«اعتمادآنلاین» گزارش می‌دهد:
پدیده قاچاق در مرز ایران و عراق؛ نگاهی از آن سوی مرز
کالاهای قاچاق چگونه از عراق وارد ایران می‌شوند؟ چرا قاچاق در دو سوی مرز ایران و عراق همواره رونق دارد؟ چه انگیزه‌هایی به غیر از پول عامل رونق گرفتن این اقدام ساکنان دو سوی مرز می‌شود؟
اعتمادآنلاین| سید عماد حسینی- کالاهای قاچاق چگونه از عراق وارد ایران می‌شوند؟ چرا قاچاق در دو سوی مرز ایران و عراق همواره رونق دارد؟ چه انگیزه‌هایی به غیر از پول عامل رونق گرفتن این اقدام ساکنان دو سوی مرز می‌شود؟
به گزارش اعتمادآنلاین ، روزنامه العربی الجدید چند روز پیش طی گزارشی طولانی به کندوکاو در این زمینه پرداخت و ظاهراً به پاسخ‌هایی هم رسید.
خبرنگار این روزنامه عربی در سلیمانیه به میان این افراد، که ما آنها را قاچاقچی می‌نامیم، رفت تا از چندوچون قاچاق کالا از عراق به ایران و بالعکس مطلع شود.
به گفته او هیچ‌یک از قاچاقچیان این منطقه، چه در این سوی مرز و چه در آن سو، اقدام خود را قاچاچ یا غیرقانونی نمی‌دانند.
در طول مرز عراق و ایران، مشهورترین گذرگاه‌های قاچاق در خاورمیانه قرار دارند، گذرگاه‌هایی که حتی ارتش صدام حسین و نظامیان آمریکا هم از کنترل آنها عاجز ماندند. کوه‌های این منطقه را فقط اهالی این منطقه می‌شناسند، آنها حاضر نیستند بر فعالیت‌شان نام قاچاق بگذارند و ترجیح می‌دهند آن را مبادله تجاری با برادران کرد ایرانی خود در آن سوی مرز توصیف کنند.
به گفته آنها این فعالیت حتی در زمان جنگ هشت‌ساله عراق با ایران یا اشغال عراق توسط آمریکا یا موارد دیگر هم متوقف نشده است.
هر روز مقادیر مختلفی پارچه، لوازم برقی، لباس، گوشت، مواد غذایی، سیگار، دارو و حتی مواد مخدری همچون حشیش روی دوش افراد یا با قاطر بین دو سوی مرز ردوبدل می‌شوند. فقط اهالی همین منطقه راه‌های عبور این افراد را می‌شناسند. مسیرهایی که گاه طول‌شان 20 کیلومتر است و دو کشور عراق و ایران را به یکدیگر متصل می‌کنند.
به نوشته این روزنامه عربی، جمهوری اسلامی ایران مبارزه مجدانه‌ای با پدیده قاچاق داشته و حتی طی چند سال گذشته علیه قاچاقچیان توان خود را به کار برده است، اما این کار به شکل کمرنگ‌تری توسط نیروی امنیت داخلی اقلیم کردستان عراق، انجام می‌شود.
فرایند قاچاق از نقطه‌ای که اصطلاحاً انبار نام دارد آغاز می‌شود. تاجران در هر دو کشور بر سر نوع کالایی که باید از مرز خارج شود با یکدیگر توافق می‌کنند و پس از توافق بر سر مقدار و قیمت آن، کالا به گروه قاچاقچیان سپرده می‌شود.
تاجرها بعد از توافق با همتایان خود در آن سوی مرز، به سراغ رئیس گروه قاچاقچیان می‌روند. هر دسته از قاچاقچیان یک سرکرده یا رئیس دارند که این فرد معمولاً مسئولیت چانه‌زنی با تاجران را بر عهده دارد. البته برخی از افراد هم هستند که برای خود کار می‌کنند، آنها معمولاً در یک سوی مرز کالایی را می‌خرند و در آن سوی مرز به قیمت بالاتری می‌فروشند.
