وال‌استریت ژورنال: مکانیسم «ماشه» ایران را به میز مذاکره می‌کشاند

اعتمادآنلاین| «وال استریت ژورنال» در ادامه گمانه‌زنی‌های رسانه‌ها و برخی مقام‌های آمریکایی درباره استناد احتمالی واشنگتن به یکی از بندهای برجام برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، گزارشی منتشر کرده و در آن از دولت دونالد ترامپ خواسته است که از مکانیسم ماشه برای اعمال مجدد تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران استفاده کند.

در ابتدای این یادداشت بدون توجه به اقدامات غیرقانونی دولت آمریکا در خروج از برجام و بازگرداندن یکجانبه تحریم‌ها علیه ایران آمده است: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اوایل ماه جاری (میلادی) تایید کرد که ایران با فراتر رفتن از میزان ذخایر مجاز پلوتونیوم و اورانیوم غنی شده در توافق هسته‌ای 2015 (برجام)، این توافق را نقض کرده است. دیدبان هسته‌ای سازمان ملل همچنین اعلام کرد که ایران سطح غنی‌سازی را به سطحی بالاتر از حد توافق شده در برجام افزایش داده است. در واکنش به این اقدامات، گزارش شده که دیپلمات‌های اروپایی به اعمال مجدد تحریم‌هایی که بعد از امضای توافق هسته‌ای برداشته شدند، تهدید کردند».

اشاره این روزنامه به تهدیدهای اخیر برخی کشورهای اروپایی علیه ایران، توسل به مکانیسمی در برجام است که به «مکانیسم ماشه» موسوم شده است.

مکانیسم ماشه، بخش نهایی از ساز و کار حل اختلاف ذیل برجام است که می‌تواند قطعنامه‌های پیشین سازمان ملل را که بر اساس قطعنامه 2231 تعلیق شده بودند، باز گرداند.

طبق گزارش وال استریت ژورنال، یک «مقام ارشد آمریکایی» به این روزنامه گفت: «درباره اینکه اروپایی‌ها دارند از تاکتیک‌ها و دروغ‌های رژیم ایران خسته می‌شوند، هیچ سوال و تردیدی وجود ندارد».

به گفته این مقام آمریکایی که نامش فاش نشده، تهدیدهای انگلیس، فرانسه و آلمان برای ازسرگرفتن تحریم‌‎های ایران، تهدیدهایی «جدی» هستند اما آنها «هنوز» به این جمع‌بندی که زمان انجام این کار است، نرسیده‌اند.

طبق گزارش وال استریت ژورنال، رسانه‌های آمریکایی اغلب بعد از رجوع به دیپلمات‌های اروپایی در سازمان ملل در خصوص تهدیدهای اروپایی‌ها برای ازسر گرفتن تحریم‌های ایران این جواب را می‌دهند: «چرا شما از آمریکایی‌ها سوال نمی‌کنید؟»

این روزنامه می‌نویسد: «این انتظار که آمریکا باید (در موضوع مکانیسم ماشه) نقش رهبری ایفا کند، یک سردرگمی فوری حقوقی ایجاد می‌کند. آیا آمریکا پیش از این از توافق (برجام) خارج نشده است؟ نمی‌شود خیلی سریع به این سوال پاسخ داد. این را به خاطر بیاورید که برجام همانطور که نامش نشان می‌دهد (برنامه جامع اقدام مشترک)، یک نقشه راه غیر الزام آور و یک طرح اقدام است. این یک معاهده مصوب کنگره یا مجلس، پارلمان ایران نیست. رئیس‌جمهور اوباما می‌دانست که او در آمریکا نمی‌توانست حمایت سیاسی کافی برای این توافق را جلب کند در نتیجه او به شورای امنیت سازمان ملل رو کرد. قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل تبدیل به مرجع قانونی حاکم بر توافق هسته‌ای تبدیل شد».

این رسانه آمریکایی می‌افزاید: «طبق این قطعنامه (قطعنامه 2231)، هر کشور عضو برجام که عدم اجرای بارز (تعهدات) این توافق را شناسایی و کشف کند، می‌تواند تحریم‌های بین‌المللی شدید علیه ایران که این کشور قبل از برجام از آن آسیب می‌دید را دوباره برگرداند. این همان مکانیسم ماشه است که مذاکره‌کنندگان آمریکایی توافق 2015 (برجام) از آن به عنوان تضمین‌کننده هر گونه نقض مواد توافق از سوی ایران تمجید کرده بودند».

