آغاز اصلاحات اقتصادی و سیاسی فوری/تاثیر مثبت و فوری بر اوراق قرضه دولتی/وزارت بهداشت در دستان حزب الله/قدرت بیشتر ایران نسبت به عربستان در لبنان

اعتمادآنلاین| مینا جزایری- آنخال وُرا روزنامه‌نگار امور بین‌المللیِ در خاورمیانه و آسیا در الجزیره به ماجرای تشکیل دولت جدید لبنان و برنامه‌هایی که در دستور کار این دولت قرار گرفته است،اشاره کرده و نوشته است:توانایی حزب‌الله برای تحت فشار گذاشتن حریری نشان می‌دهد که ایران در حال حاضر نفوذ بیشتری در لبنان نسبت به عربستان دارد.

متن گزارش الجزیره به این شرح است:

نخست‌وزیر سعد حریری وعده داده است اصلاحات اقتصادی و سیاسی فوری را آغاز کند.

پنج‌شنبه شب آسمان بیروت به آتش‌بازی روشن شد زیرا لبنان سرانجام پس از گذشت هشت ماه از انتخابات عمومی مِی دولت را تشکیل داد.

نخست‌وزیر سعد حریری دولتی متشکل از 30 عضو را رهبری خواهد کرد و وعده داده است اصلاحات اقتصادی و سیاسی فوری را آغاز کند.

حریری در یک سخنرانی خاطرنشان کرد که اقتصاد چالش اصلی دولت جدید خواهد بود.

او در توئیتر خود عنوان کرد، «بیایید کاررا شروع کنیم».

در غیبت دولت، اقتصاد لبنان که حتی پیش از انتخابات هم در سراشیبی سقوط قرار گرفته بود، دچار وضعیت بدتری شد. بانک جهانی پیشتر هشدار داده بود که اعطای وام‌ها و کمک‌های مالی مشروط به ارزش 11 میلیارد دلار ممکن است در صورت عدم تشکیل دولت منتفی شود.

روزنامه دیلی‌استار گزارش داد خبر تشکیل دولت تاثیر مثبت و فوری بر اوراق قرضه دولتی داشت.

«ورق خوردن وضعیت»

حریری گفت پس از هشت ماه بحران در نتیجه کشمکش بر سر تخصیص وزارتها در کابینه چند فرقه‌ای «زمان ورق خوردن وضعیت» است.

جبران باسیل رهبر جنبش میهن‌پرستان آزاد مسیحی، یکی از متحدان حزب‌الله، تصدی وزارت خارجه را در دست خواهد گرفت در حالی‌که علی حسن خلیل از حزب‌الله که از متحدان شیعه جنبش امل محسوب می‌شود به عنوان وزیر اقتصاد ادامه خواهد داد.

رایا الحسن اولین زنی است که ریاست وزارت کشور را در دست می‌گیرد. سه زن دیگر نیز ریاست‌ وزارت‌های کلیدی را در دست می‌گیرند.

علیرغم فشار ایالات متحده برای واگذار نکردن وزارت بهداشت به حزب‌الله، تصدی این وزارت به جمال جابک از وابستگان به حزب‌الله رسید.

این وزارت چهارمین بودجه بزرگ را به خود اختصاص می‌دهد و ایالات متحده می‌ترسد حزب‌الله، از این منبع برای تسهیل فشارهای مالی برای خود استفاده کند.

پس از کشمکش بسیار،حریری مجبور شد تسلیم تقاضاهای حزب‌الله شود که یکی از 6 سنی حمایت شده توسط این گروه سمتی را در کابینه عهده‌دار شود.

نخست‌وزیر در ابتدا این درخواست را به صورت آنی رد کرده بود. به حسن مراد، پسر نخست وزیرعبدالرحیم مراد، پست وزارت کشور در دولت جدید داده شد بود.

الیاس فرحت، یک تحلیلگر سنی گفت «برای بیش ازهشت ماه، حریری در سطوح بالا درحال مذاکره بوده است، که همه وزرای سنی باید پیرو او باشند» در آخر او تسلیم یک توافق شد.

