صادراتی بوده است.

همانند سنوات اخیر شرکت‌های خودروسازی و ساخت قطعات بدترین وضعیت را از نظر سودآوری دارند؛ به صورتی که تنها صنعتی هست که جمع سود خالص شرکت‌های آن منفی می‌شود.

تعداد شرکت‌های زیانده این صنعت در دوازده‌ماهه 1399 پنج شرکت بوده است البته نسبت به تعداد شرکت‌های زیانده در سال 1398 پنج شرکت از شرکت‌های زیانده کمتر شده اما تعداد شرکت‌های این صنعت که در سه ماهه ابتدای 1400 زیانده بودند 12شرکت بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل سه شرکت کمتر است.

نگاهی به رشد سود اسمی صنایع نیز نشان می‌دهد که صنایع صادرات محور مانند صنایع محصولات شیمیایی و صنایع فلزات اساسی به دلیل رشد نرخ ارز در دوره اخیر با رشد بالای 200 درصدی در سود اسمی خود نسبت به مدت مشابه مواجه شدند.

قیمت‌گذاری دستوری، بلای جان صنایع دارویی و غذایی

این در حالی است که صنایعی که تولیدکننده مواد و محصولات ضروری و مصرفی هستند مانند صنایع دارویی و غذایی با توجه به قیمت‌گذاری‌های دولتی که وجود دارند، رشد سود اسمی کمتر از رشد تورم داشته‌اند. به‌گونه‌ای که رشد سودآوری صنعت محصولات غذایی در سه ماهه ابتدایی 1400 نسبت به مدت مشابه سال قبل 16درصد کاهش داشته و صنعت دارویی نیز تنها 22 درصد افزایش سود داشته است.

با توجه به اینکه تعداد شرکت‌های زیانده این دو صنعت نیز در سه ماهه ابتدایی سال 1400نسبت به سال قبل افزایش داشته است، می‌توان گفت که قیمت‌گذاری دستوری این صنایع را در وضعیت نامطلوبی از منظر سودآوری قرار داده است که می‌تواند در بلندمدت تداوم رشد در این صنایع را با مشکل مواجه کند.

طبق این گزارش، در چهارماهه اخیر (از خرداد تا شهریور ) موجودی انبار در بخش صنعت به طور متوسط افزایش را نشان می‌دهد.به عبارت دیگر، رشد فروش در ماه‌های اخیر کمتر از رشد تولید بوده است و حتی در مردادماه رشد فروش کل صنعت نسبت به مدت مشابه سال قبل منفی نیز بوده است.

افزایش موجودی انبار در چهار ماه متوالی می‌تواند پشتوانه ضعیف تقاضا از رشد بیشتر تولید صنعتی در شرایط فعلی را نشان دهد. صنعت محصولات شیمیایی که در ماه‌های اخیر همواره کاهش در موجودی انبار را تجربه کرده بود در سه ماه تابستان با افزایش چهار درصدی در موجودی انبار مواجه شده است. با توجه به رشد نزدیک صفر این صنعت در این دوره می‌توان گفت که فروش شرکت‌های این صنعت در سه ماه اخیر نسبت به مدت مشابه کاهش داشته است که می‌تواند به رشد منفی تولید این صنعت در ماه‌های آتی منجر شود.

کاهش موجودی انبار خودروسازان

همچنی، یکی از صنایعی که در دوره‌های اخیر بیشترین تغییر را در موجودی انبار دارد، صنعت خودروسازی است که این صنعت از مرداد ماه 1399 تا اسفند 1399 به طور متوسط در هر ماه 12٫8 درصد به موجودی انبار خود اضافه کرد اما در اردیبهشت‌ماه سال جاری رشد فروش حدود 27 درصد بیشتر از تولید بوده است که به معنی کاهش موجودی انبار انباشته شده در ماه‌های قبلی است.

در تیر ماه نیز رشد فروش این صنعت حدود 15٫1درصد بیشتر از رشد گزارش ماهانه تولیدصنعتی- شهریورماه 1400 تولید این صنعت بوده که نشان‌دهنده کاهش در موجودی انبار این صنعت شده است.

در ادامه این روند،در مرداد و شهریور ماه نیز موجودی انبار این صنعت به ترتیب 9٫4 درصدو 5٫5 درصدکاهش داشته است.

تحمیل محدودیت تامین برق برای صنعت فولاد منجر به محدودیت عرضه برای این صنعت شده که در نتیجه آن موجودی انبار صنعت فلزات اساسی در مرداد و شهریور ماه کاهش داشته است. بدیهی است که با توجه به مازاد تقاضا در این صنعت در صورت برطرف شدن محدودیت تامین برق انتظار می‌رود که تولید در این صنعت رشد داشته باشد.