وال استریت ژورنال در ادامه گزارش می‌نویسد: «چیزی که هیچ کس در آن زمان انتظارش را نداشت، این بود که رئیس‌جمهور ترامپ توافق وحشتناک آقای اوباما را کاملا نکوهش کند و در سال 2018 از آن صرفنظر کند‌.

برخی‌ها این اقدام او را اینطور معنی کردند که ایالات متحده دیگر یک عضو مشارکت‌کننده (در برجام) نیست و با این کار توانایی بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی (کلید زدن مکانیسم ماشه) را از بین برد اما متن و جمله‌بندی قطعنامه 2231 چیز دیگری می‌گوید. در متن به طور واضح عبارت مشارکت‌کنندگان در برجام به عنوان امضاکنندگان اولیه تعریف می‌شوند که همان چین، فرانسه، آلمان، روسیه، بریتانیا، آمریکا به همراه اتحادیه اروپا و ایران هستند».

به ادعای این روزنامه، «طبق قطعنامه (2231) شورای امنیت سازمان ملل که هرگز اصلاح یا ابطال نشده است، ایالات متحده حتی بعد از خروج آقای ترامپ از توافق (برجام) هنوز هم یک بازیگر است».

«تد کروز» سناتور جمهوری‌خواه کنگره آمریکا معتقد است که «ما (آمریکا) صلاحیت و اختیار کامل برای برگرداندن تحریم‌ها (و کلید زدن مکانیسم ماشه در شورای امنیت سازمان ملل) را داریم».

کروز به همراه «تام کاتن» و «مارکو روبیو» دو سناتور دیگر جمهوری‌خواه آمریکایی از ترامپ خواستند که در پاسخ به اقدامات «نقض برجام» توسط ایران، در شورای امنیت سازمان ملل به مکانیسم ماشه متوسل شود.

بنا بر یادداشت وال استریت ژورنال، «کارشناسان حقوق بین‌الملل در وزارت خارجه آمریکا، هنوز درباره توان آمریکا برای (توسل به مکانیسم ماشه) مردد هستند. آنها باید خیلی سریع بر تردیهای خود فائق شوند چرا که تا تابستان سال آینده کاهش محدودیت‌های برجامی برنامه هسته‌ای ایران شروع می‌شود. موعد یکی از بندهای غروب توافق که مربوط به تحریم تسلیحاتی است، جولای 2020 است یکی دیگر از این بندهای غروب مربوط به محدودیت‌های موشکی است که در سال 2023 تمام می‌شود. تا سال 2031 همه محدودیت‌ها لغو خواهند شد».

به اعتقاد این رسانه وابسته به جمهوری‌خواهان، به رغم مشکلات ناشی از کارزار «فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه ایران، این کارزار هنوز نتوانسته اذهان مقام‌های تهران را تغییر دهد و آنها «همچنان به این امید هستند که اروپایی‌های تشنه تجارت و دیگران آنها را از فشار آمریکا نجات خواهند داد اما بازگرداندن (تحریم‌های) شورای امنیت سازمان ملل قطعا به طرزی قاطعانه به امیدهای آنان پایان خواهد داد».

وال استریت ژورنال در پایان این یادداشت، به اظهارات «برایان هوک» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و اظهارات هفته گذشته او مبنی بر اینکه واشنگتن خواهان مذاکرات جدید برای پرداختن به «بسیاری از نواقص برجام» است، اشاره کرد.

این روزنامه می‌نویسد: «بهتر است آقای هوک همکاران خودش در وزارت خارجه (آمریکا) را به توسل به اعمال مجدد تحریم‌ها در سازمان ملل قانع کند قبل از آنکه موعد بندهای خطرناک غروب توافق سر برسد. کسی چه می‌داند شاید بین‌المللی و چند جانبه کردن (کارزار یکجانبه) فشار حداکثری حتی سبب شود که روحانیان حاکم بر ایران به میز مذاکره برگردند».

انتشار این یادداشت سه روز پس از گزارش آسوشیتدپرس درباره معامله بین دولت ترامپ و سنای آمریکا درباره مکانیسم ماشه انجام شده است.

منبع: فارس