ماجرای صادرات بنزین ۲۷ سنتی چه بود؟

 چندی پیش خبرگزاری دولت با استناد به آمار گمرک، اعلام کرد که در فروردین‌ سال جاری ۱۱۶ میلیون لیتر بنزین به ارزش ۳۲ میلیون دلار از ایران صادر شده است. پس از آن یک کارشناس اقتصادی نسبت به صادرات بنزین در حالی که زمزمه واردات بنزین وجود دارد انتقاد کرد.

به گزارش تجارت نیوز، در حالی موضوع صادرات بنزین ۲۷ سنتی رسانه‌ای شد که وزارتخانه‌های نفت و صمت اعلام کرده‌اند به بخش خصوصی برای صادرات بنزین مجوزی نداده‌اند. حال مشخص نیست بخش خصوصی چگونه توانسته بدون مجوز اقدام به صادرات بنزین کشور به یک‌سوم قیمت بازار جهانی کند؟

همت قلی‌زاده با انتقاد به ارزان‌فروشی بنزین در توییتر خود نوشت: در این مدت قیمت بنزین در نشریه پلتس ۸۰ سنت بود. حال این سؤال مطرح است که اگر طبق گفته وزرای نفت و اقتصاد، احتمال واردات بنزین در آینده‌ای نزدیک وجود دارد، چرا محموله‌هایی خارج از بورس انرژی و با متوسط قیمت ۲۷ سنت دلار صادر می‌شود؟ در حالی که قیمت بنزین به‌فروش‌رفته در بورس انرژی در یک نوبت عرضه در فروردین‌ سال جاری در هر لیتر بیش از ۱۷ هزار تومان بود.

مدتی بعد از انتشار این خبر، علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی ایران، به ایلنا اعلام کرد که آخرین محموله بنزین صادراتی ایران مربوط به فروردین امسال بود که با قیمت ۷۰ سنت به فروش رفت. این در حالی است گزارش گمرک سه ماه ابتدایی سال جاری را دربرمی‌گیرد.

صادرات بنزین مجاز است؟

واکنش وزارت صمت به گزارش ایرنا نیز از جنس تکذیبیه بود. امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت، درباره صادرات بنزین گفت: صادرات فرآورده‌ها با شرکت ملی نفت و پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی است. مطابق قانون وزارت صمت هیچ مجوزی برای صادرات فرآورده‌های نفتی صادر نکرد.

وزارت نفت نیز در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: متولی صادرات بنزین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران است. در واقع این وزارتخانه خارج از رینگ صادراتی شرکت بورس انرژی هیچ‌ محموله‌ای صادر نمی‌کند. امسال نیز تنها یک محموله در ۲۴ فروردین‌ و به مقدار ۲۹۵ هزار بشکه با اکتان ۸۷ درصد صادر شد. این محموله پس از رقابت در رینگ صادراتی بورس انرژی ایران به بالاترین قیمت یعنی ۷۰ سنت فروش رفت.

طبق توضیحات وزارت نفت، محموله مذکور بنزین توسط بخش خصوصی به فروش رفت. این پالایشگاه‌ها میعانات گازی را به قیمت ۹۵ درصد فوب منطقه خریداری و سوخت تولید می‌کنند. از آنجایی که این پالایشگاه‌های کوچک‌مقیاس تأسیسات لازم برای تولید با کیفیت را در اختیار ندارند، عموماً سوخت تولیدی آنها غیراستاندارد و غیرقابل استفاده در داخل کشور است.

بنابراین خریدار این نوع سوخت عموماً کشورهایی هستند که موضوع استاندارد سوخت برایشان اهمیتی ندارد یا برای بلندینگ و صادرات دوباره از آن استفاده می‌کنند. بالطبع این سوخت کم‌کیفیت به قیمت ارزان‌تر از فوب منطقه صادر می‌شود.

یارانه بنزین در کشورهای دیگر

در حالی که هنوز روشن نیست مجوز صادرات بنزین به بخش خصوصی توسط چه نهادی صادر شد که زمزمه واردات بنزین از چندی پیش مطرح بود. حتی در این باره بحث تهاتر بنزین با یکی از کشورهای همسایه مطرح است.

از سوی دیگر، این روند باعث می‌شود یارانه پنهان بنزین سر از کشورهای دیگر درآورد. موضوعی که گه‌گاه دستمایه و بهانه افزایش قیمت بنزین می‌شود، اما حالا دولت این یارانه‌ها به‌طور قانونی از کشور خارج می‌شوند!

همچنین مدتی است که به بهانه افزایش مصرف بنزین، زمزمه‌هایی مبنی بر بازگشت بنزین پتروشیمی به چرخه سوخت کشور مطرح می‌شود. بنزینی که از کیفیت مناسبی برخوردار نیست و علاوه بر آلایندگی، مصرف و استهلاک خودرو را هم بالا می‌برد.