جایگاه «دیمونا»، کارخانه تولید بمب‌های هسته‌ای، در امنیت اسرائیل کجاست؟

اعتمادآنلاین| سید عماد حسینی- نیروگاه دیمونا که نماد توان هسته‌ای رژیم صهیونیستی است امروز به مشکلی برای این رژیم تبدیل شده است.

به گزارش اعتمادآنلاین، ساختار اصلی و علنی فعالیت‌های هسته‌ای اسرائیل در منطقه نقب در مناطق اشغالی سال 1948 واقع شده است. به طور خلاصه باید گفت کار احداث این پایگاه در سال 1957 با کمک دولت فرانسه و به شکلی کاملاً محرمانه آغاز و در دسامبر 1963 راه‌اندازی شد.

سال 1986 میلادی بود که مردخای فانونو در گفت‌وگویی با یک روزنامه انگلیسی و با استناد به 60 عکسی که با خود داشت، فعالیت این ساختار هسته‌ای را که به شکل زیرزمینی در حال ساخت بمب هسته‌ای بود، افشا کرد.

بر اساس ادعای منابع رسمی اسرائیلی، این ساختار یک نیروگاه هسته‌ای برای تولید برق در راستای توسعه منطقه نقب است. همچنین بنا بر اطلاعات افشاشده، این مرکز هسته‌ای اسرائیلی در 10 طبقه مجزا در زیرزمین ساخته شده است و در هر طبقه یک واحد ویژه فعالیت می‌کند.

سال 2017 حدود 2700 نفر در دیمونا مشغول کار بودند و صرفاً 150 نفر از آنها اجازه دسترسی به بخش‌های حساس این مرکز را داشتند.

اطلاعات موجود حکایت از آن دارد که این نیروگاه برای تولید پلوتونیوم، اورانیوم و بقیه نیازهای ساخت بمب هسته‌ای در حال فعالیت است. در همین چارچوب این مرکز ماهانه هشت کیلوگرم اورانیوم با غنای بسار بالا و سالانه 40 کیلوگرم پلوتونیوم تولید می‌کند که برای ساخت 10 بمب هسته‌ای کافی است.

این در حالی است که یک واحد ویژه از موساد مسئول فراهم کردن بقیه نیازهای علمی و ابزار مورد نیاز دیمونا از خارج از فلسطین اشغالی است. این واحد که «دفتر روابط علمی» نام دارد، از همان ابتدا علاوه بر حلقه حفاظتی مسئولیت قاچاق یا سرقت نیازهای هسته‌ای اسرائیل را بر عهده گرفت.

ریاست این دفتر از آغاز بر عهده «بنیامین فرد»، مرد سایه موساد معروف به «بلومبرگ» گذاشته شد.

یکی از اولین عملیات واحد مذکور قاچاق بین‌المللی 200 تن کیک زرد در سال 1968 از کنگو به فلسطین اشغالی بود، اما مهم‌ترین عملیات آنها انتقال دانشمندان و برخی ابزار و مواد هسته‌ای از جمهوری‌های شوروی سابق به فلسطین اشغالی بود که همزمان با فروپاشی این ابرقدرت انجام گرفت، در حالی که موساد برخی از کارشناسان فیزیک و شیمی خود را تحت عنوان وابسته علمی در تمامی سفارتخانه‌های اسرائیل در اروپا و آمریکای شمالی مستقر کرده تا تحولات علمی و فناوری این کشورها را زیر نظر قرار دهند و در صورت نیاز به هر شکل ممکن آن را منتقل کنند.

موساد همچنین با تاسیس شرکت‌های صوری در کشورهای متعدد که گاه توسط برخی از شخصیت‌های معروف بین‌المللی نیز انجام می‌شود، اقدام به تسهیل فعالیت انتقال این ابزار و مواد می‌کند. یکی از پرونده‌ها در این زمینه مربوط به آرنون میلچن، تهیه‌کننده معروف هالیوودی، است که بعدها به اتهام کمک به اسرائیل برای قاچاق مواد و ابزار هسته‌ای با کاربرد نظامی توسط اف‌بی‌آی مورد بازجویی قرار گرفت.

