سفر «ظریف» به سوییس لغو شد/ اولویت‌های مهم‌تری از FATF داریم

اعتمادآنلاین| سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در عرصه سیاست خارجی به سوالات مطرح‌شده پاسخ داد.

سخنگوی وزارت خارجه در ابتدا یاد و خاطره تمامی سفرکرده‌های 752 را گرامی داشت و برای شادی روح آن درود و صلوات فرستاد.

عباس موسوی گفت: از طرف خودم، همکاران و وزارت خارجه مراتب تسلیت و همدردی خودمان را با بازماندگان هم میهنانمان در این حادثه تلخ ابرازمی‎کنم؛ همچنین از سوی همه ایرانیان در سراسر جهان مراتب همدردی را با بازماندگان، مردم و دولت های اوکراین، افغانستان، کانادا، سوئد و انگلیس اعلام می‌کنم.

او افزود: روز گذشته، روز غزه نماد مقاومت بود و جا دارد. روز مقاومت مردم غزه و فلسطین را گرامی بداریم. مسئله اول جهان اسلام مسئله فلسطین است و روز غزه که نماد مقاومت است و ایران همواره از حامیان مقاومت در منطقه بوده باید گرامی داشته شود.

موسوی همچنین یاد و خاطره سردار مقاومت شهید سلیمانی یار مردم فلسطین را گرامی داشت.

سخنگوی وزارت خارجه به مرور تحولات دیپلماتیک پرداخت و افزود: قرار بود ظریف همین روزها به سوئیس برای شرکت در نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس برود؛ به رغم دعوت رسمی و حضوری اولیه از ایشان برنامه تنظیمی که برای ایشان داشتند را به هم زدند و برنامه ای که توافق شده بود و ترتیبات دیگری را در نظر گرفتند که این سفر متاسفانه انجام نمی شود.

او گفت: رئیس دومای روسیه هفته آینده به تهران می آید.

موسوی عنوان کرد: وزیر راه و شهرسازی ایران رأس هیأتی به اوکراین رفت و حامل پیام رئیس جمهور ایران به اوکراین است و تمرکز عمده آن روی همین حادثه است.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت: یکی از مقامات منطقه فردا به ایران می آید که در صورت قطعی شدن اعلام می کنیم.

موسوی همچنین به سفر اخیر ظریف به هند و دیدارهای انجام شده پرداخت و افزود: سفر وزیر خارجه پاکستان درباره مسائل منطقه ای و نقشی که پاکستان مایل است در بحث تنش ها ایفا کند، صورت گرفت.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت که در پی ترور سردار سلیمانی و سقوط هواپیمای اوکراینی ظریف 20 تماس تلفنی با مقامات خارجی و عمدتا همتایان خود داشت.

اگر روال ادامه یابد، گام موثر را ایران برخواهد داشت

موسوی درباره تصمیم اروپا در خصوص راه اندازی مکانیسم حل و فصل اختلافات در برجام گفت: ما در برجام هستیم و تعهدات خود را متوازن کردیم براساس اقداماتی که طرف های مقابل انجام دادند، اینکه ما یک طرفه در حال انجام هستیم عبارت صحیحی نیست. ایران بعد از خروج آمریکا از برجام، اعلام کرد برای اینکه بین حقوق و تکالیفش توازن برقرار کند، موادی که حقش است را اجرا خواهد کرد که نتیجه آن کاهش تعهدات برجامی ما بود و آخرین گام آن را برداشتیم.

این دیپلمات ارشد کشورمان خاطرنشان کرد: ادعای اروپایی ها قابل قبول نیست چون ایران از 21 ماه قبل مکانیسم حل و فصل اختلاف در برجام را بر اساس بند 36 فعال کرد و اقدامات اخیر اروپایی ها فاقد ارزش و اعتبار حقوقی است البته خودشان معتقد نیستند مکانیسم ماشه را فعال کردند ولی اعلام اینکه به این سمت می روند و اعلام اینکه مکانیسم حل و فصل را فعال کردند برای ما غیر قابل قبول است و استدلالات فنی و حقوقی زیادی داشتیم که به آنها اعلام کردیم و باید صبر کنیم روند به چه سمت می رود.