مشروبات الکلی، پارچه، سیگار و گوشت از داخل عراق به ایران منتقل می‌شود و در مقابل از ایران دارو، آجیل، انجیر، میوه‌های خشک‌شده، صنایع دستی و حتی مواد مخدر به عراق برده می‌شود.
«کاک سعید» که این شغل را از آبا و اجداد خود به ارث برده و هم‌اکنون آن را به نسل‌های بعدی‌اش واگذار کرده و دوره بازنشستگی را سپری می‌کند در این‌باره می‌گوید: «ما در عین حال که اعتقادی به مرزها- به آن شکلی که توافقنامه سایکس-پیکو تدوین کرده- نداریم، برای حمایت از مرزهای کشورمان تا سرحد جان می‌جنگیم و آن را مقدس می‌دانیم.»
او که به دلیل کهولت سن دیگر قادر به بالا رفتن از کوه نیست در این رابطه می‌گوید: ما آنچه را که شما قاچاق می‌گویید، تجارت می‌نامیم. کار ما کاملاً مشروع است و در تضاد با دین مبین اسلام هم نیست، ما کسی را آزار نداده‌ایم. قاچاق مواد مخدر و مشروبات الکلی در مرام ما نیست و فقط مواد غذایی جابه‌جا می‌کنیم.
سازمان «هانکاو» که یک سازمان مدافع حقوق بشر فعال در اقلیم کردستان عراق است خبر داد در شش‌ماهه اول سال جاری میلادی، 130 نفر از افراد فعال در زمینه قاچاق در حال انجام این کار کشته یا زخمی شدند.
این در حالی است که «شیرکوه غریب»، یکی از افراد فعال در این زمینه، می‌گوید: «آن‌گونه که تصور می‌شود کار ما سهل و آسان نیست. بسیاری از دوستانم در برخورد با مین یا جنگ‌افزارهای بهجامانده از جنگ عراق و ایران کشته شده‌اند.»
او درباره شیوه عبور از این سو به آن سوی مرز گفت: «کار ما با بارگیری موادی که باید به طرف دیگر منتقل شود آغاز می‌شود. ما بعد از توافق تاجران کار خود را شروع می‌کنیم و پس از آن کالاها را بار قاطر می‌کنیم. گاه نیز کالا را بر دوش خود می‌گذاریم. سپس وارد جاده‌های دورافتاده‌ای، در میان سلسله‌کوه‌های موجود بین دو کشور، می‌شویم.»
اد ادامه می‌دهد: «این مسیر در بخش عراقی آسان است اما زمانی خطرناک می‌شود که به خاک ایران می‌رسیم، زیرا در این زمان با تهدیدهای مختلفی مواجهیم. از این به بعد باید خود را از دید ماموران و مردم محلی که با مسئولان امنیتی ایران همکاری می‌کنند، و در تمامی کوه‌های قندیل، اورامان، زاگرس، هلگورد، قره‌داغ و سردشت پراکنده هستند، دور نگه داریم. ماموران در خاک ایران با پدیده قاچاق به شدت برخورد می‌کنند، اما در اقلیم کردستان اگر مواد مخدر حمل نکنیم، حداکثر مجازات‌مان چند روز زندان است.»
انتقال و جابه‌جایی کالا معمولاً در شب انجام می‌گیرد، همان شب هم کالا را تحویل می‌دهند و دستمزد دریافت می‌شود.
او اضافه می‌کند: «یکی از مهم‌ترین خطراتی که ما را تهدید می‌کند شدت عمل ماموران ایران است. مواد منفجره بهجامانده از جنگ عراق و ایران نیز دیگر خطر مهمی است که با آن روبه‌رو هستیم، اما از تاریکی شب برای ادامه فعالیت‌مان سود می‌بریم.»
سرهنگ «سامان توفیق»، افسر مدیریت مرزهای عراق در سلیمانیه، می‌گوید: «ما طی سال جاری میلادی 50 قاچاقچی عراقی و ایرانی را دستگیر و همه آنها را به دادگاه معرفی کردیم. بر اساس قوانین عراق، کالاهای فرد دستگیرشده مصادره می‌شود. ما در حال حاضر کمین‌هایی در نوار مرزی ایجاد کرده‌ایم.»
دیدگاه تان را بنویسید