آیا طرح جدید ترامپ منجر به بازگشت جنگ نفت‌کش‌ها در خلیج‌فارس خواهد شد؟

اعتمادآنلاین| هلن کوپر در نیویورک‌تایمز نوشت: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به متحدان واشنگتن پیشنهاد داده است که ناوگانی از کشتی های جنگی را به منظور محافظت از نفت‌کش‌های تجاری در مقابل حملات ایران در خلیج فارس و آب‌های نزدیک تشکیل دهند، اگرچه برخی مقامات پنتاگون هشدار داده‌اند که این ماموریت می‌تواند به درگیری مستقیم بین دو طرف منجر شود.

در ادامه این مطلب آمده است: رئیس‌جمهور آمریکا، آقای مارک اسپر، سرپرست موقت وزارت دفاع را به عنوان مسئول این ماموریت انتخاب کرده است. مقامات دولت می‌گویند که این ماموریت نباید به عنوان یک عملیات نظامی تهاجمی علیه ایران تصور شود، بلکه متحدان اروپایی و عربی آمریکا صرفا تلاش خواهند کرد که امنیت یکی از مهم‌ترین مسیرهای تجاری دنیا را تامین کنند.

آقای اسپر پیش از سفر به بروکسل برای گفت‌و‌گو با وزرای دفاع کشورهای عضو ناتو در مصاحبه با خبرنگاران گفت: «آمریکا و متحدان هم فکرش نگران آزادی عبور و مرور در آبراهه‌های خلیج‌فارس هستند».

به نظر می رسد که برخی متحدان اروپایی آمریکا آمادگی ملحق شدن به این برنامه را ندارند، اما کشورهای دیگر اعلام کرده اند که در مورد این پیشنهاد با مقامات آمریکایی گفت و گو خواهند کرد. آمریکا و کشورهای اروپایی طی دو سال گذشته رابطه چندان خوبی نداشته اند. آقای ترامپ بارها از کشورهای اروپایی به خاطر کمک نکردن به اندازه کافی به بودجه دفاعی ناتو انتقاد کرده است.

اما حتی برخی مقامات پنتاگون و نیروی دریایی آمریکا هشدار داده‌اند که این ماموریت می تواند تهران و واشنگتن را به دوران جنگ نفت‌کش‌ها در سه دهه قبل بازگرداند. بسیاری از کارشناسان نظامی مستقل نیز همین نگرانی را در مورد طرح دولت ابراز کرده اند.

آقای ولی نصر، رئیس اندیشکده بین المللی مطالعات پیشرفته در واشنگتن در این ارتباط گفت: «هیچ کس در حال حاضر نمی داند که دولت ترامپ چه برنامه یا استراتژی‌ای در قبال ایران دارد. آیا ما به دنبال مذاکره یا جنگ با تهران هستیم؟ ما از متحدان خود خواسته‌ایم در طرح استراتژیکی مشارکت کنند که هدفش مشخص نیست».

مقامات دولت گفتند که اسکورت نفت‌کش‌ها در دستورکار قرار ندارد، زیرا انجام این کار به ده ها کشتی جنگی نیاز خواهد داشت. اما تقویت حضور دریایی آمریکا و متحدانش میتواند این پیام را به ایرانی‌ها منتقل کند که آن ها نظارت قوی‌تری روی عبور و مرور کشتی‌ها خواهند داشت و به سرعت می توانند نسبت به تهدیدات عکس العمل نشان دهند.

مطابق با گزارش وزارت خارجه آمریکا، در این طرح از متحدان آمریکا درخواست می شود که روی نفت‌کش‌ها و کشتی های دیگر دوربین نصب کنند. اما از کشورهای دیگر نیز درخواست خواهد شد که ناوهای خود را به این منطقه اعزام کنند.

مقامات دولت گفتند تا زمانی که کشورهای دیگر به این طرح ملحق شوند یا دولت ترامپ تصمیم بگیرد تعداد کشتی‌های جنگی خود در این منطقه را افزایش دهد، می‌توان از پهپادها برای انجام عملیات‌های تجسس و گزارش کردن خطرات احتمالی استفاده کرد.

اما این طرح درست زمانی توسط آقای ترامپ پیشنهاد می شود که او به دنبال پرهیز از درگیری نظامی با تهران است. آقای ترامپ در هفته های گذشته از یک سو ایران را دعوت به مذاکره کرده است و از سوی دیگر این کشور را تهدید به نابودی کامل می‌کند. او هفته گذشته از تصمیم خود برای انجام حمله انتقام جویانه علیه ایران در پاسخ به سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا منصرف شد. در عوض، دولت ترامپ تحریم های جدیدی را علیه رهبر ایران اعمال کرد.

اما تاریخ نشان می دهد که محافظت از نفت‌کش‌ها در خلیج‌فارس می تواند آمریکا و ایران را وارد درگیری مستقیمی کند که آقای ترامپ به دنبال پرهیز از آن است.

سه دهه پیش ایران و عراق در طول جنگ هشت ساله خود به صدها کشتی عبور کننده از تنگه هرمز حمله کردند و بدین ترتیب امنیت یکی از مهم‌ترین مسیرهای ترانزیت نفت دنیا را به خطر انداختند.

این درگیری ها تلفات زیادی به دنبال داشتند. در آن دوره زمانی نیز مقامات دولت اعلام کردند که نیروی دریایی صرفا به دنبال تامین امنیت نفت کش های تجاری است.

این هفته دو دیپلمات اروپایی گفتند که بریتانیا یا فرانسه آمادگی لازم برای پیوستن به این طرح را ندارند، زیرا ممکن است به طور ناخواسته وارد درگیری نظامی در منطقه شوند. واقعیت این است که ایران همچون سه دهه قبل می‌تواند از مین‌گذاری برای ایجاد اختلال در مسیر ترانزیت نفت در خلیج فارس استفاده کند.

در ماه ژوئن یکی از این نفت‌کش‌ها در نزدیکی جزیره فارسی با مین برخورد کرد. در این حادثه کسی کشته نشد. متحدان اروپایی درخواست آمریکا برای اعزام کشتی‌های مین‌روب خود را رد کردند. نیروی دریایی آمریکا در نهایت مین‌روب‌های خود را در این منطقه مستقر کرد.

منبع: انتخاب