او گفت: ایران اعلام می کند که به برجام پایبند است و این کار را انجام می دهیم ولی برای ما عمل مهم است که تاکنون عمل قابل ملاحظه ای که بتوانیم به آن اتکا کنیم، مشاهده نشده است. گام پنجم گام پایانی کاهش تعهدات ما ذیل برجام بوده و اگر حرف‌ها ادامه یابد، ایران در حال طراحی گام نهایی و موثرتری است و اگر روال ادامه یابد گام موثر را ایران برخواهد داشت.

سخنگوی وزارت خارجه درباره آخرین اقدامات وزارت خارجه برای پیوستن به دو کنوانسیون باقیمانده گفت: وزارت خارجه نه تصمیم گیر است و نه کاری می تواند بکند وزارت خارجه به عنوان دیده بان نظام هر آنچه بود را به مقامات تصمیم گیر در کشور منتقل کرده است. جلساتی را با مجمع تشخیص و سایر دستگاه ها داشتیم و نگرانی ها و عواقب را اعلام کردیم. تا جایی که خبر دارم به دلیل مسائلی که پیش آمد، نتوانستند به جمع بندی برسند نمی دانم هنوز وقت داریم و می توانیم کاری کنیم یا نه. در حال حاضر کشور اولویت های دیگری پیدا کرده و نمی دانیم در چه وضعیتی قرار خواهد گرفت امیدواریم باز مصلحت کشور را آنهایی که باید تشخیص دهند به صورت دقیق و جدی مورد ملاحظه قرار دهند.

موسوی درباره شکایت عراق از ایران به شورای امنیت درباره حمله موشکی عنوان کرد: اقدام دفاعی ما و پاسخ ما به آمریکایی ها پاسخ قاطع ما به اطلاع دولت و نیروهای مسلح عراق رسیده بود و علت اینکه آنها شکایت کردند را رسانه‌ها باید از آنها بپرسید. امنیت و حاکمیت ملی و تمامیت ارضی عراق برای ایران به عنوان همسایه مقتدر و دوست و یار دیرینه عراق برای جمهوری اسلامی ایران بسیار مهم است. همواره خواهان عدم دخالت نیروهای بیگانه و خارجی ها در این کشور بودیم.

او اضافه کرد: زمانی ایران به دعوت عراق پاسخ داد و کمک هایی را به عراق کرد با اطلاع و اجازه و دعوت رسمی عراق بوده است و آنها نیز به این مسئله اذعان کردند. نقش ایران در مبازه با داعش برای عراق واضح است و آنها بیشتر از همه در جریان هستند. اعلام کرده بودیم از هر جایی علیه ایران و مقامات ما توطئه‌ای صورت گیرد، هدف قرار می‌دهیم و برای مقامات ما مسجل شده بود، توطئه ترور سردار سلیمانی در پایگاه مورد نظر انجام شده و ما با اطلاع به دولت عراق اعلام کردیم پایگاهی که علیه سردار ما توطئه و ترور شد آن را مورد هدف قرار می دهیم که انجام دادیم.

این دیپلمات ارشد کشورمان درباره توقف اجرای پروتکل الحاقی و یا کاهش نظارت های آژانس نیز گفت: الان مطمئن نیستم ولی گزینه های مختلفی پیش روی ایران است که اگر به جمع بندی برسند اعلام می شود.

سخنگوی وزارت خارجه درباره «توافق ترامپ» که از سوی جانسون مطرح شد، نیز گفت: اینکه اسم یک فرد را روی توافق می گذارند نشان می دهد با شرایط آشنا نیستند. ایران با اوباما توافق نکرد. ظریف 20 و چند ماه با کری مذاکره نکرد، با نماینده دولت آمریکا مذاکره کرد . اینها تعهدات دولت آمریکاست.

