تاثیر توزیع کالابرگ و یارانه نقدی بر بازار/کاهش تولید و تقاضا در بازار روغن

​ امیر هوشنگ بیرشک همان طور که انتظار می‌رفت پس از رکورد‌شکنی تولید روغن نباتی در سال 1400، با آغاز سال جدید، تولید و توزیع روغن نباتی در فروردین ماه سال 1401 کاهش یافته و این وضعیت در اردیبهشت ماه نیز ادامه داشته است.

به گزارش فارس، دبیر انجمن صنایع روغن نباتی افزود: به طوری که بر اساس آمارهای موجود طی اردیبهشت ماه سال 1401، میزان تولید انواع روغن نباتی حدود 120 هزارتن بوده است که نسبت به 209 هزار تن تولید در مدت مشابه سال قبل، 35 درصد کاهش را نشان می‌دهد.

نگاهی دقیق تر به آمار حاکی از آن است که تولید انواع روغن نباتی خانوار در اردیبهشت ماه 1401، نسبت به مدت مشابه سال گذشته 38 درصد کاهش داشته و از 136هزار تن (در اردیبهشت ماه سال 1400) به 84 هزار تن رسیده است. همچنین در تولید انواع روغن نباتی صنف و صنعت روند کاهشی مشاهده می‌شود، به ‌طوری که این شاخص نسبت به اردیبهشت ماه سال گذشته از 72 هزار تن به سطح 50 هزار تن رسیده و 30 درصد کاهش داشته است.

بیرشک اضافه کرد: به بیان روشن و واضح می‌توان گفت که وضعیت تولید، توزیع و مصرف روغن نباتی در سال 1401 به دلایل مختلف تغییر جدی داشته است و جا دارد که به شرایط پیش روی صنعت روغن نباتی با دقت بیشتری توجه شود.

دبیر انجمن صنایع روغن نباتی گفت: نخست هر چند پس از اجرای طرح مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها و تغییر ارز واردات روغن خام، موانع مربوط به تخصیص ارز واردات روغن خام برطرف شده است اما از طرفی با اعمال قیمت‌های جدید عملا با کاهش تقاضا یا به عبارتی بهتر با منطقی شدن تقاضا در بازار مواجه هستیم.

وی اضافه کرد:‌ همین موضوع در سال گذشته به پاشنه آشیل صنعت روغن نباتی تبدیل شده بود به طوری که نیاز سیری ناپذیر در بازار روغن نباتی ناشی از خروج غیرقانونی کالا، افزایش صادرات محصولات غذایی حاوی روغن نباتی، افزایش مصرف داخلی و همچنین انبارش در بخش خانگی و صنف و صنعت، حتی با افزایش چشمگیر و بی‌سابقه تولید روغن نباتی در سال گذشته هم پاسخ داده نمی شد.

دبیر انجمن صنایع روغن نباتی افزود:‌ یکی از موضوعات کلیدی و مهم در زمینه کاهش تقاضا، به طور قطع افزایش قیمت از یک طرف و کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان از طرف دیگر است که جا دارد با نگاه کارشناسانه به آن نگاه شود و دولت با درایت بیشتری برای حل مشکل کاهش قدرت خرید مردم برنامه ریزی کند.

وی افزود: بر کسی پوشیده نیست که دولت در تلاش است تا با پرداخت یارانه نقدی یا کالابرگ الکترونیکی به افزایش قدرت مردم کمک کند، اما هر کدام از اینها مزایا و معایبی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. به طوری که به گفته برخی منتقدان نکته منفی که در پرداخت یارانه نقدی به مردم وجود دارد رشد نقدینگی در جامعه و تشدید کسری بودجه است که از این زاویه کالابرگ الکترونیکی نسبت به یارانه نقدی برتری نسبی دارد.

بیرشک ادامه داد:‌ اما از طرف دیگر نیز مزایای اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی تامین حداقل کالری استاندارد خانوار است که با اجرای این طرح می‌توان از وصول آن اطمینان حاصل کرد. چرا که خانوار به ویژه اقشار آسیب‌پذیر در طول یک ماه موادغذایی مورد نیاز خود را به قیمت مصوب می تواند تهیه و استفاده کند و صنعت نیز با توجه به تثبیت تقاضا لااقل در بخش مهمی از جامعه می تواند برنامه ریزی مناسب تری برای تولید و توزیع روغن نباتی در کشور داشته باشد و بازار با شوک‌های کمتری مواجه خواهد شد.

دبیر انجمن صنایع روغن نباتی در پایان گفت:‌ بررسی موارد فوق در زمینه میزان تولید و تقاضای موجود در بازار نشان می‌دهد که پس از سپری کردن ماه‌های پرتلاطم و پرتنش، بازار روغن نباتی وارد رکود شده است و باید برای خروج از آن چاره اندیشی کرد.