تورم ترکیه کاهش پیدا می‌کند؟

انتظار می‌رود بالاترین نرخ تورم ترکیه که در دهه‌های اخیر سابقه نداشته است تا پایان سال حدودی کاهش یابد و به محدوده ۷۰ درصد برسد و بانک مرکزی نرخ سیاست خود را حداقل برای یک سال دیگر ثابت نگه دارد.

به گزارش ایسنا، تورم ترکیه به دنبال بحران ارزی دسامبر گذشته، ناشی از یک سری کاهش غیرمتعارف نرخ بهره افزایش یافت و در نهایت ۴۴ درصد از ارزش لیر در برابر دلار در سال گذشته از دست رفت.

افزایش قیمت سالانه به ۸۰ درصد در ماه گذشته نزدیک شد که بالاترین رقم در ۲۴ سال اخیر است و دلیل آن تسهیل پولی، کاهش ارزش پول و جهش قیمت جهانی کالاها پس از تهاجم روسیه به اوکراین عنوان شده است.

نظرسنجی رویترز نشان داد که انتظار می‌رود تورم سالانه قبل از کاهش ناشی از اثرات پایه از سال قبل، در پایان سه ماهه سوم به ۸۴.۷ درصد افزایش یابد.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه گفته است که بار تورمی بر خانوارها تا پایان سه ماهه اول سال ۲۰۲۳ کاهش خواهد یافت اما برآورد میانه در نظرسنجی رویترز نشان می‌دهد که در این دوره تنها به ۵۰.۸ درصد کاهش می‌یابد و تا پایان سه ماهه دوم  زمان انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی تورم ۴۲.۳ درصد پیش‌بینی می‌شود.

بر اساس این نظرسنجی، تورم تا پایان سال ۲۰۲۳ به ۳۴.۴ درصد کاهش می‌یابد و یک سال بعد به ۲۰.۰ درصد می‌رسد.

این نظرسنجی نشان می‌دهد که علیرغم افزایش هزینه‌های زندگی، بانک مرکزی نرخ سیاستی خود را حداقل تا پایان سال آینده روی ۱۴ درصد نگه می‌دارد. این در راستای برنامه دولت است که نرخ‌های پایین را برای افزایش اعتبارات و صادرات در اولویت قرار می‌دهد.

برخی از اقتصاددانان در این نظرسنجی بیان کردند که بانک مرکزی علیرغم فشار اردوغان برای محرک‌های پولی، تغییر جهت و نرخ سیاست خود را افزایش داده است.

انور ارکان، اقتصاددان ارشد بانک Tera Yatirim گفت: این بانک در زمانی که بانک‌های مرکزی در سراسر جهان در مبارزه با تورم سیاست‌های سخت‌تری را در نظر می‌گیرند به سیاست‌های سست ادامه خواهد داد.

ارکان افزود: تا مدتی انتظار هیچ اقدامی از سوی بانک مرکزی نداریم و برای حداقل سه ماه دیگر توسعه سیاستی در راستای اهداف رشد محور مدیریت اقتصاد را پیش‌بینی می‌کنیم.

برنامه اقتصادی اردوغان بر صادرات و اعتبار برای تقویت رشد تاکید دارد، علیرغم انتقادات گسترده اقتصاددانان و قانون‌گذاران که مخالف این سیاست هستند و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که فشار اقتصادی به حمایت وی آسیب می‌زند.

در همین حال، اقتصاد ترکیه پس از همه‌گیری کووید-۱۹ به رشد ۱۱ درصدی در سال گذشته بازگشت که بالاترین نرخ آن در یک دهه اخیر است اما اقتصاددانان می‌گویند که این روند در حال حاضر کند شده است و باید ادامه یابد.

میانگین برآورد ۳۶ اقتصاددان برای رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال ۲۰۲۲، ۳.۳ درصد بود، در مقایسه با ۳.۰ درصد که در نظرسنجی قبلی اعلام شد. میانگین برای سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به ترتیب ۳.۲ و ۳.۰ درصد اعلام شده است.

هدف این برنامه اقتصادی کاهش کسری مزمن حساب جاری ترکیه با افزایش صادرات است اما افزایش قیمت واردات انرژی بر آن تاثیر گذاشته است.

اقتصاددانان برآورد خود را برای کسری حساب جاری در سال کنونی اصلاح و به‌طور متوسط ‌۵.۵ درصد تولید ناخالص داخلی اعلام کردند، در حالی که در نظرسنجی آوریل ۴.۴ درصد بود. آنان آن را ۳.۵ درصد در سال ۲۰۲۳ برآورد می‌کنند که از ۲.۸ درصد قبل تغییر کرده است.