تاناسیا کامبانیس نویسنده کتابی در مورد حزب‌الله و همکار ارشد بنیادِ قرن (The Century Foundation) اظهار کرد که حریری و بقیه دسته‌های سیاسی لبنان واقعاً انتخابی نداشتند، زیرا حزب‌الله با فاصله قوی‌ترین موجودیت سیاسی کشور است.

او گفت حزب‌الله در شکل‌گیری دولت تأثیر به سزایی خواهد داشت، « خواه به طور مستقیم سمت‌های موجود در کابینه را تصاحب کند، خواه آنها را به متحدانش اختصاص دهد.»

نتایج انتخابات در ماه‌ مِی سال گذشته تسلط حزب‌الله بر لبنان را قوی‌تر کرد به طوری ‌که متحدانش اکثریت کرسی‌های مجلس را به دست آوردند. فراکسیون «آینده» حریری یک سوم از نمایندگانش را در پارلمان از دست داد، و تنها توانست 17 کرسی از 27 کرسی نمایندگی پارلمان را که به سنی‌ها اختصاص داشت حفظ کند.

اگرچه حریری موقعیتش را به عنوان رهبر سیاسی سنی‌های لبنان حفظ کرده است، ریزش رای‌دهندگان سنی او ضعف کنترلش بر قدرت را آشکار کرد.

وی این ریزش را به گردن نظام انتخاباتی جدیدی که مبتنی بر نمایندگی تناسبی است و سال گذشته معرفی شد انداخت.

این سیاستها در دولت کوچک لبنان مصداقی از جریانهای بزرگتری است که در منطقه وجود دارد و می‌تواند به عنوان شاخصی از رقابت میان عربستان سعودی و ایران به کار رود.

توانایی حزب‌الله برای تحت فشار گذاشتن حریری نشان می‌دهد که ایران در حال حاضر نفوذ بیشتری در لبنان نسبت به عربستان دارد.

در ماه نوامبر 2017، ریاض تلاش کرد با اعمال قدرت بر حریری باعث شود او استعفا دهد، حرکتی که در نهایت هیچ تأثیری بر قدرت حزب‌الله نداشت.

ناظران طولانی مدت کشور مانند کامبانیس گفتند هرگونه ماجراجویی در لبنان توسط سعودی‌ها یا ایالات متحده فقط اوضاع را بدتر خواهد کرد.

او گفت «لبنان در وضعیت پرمخاطره‌ای است، امید دارد که قدرتهای خارجی تاثیرگذار اجازه دهند که چینش شکننده تقسیم قدرت در این کشور به حیات خود هرچند با دشواری ادامه دهد، زیرا هر جایگزینی وضعیت بسیار بدتری را رقم خواهد زد.»

زمستان اعتراضها

در خیابانهای شهرهای اصلی در سراسر لبنان، اعتراض‌ها متوقف نخواهد شد. لبنان شاهد زمستانِ تظاهرات بوده است که طی آن هزاران نفر با درخواست شغل، بهتر شدن مراقبت‌های بهداشتی و پایان دادن به فساد در سراسر کشور راهپیمایی ‌کردند.

ویکی الخوری یکی از اعضای حزب سبعه که از جنبش جامعه مدنی لبنان پدید آمد و موفق شد یک کرسی در پارلمان به دست آورد، گفت «اولین امری که اکنون باید مورد توجه قرار بگیرد به حرکت در آوردن چرخ اقتصاد است.» او گفت «مردم درباره وضعیت اقتصادی و نیازهای اساسی مانند مراقبت‌های بهداشتی عمومی رایگان، زیرساختها و مدارس نگران هستند.»

ناصر یاسین، مدیر بخش پژوهش در موسسه عصام فارِس برای سیاستهای عمومی و امور بین‌المللی در دانشگاه آمریکایی بیروت گفت او هیچ چیز اساسی در تشکیل دولت نیافته است اما در هر صورت از آن استقبال می‌کند.

او گفت «دولت حاضر که با تأخیر بسیار هم تشکیل شد، نه در نام اکثر وزرا و نه در تعداد محدود سمت‌ها، خبر بدیعی با خود به همراه نیاورده است.» «با این حال، همچنان تشکیل دولت قدمی رو به جلو محسوب می‌شود.»