او افزود: اینکه ترامپ ذوق زده شد برای ما مسموع نیست و اعلام کردیم مبنای کار ما توافق برجام است و برجام می تواند نجات یابد در صورتی که همه طرف ها حتی آمریکایی ها اگر بخواهند به این توافق برگردند. ایران در شرایط حاضر آمادگی ندارد که درباره منویاتی که در ذهنشان است مذاکره کند.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی درباره بن بست موجود در رابطه با اروپا نیز گفت: ما در ملاقات هایی که ظریف با نمایندگان کشورهای اروپایی داشت به ویژه با جوزپ بورل نقش اروپا را در حفظ برجام به آنها یادآوری کردیم. ما آمادگی داریم همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند به رغم خباثتی که در برخی کشورهای اروپایی می بینیم باب مذاکره با آنها بسته نشده و الان توپ در زمین کشورهای اروپایی است که خودی نشان دهند و بیانیه هایی که هر روز در بوق و کرنا می کنند برخی را به آن عمل کنند. ما ابتکاراتی که به ذهنمان رسید به آنها گفتیم و آنها در جریان نقطه نظرات ما هستند.

او تاکید کرد: اگر اراده ای باشد باید از طرف آنها باشد و بالاخره بپذیرند می خواهند مستقل باشند یا به حرف های قلدری مثل آمریکا گوش دهند. نتیجه ای که تا حالا به دستشان آمده کاهش تعهدات ما بوده و نتیجه ای که در همراهی با آمریکا داشتند ترامپ در چشمشان نگاه می کند که پروژه نوراستریم را انجام دهید تحریم می کنم یا تعرفه های خودرو را اضافه می کنم و اینها نتیجه ترس اروپا و پذیرش قلدری آمریکا توسط اروپاست که به خودشان مربوط است

سخنگوی وزارت خارجه درباره ابتکاراتی که عنوان کرد: ابتکاراتی که مطرح شده از دل برجام جلوی پای آنها گذاشته شده است ولی ابتکاراتی که آنها دادند با توجه به مخالفت آمریکا باعث شده ابتکارات آنها به بن بست برسد. امیدواریم اگر برجام به عنوان دستاورد چندجانبه گرایی برایشان مهم است، چاره‌ای بیندیشند.

موسوی درباره کانال بشردوستانه ایران و سوئیس نیز گفت: سوئیس فارغ از اتفاقاتی که در اروپا می‌افتد یا مواضعی که آمریکایی ها می گیرند، با تعاملاتی که ایران با آنها داشته آمادگی خود را اعلام کرده کانالی را برای تبادلات بشردوستانه با ایران راه اندازی کند که این اقدام صورت گرفت و امیدواری اقلام دارویی که مورد نیاز کشور ماست. ما در دارو تقریبا خودکفا هستیم و داروها باکیفیت هستند، ولی بخش بسیار کوچکی است که شاید تکنولوژی را داشته باشیم ولی بیمارانی که خیلی خاص هستند و تعدادشان در کشور است تولید آن دارو در کشور به صرفه نیست و مجبور هستیم از خارج وارد کنیم که نیازمند مکانیسم هایی بودیم که با سوئیس طراحی شده و در حال انجام است.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی درباره واکنش ها به پاسخ ایران به آمریکا گفت: برای کشورهای منطقه پاسخ ایران به آمریکا مهم بوده برخی واکنش ها را شاهد بودیم ولی واکنش های غیر علنی زیاد داشتند که شاید در لابه لای اخبار به آن برسید.

او درباره اتهامات اخیر مطرح شده علیه ایران عنوان کرد: آنچه در یمن اتفاق می افتد، یک جنگ نابرابر است که یک طرف آن ائتلاف بین المللی به رهبری سعودی‌هاست. در این جنگ و بحران نیروهای بصیر یمنی و انصارالله و دولتی که آنجاست با همکاری ارتش مجبور به دفاع از خود هستند و دفاع کرده و خواهند کرد. اینکه مثل همیشه انگشت اتهام را به سمت ما نشانه بروند، برای ما تعجب برانگیز نیست و ما این اتهامات را رد می کنیم و از دفاع مشروع مردم یمن از خودش نیز حمایت می کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت: فکر نمی کنم اروپایی ها با توجه به ریسکی که این اقدام دارد، پرونده هسته‌ای ایران را به شورای امنیت ببرند.