ارزیابی‌های کارشناسان از سخنان فانونو نشان می‌دهد اسرائیل در حال حاضر بین 100 تا 200 کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد، در حالی که سازمان اطلاعات آمریکا این رقم را طی سال 1990 بین 75 تا 130 کلاهک اعلام کرده بود.

اندیشکده علوم و امنیت بین‌المللی که مقر آن در ایالات متحده است نیز در سال 2015 شمار کلاهک‌های هسته‌ای اسرائیل را 115 عدد تخمین زد.

صرف نظر از محرز بودن فعالیت‌های نظامی هسته‌ای اسرائیل در دیمونا، این ساختار به دلیل عبور از دوره عمر مفید، در حال حاضر شرایط فرسایشی شدیدی را پشت سر می‌گذارد.

به گفته منابع آگاه، این نیروگاه از سال 1994 عمر مفید فرضی خود را از دست داده است و به تدریج شکاف‌هایی در برخی از دیوارها و پایه‌های آن ملاحظه شده که می‌تواند تبعات بسیار خطرناکی برای منطقه در پی داشته باشد.

پایان دوره مفید بهره‌برداری از دیمونا دقیقاً با افزایش میانگین مبتلایان به سرطان در مناطق اطراف این نیروگاه، به ویژه در منطقه نقب، همزمان بود.

این در حالی است که اکثر کارکنان این نیروگاه نیز پس از چند سال فعالیت در آن مبتلا به سرطان‌های مختلف شدند و این موضوع خود کشمکش حقوقی گسترده‌ای را برای این پایگاه در دادگاه‌های اسرائیل به همراه داشته است، گرچه بسیاری از این اطلاعات محرمانه باقی می‌ماند، اما افشای برخی از آنها هم کافی است تا حجم گسترده این فاجعه برملا شود.

روزنامه هاارتص ماه مه گذشته خبر داد 1537 مشکل در سازه‌های ساختمانی نیروگاه کشف شده که می‌تواند به طور بالقوه موجب نشت مواد رادیواکتیو از آن شود. به اعتراف مرکز پژوهش‌های هسته‌ای حداقل در یک مورد این نشت صورت گرفته است.

برخی کارشناسان صهیونیست اذعان کرده‌اند که امروز پایگاه دیمونا به یک معضل برای ساختار امنیتی این رژیم تبدیل شده است.

از دیگر سو کارشناسان عرب آن را در حال حاضر پاشنه آشیل اسرائیل می‌دانند، به خصوص که دیگر نیازی به حمله موشکی دوربرد هم وجود ندارد و گروه‌های فلسطینی در غزه توانمندی هدف قرار دادن آن را پیدا کرده‌اند.

گرچه انهدام این مرکز فاجعه بزرگی نه تنها برای این منطقه بلکه برای کشورهای سوریه، لبنان و قبرس پدید خواهد آورد و رهبران حماس هم از این مساله آگاهی دارند، اما کابوس یک اقدام خودسرانه همواره مسئولان امنیتی در تل‌آویو را در وحشت باقی نگه داشته است.

زمانی که در سال 2013، ایالات متحده، سوریه را تهدید به حمله موشکی و هوایی گسترده کرد، این کشور نیز متقابلاً تهدید به هدف قرار دادن دیمونا کرد؛ موضوعی که در چارچوب توازن وحشت سبب عقب‌نشینی دولت اوباما از حمله به سوریه شد.

گرچه رسانه‌های اسرائیلی از تقویت سپر پدافندی در اطراف آن سخن گفته و حلقه‌های امنیتی اجازه نزدیک شدن افراد را در شعاع 10 کیلومتری نمی‌دهند، اما صرف یک اشتباه برای این سامانه‌ها کافی است تا فاجعه‌ای که اسرائیلی‌ها از آن وحشت دارند رقم بخورد. به ویژه که در نقشه‌ای که سید حسن نصرالله رهبر حزب‌الله چندی پیش درباره اهداف اسرائیل در معرض دید قرار داد، این نقطه از خاک فلسطین هم در کنار تانکر‌های آمونیاک حیفا می‌تواند جایگاه خاصی داشته باشد.