لبنان سال سختی پیش رو دارد

اعتمادآنلاین| گرچه لبنان موفق شد از یک مرحله مهم در ثبات و استقرار عبور کند و نخست‌وزیر قانونی خود را بشناسد، اما در بهترین حالت همچنان شرایطی همسان با اوضاع سیاسی عراق دارد.

لبنان در حالی قدم در سال 1399 می‌گذارد که کماکان خود را در حلقه‌های پیچیده‌ای از مشکلات گرفتار می‌بیند.

گرچه شیوع ویروس کرونا توجه جهانی و به تبع آن داخلی و رسانه‌ای را به مشکلات لبنان همچون دیگر کشورهای جهان کمرنگ کرد، اما در زیر لایه ضخیم رسانه‌ای بحران شیوع کرونا، لبنانی‌ها هنوز امیدوارند با دولت حسان دیاب یا بدون آن به خواسته‌های خود در مبارزه با فساد دست یابند و اعتراضات‌شان که طبق گفته‌ها از 17 اکتبر 2019 تا به امروز همچنان ادامه دارد به نتایج قابل قبولی برسد.

به اعتقاد کارشناسان، درست است که معترضان موفق شدند سعد حریری را از اریکه قدرت به پایین بکشند، اما این کار هرگز نباید به معنای پایان نفوذ جریان حریری و به تبع آن جریان فساد در کشور تلقی شود.

همین امر سبب شد تا سعد حریری همه توان خود را در تمامی ابعاد بر شکست دادن دولت دیاب متمرکز کند و در این راه از هیچ حربه‌ای فروگذار نکند.

در این چارچوب رد پای جریان مستقبل و در حلقه فراتر از آن عربستان در اختلافی که به طور روزمره با دولت حسان دیاب به وجود آمده به روشنی آشکار است؛ از همین روست که کارشناسان سال سختی را برای این کابینه تکنوکرات پیش‌بینی می‌کنند.

به گفته کارشناسان، لبنان امروز در کانون بحران‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و امنیتی قرار دارد و هر یک از این بحران‌ها می‌تواند دامنه شدت بحران‌های دیگر را گسترش دهد.

در بعد سیاسی گرچه جریان‌های مختلف همسو با سعد حریری کارشکنی چندانی در جلسه رأی اعتماد حسان دیاب نکردند، اما همراهی خاصی هم با این کابینه از خود نشان ندادند و همچنان نیز منتظر لغزش کوچکی از کابینه هستند تا از آن برای سرنگونی‌اش سود ببرند.

از منظر اقتصادی لبنان روزهای بسیار دشواری را سپری می‌کند، هرچند این بحران در بخش بانکداری و بازگشت سرمایه‌های مردم در بانک‌ها نمود پیدا کرده است، اما به عقیده کارشناسان این ناآرامی بیشتر در حوزه انرژی و حتی دارو دیده می‌شود، در حالی که زنگ خطر کاهش شدید ذخایر گندم نیز به صدا درآمده است.

از سویی معترضان همچنان فساد ریشه‌دار در ساختار دولت را عامل اصلی این بحران بزرگ می‌دانند و از سوی دیگر برخی از کارشناسان بی‌طرف نیم‌نگاهی هم به بحران‌آفرینی کشورهایی همچون عربستان و امارات متحده عربی دارند که نقش خود را در متلاطم کردن اقتصاد لبنان با دقت خاصی بازی می‌کنند.

یکی از نشانه‌های چنین استدلالی بالا رفتن قیمت دلار در این کشور است که گفته می‌شود بی‌ارتباط به سفته‌بازی طرفداران عربستان نیست.

با این حال کارشناسان اقتصادی بر این پندارند که اکتشافات نفت و گاز در مرزهای آبی این کشور می‌تواند نقطه عطف بزرگی برای اقتصاد لبنان باشد به شرط آنکه اجازه بهره‌برداری صحیح و درست را به آن بدهند.

در بعد اجتماعی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های دولت لبنان تعامل با آوارگان سوری است؛ موافقان و مخالفان ادامه پناهجویی گرچه بر بار مالی این ماجرا تاکید می‌کنند، اما در مورد نحوه تاثیرگذاری اجتماعی پناهجویان بر بدنه جامعه اختلاف‌نظرهایی گاه متضاد با یکدیگر دارند و این اختلاف‌نظر می‌تواند به خودی خود بسترساز افزایش تنش اجتماعی در کشور شود.

از دیدگاه امنیتی نیز تهدیدهای رژیم صهیونیستی علیه حزب‌الله که در سال 1398 به بالاترین سطح خود پس از جنگ 33 روزه رسید و تا مرز بمباران پهپادی ضاحیه جنوبی لبنان هم پیش رفت، به سال 1399 منتقل شده است و با اینکه گفته می‌شود هر 2 طرف چه حزب‌الله و چه رژیم صهیونیستی تمایلی به شروع یک جنگ جدید دست‌کم در کوتاه‌مدت ندارند، اما بازی در لبه پرتگاه به ویژه حملات مکرر رژیم صهیونیستی علیه مواضع مقاومت در سوریه و گاه در مناطق مرزی لبنان می‌تواند هر آن وقوع جنگ را در لبنان حتمی سازد.

با این اوصاف و در سایه این چالش‌ها، «حسان دیاب» سکاندار کشتی دولت لبنان در سال 1399 است، هرچند عده‌ای عمر کابینه او را نهایتاً تا اواسط سال جاری تخمین می‌زنند و شانس زیادی برای ادامه بقای این کابینه نمی‌بینند.