او درباره اقدامات صورت‌گرفته درباره هواپیمای اوکراینی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران که اعلام کرده براساس خطای انسانی این اتفاق ناگوار رخ داده گام مهمی بود و طبیعتا بعد از این اعلام برخی مسئولیت ها متوجه ایران است که در رایزنی هایی که در داخل انجام می دهیم و همینطور با کشورهایی که در این زمینه ذیربط هستند و ایران از همان ابتدای بحران اعلام کردیم که آماده همکاری هستیم و برای خیلی از مقامات خارجی روادید صادر کردیم. اکثریت قریب به اتفاق این جانباختگان ایرانی بودند و دولت و ملت ایران از این بابت متأسف است، ما پیگیر مسائلی هستیم که به خانواده های جانباختگان ایرانی مربوط است. کشورهایی که اتباعشان در هواپیما بودند دسترسی های کنسولی و ویزا برای تیم های فنی و تحقیقاتی آنها صادر کردیم . گفتگوهایی بین ایران و اوکراین در جریان است و بقیه کشورها به خاطر اتباعی که داشتند که تأکید می کنم بیشتر اتباع ایرانی هستند و در دیدار با وزیر خارجه کانادا اعلام کردیم که ما اینها را اتباع خود می دانیم و تابعیت دوگانه را نمی پذیریم عزادار اصلی خود ما هستیم و البته عزادار اتباع خارجی هم هستیم. باید ابعاد و جزییات حادثه و نکات فنی و حقوقی آن روشن شود و ایران گفته آماده همه گونه همکاری در این زمینه است.

او گفت: امیدوارم بقیه کشورها از سیاسی کردن این موضوع اجتناب کنند چون چیزی عایدشان نمی شود.

سخنگوی وزارت خارجه درباره کاهش روابط با انگلیس گفت: اقدام سفیر انگلیس خلاف شئون دیپلماتیک و نامتعارف بود و در این زمینه شکی نیست. وزارت خارجه آن را احضار و به شدت به ایشان و دولت انگلیس اعتراض کرد و ظریف و عراقچی توئیت های تند داشتند و بیانیه محکمی نیز وزارت خارجه صادر کرد. این اقدام سفیر انگلیس واقعا غیرقابل قبول و خلاف مقررات بین المللی بود و مشکوک بوده و احساس می کنیم نوعی تعمد در آن بوده است و مردم ما هم با توجه به سوابقی که از این رژیم داشتند مطالباتی داشتند که این مطالبات در جای خود دیده شده است ولی روندهای دیپلماتیک آداب و روش های خودش را دارد و این کار دارد انجام می شود و ایشان ترجیح داده ایران را ترک کند نمی دانیم موقت است یا برمی گردد.

موسوی بیان کرد: دولت و سفیر انگلیس را به این توجه می دهم که در صورت تکرار چنین اقداماتی موضع ایران صرفا احضار نخواهد بود. توصیه می کنم این بیانیه را با دقت ملاحظه کنند. دیپلمات های خارجی تا زمانی در کشور ما هستند مهمان کشور ما هستند و از احترام برخوردارند تا جایی که قوانین را رعایت کنند. ایران حافظ امنیت آنها و امنیت اماکن آنهاست ولی آنها باید توجه داشته باشند اقدامات خلاف شئونات دیپلماتیک مرتکب نشوند و امیدواریم قاطعیت ایران را متوجه و متنبه شده باشند.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی درباره اخراج دو دیپلمات ایرانی از آلبانی و واکنش تهران عنوان کرد: احساس می کنیم دولت آلبانی دچار خطاهای پی در پی می شود قدری تحولات و اتفاقات در گوشه کنار منطقه برای آنها سوء تفاهم ایجاد کرده است و ما اقدام آنها را که بی دلیل و بدون ارائه و سند بوده رد و محکوم می کنیم و به آنها توصیه کردیم روابط خوب گذشته ما با آلبانن را با کشورهای ثالث گره نزنند، روندی که در پیش گرفتند سازنده نیست تصمیماتی در حال اتخاذ است که یکسری اقدامات اولیه انجام شده و تصمیماتی نهایی می شود و به موقع اعلام می شود، امیدواریم دولت آلبانی از این راه کج و غلط بازگردد.

او درباره بحث طرح کاهش روابط با انگلیس خاطرنشان کرد: مجلس شورای اسلامی رکن رکین در ایران است و نمایندگان ملت مجازند درباره تمام موضوعات داخلی و خارجی احساس می کنند اظهارنظر کنند اگر تصمیمی گرفته شود وزارت خارجه در چارچوب سلسه مراتبی که در نظام است و مصالحی که تشخیص می دهد آن را اجرا خواهد کرد باید صبر کنیم ببینیم تصمیمی که نظام و وزارت خراجه خواهد گرفت به چه سمت و سویی است و اگر مصلحت ایجاب کند که چنین شود در اقدام آن درنگ نخواهد کرد. ممکن است ما با اظهارنظرها و تصویب طرح ها مخالف باشیم ولی ما نمی توانیم جلوی اظهارنظرها را بگیریم. اگر نهایی و جمع بندی شد تابع نظرات نهایی نظام هستیم و حتما اقدام خواهیم کرد.

موسوی درباره احضار سفیر ایران به وزارت خارجه انگلیس خاطرنشان کرد: بعد از اعتراض تند ما به انگلیس و احضار سفیر انگلیس آنها هم احساس کردند باید یک کاری کنند و سفیر ما را احضار کردند و پاسخ آنها همین بیانیه ای بود که وزارت خارجه داد.

او در پاسخ به سوالی با اشاره به نامه ایران به شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل در پی ترور سردار سلیمانی و واکنش به اقدام بزدلانه آمریکا، خاطرنشان کرد: مسئولیت عواقب پیامد این کار را متوجه دولت آمریکا دانستیم و با توجه به اینکه این موضوع ابعاد بین المللی دارد و اتفاقی بود که در کشور ثالثی رخ داد ابعاد وسیع و مهم بین المللی دارد که هم ما و هم دولت عراق پیگیر است.

سخنگوی وزارت خارجه درباره اقدام فدراسیون فوتبال آسیا نیز گفت: این اقدام فنی نیست و به سمت سیاسی شدن پیش می رود؛ علیرغم برخی اتفاقاتی که رخ داد ایران کشور امنی است از بسیاری از کشورهای مدعی امن تر است و این کاری است که فدراسیون های ورزشی دنبال آن هستند و باشگاه هایی که باید مسابقه می دادند موضوع اصلی قضیه به آنها مربوط است اقدامات و بیانیه هایی داشتند که حمایت می کنیم و دولت و وزارت خارجه به تصمیم باشگاه ها احترام می گذارد. معتقدم هنوز مقداری فرصت باقی است و آنها روح ورزش را که روح پیوند مردم و ملت هاست را آلوده سیاست نکنند و از سیاسی سازی ورزش خودداری کنند منتظر می مانیم و کمک می کنیم و مشورت می دهیم و انشاءالله در وقت باقیمانده بشود اقدامی را صورت داد و باشگاه های ما آنگونه که مدنظرشان است بازی کنند.

او همچنین درباره اعزام ناو کره جنوبی به منطقه نیز گفت: دولت کره به ما اطلاع داد که بخشی از ناوگانش را در منطقه عدن را به صورت گشت زنی و خارج از ائتلاف آمریکا وارد کند که ما گفتیم غیرقابل قبول می دانیم و آن را همسویی با ماجراجویی آمریکا اعلام کردیم و شایسته روابط دیرینه و قدیمی و دوستانه ما با کره جنوبی نیست.

سخنگوی وزارت خارجه درباره اینکه آیا در دیدار ظریف و همتای کانادایی درباره از سرگیری روابط صحبت شد؟ پاسخ داد: خیر؛ درباره از سرگیری روابط صحبتی نشد. اعلام کردیم این عزیزانی که از دست رفتند ایرانی بودند و ما تابعیت دوگانه آنها را نمی پذیریم و ایرانی تلقی می کنیم و جای گله هم بود اینهایی که این گونه با سوء‌استفاده از این حادثه دلسوز اتباع ایرانی شدند و خواستار برخی اقدامات هستند این برای ما عجیب است که آنها روابط سیاسی و دیپلماتیک را با ایران در راستای توهماتی که برایشان پیش آمده و فشارهایی که آمریکا به آنها وارد کرده بود پذیرفتند و اجازه نمی دهند صدها هزار ایرانی که در کانادا هستند از خدمات کنسولی بهره مند شوند و درخواست ها و پیشنهادات ما برای برقراری بخش کنسولی از سوی کانادا نادیده گرفته شده و در این موارد آنها نگران اتباع ایرانی و کاسه داغ تر از آش می شوند. امیدواریم اگر کانادا صداقت دارند برای رفاه هموطنان ما اقداماتی را صورت دهند و پیشنهادات قبلی را جدی بگیرند.

موسوی درباره توقف پروازهای برخی ایرلاین های خارجی نیز گفت: اقدام شتاب زده ای را اعلام کردند که زمان بگذرد و امنیت آسمان ایران و جمهوری اسلامی برای آنها آشکار خواهد شد و به خطوط پروازی باز خواهند گشت.

او در پاسخ به سوالی بیان کرد: ایران با هیچ کشوری خواستار تنش و درگیری نبوده ما جنگ طلب نیستیم ولی آمادگی داریم و تاریخ ما مشحون از این دلاوری هاست و ما ملت اهل گفتگو و تعامل بودیم ولی در مقابل تهدیداتی اگر علیه هر گونه منافع ما انجام شود، ایران دست بسته نیست و نخواهد بود. این به این معنا نیست که ایران خواهان افزایش تنش در منطقه است. خطوطی که مقام معظم رهبری درباره آمریکا ترسیم کردند دنبال می کنیم. مذاکره ای با آمریکا نداریم و دنبال جنگ نیستیم ولی در برابر هر شیطنت آماده هستیم جانانه دفاع کنیم.

موسوی به کشورهایی که خواستار کاهش تنش در منطقه هستند، توصیه کرد که دنبال ریشه این تنش ها بروند و اینکه این تنش ها چرا و از کجا شروع شده است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره قراردادهای گازی در منطقه نیز بیان کرد: ما به عنوان بزرگ ترین کشور صادر کننده دنیا به کشورهای همسایه از جمله ترکیه و ترکمنستان گاز صادر می کنیم و آخرین وضعیت قراردادها را نمی دانم و دوستان در وزارت نفت بیشتر در این زمینه می توانند توضیح بدهند.

او درباره همکاری برخی کشورها در منطقه یا رژیم صهیونیستی در همراهی با آمریکا در ترور سردار سلیمانی گفت: این بحث مختص دوستان امنیتی و نظامی است و اگر به نتیجه برسند کشور یا رژیمی در منطقه همکاری داشته و به این اقدام بزدلانه و زبونانه کمک کرده است، تاوانش را خواهد داد.

او در پاسخ به سوال دیگری گفت: ما تابعیت دوگانه را به رسمیت نمی شناسیم و این قربانیان را ایرانی می دانیم. صاحب عزای اصلی ما هستیم و ملت ایران جوانان و مردم خود را در اثر خطای سهوی انسانی که انجام شده است پیگیر حقوق جانباختگان خواهد بود؛ دوتابعیتی بودن نه تنها مانعی نیست؛ بلکه دست ما را بازتر می کند تا حقوق آنها را بهتر استیفا کنیم.

منبع: ایسنا