کابل، زیر سلطه قلم موی هنرمندان نه اسلحه جنگ سالاران

اعتمادآنلاین| منیژه موذن - از قتل جورج فلوید در آمریکا تا غرق شدن مهاجران افغان در مرز ایران، از امضای توافقنامه صلح آمریکا و طالبان تا قتل وحشیانه یک امدادگر ژاپنی، گروهی از هنرمندان افغان را به خیابان‌ها کشانده تا با قلم‌موهایشان دیوارهای خاکستری کابل را جان دهند.

هنرمندان کابل برای بازپس گرفتن خیابان‌ها می‌جنگند

این دیوارهای بتونی حالا به تصاویری برگرفته از وقایع سیاسی منقش شده است تا به زعم هنرمندان این آثار، زمینه‌ساز یک گفت‌وگوی بصری شود و آگاهی مردم را نسبت به فساد و بی­‌عدالتی بالا ببرد.

پایتخت جنگ‌زده افغانستان پر است از دیوارهای بتونی که معمولاً مناطق دیپلماتیک و ساختمان‌های اداری را از کو­های زیبا و خانه­های قدیمی شهر جدا می‌کنند.

با وخیم شدن شرایط امنیتی و حملات بی‌شمار در کابل، برای محافظت از مردم و بستن راه‌ها در راستای مقابله با حمله‌های انتحاری و بمب‌گذاری، بر تعداد دیوارهای بتونی افزوده شده است.

منطقه سبز کابل که منطقه‌ای به شدت حفاظت‌شده و محل سفارت کشورهای مختلف و دفاتر رسانه‌هاست، با دیوارهای سنگین و بلند محاصره شده است.

قلم‌موهای Artlords در خیابان‌های کابل

از سال 2014 artlords- واژه‌ای که در مقابل کلمات warlords و druglords ساخته شده است- مجموعه‌ای متشکل از هنرمندان و داوطلبان، برخی از وقایع سیاسی کشور را به دیوارنگاره‌هایی تبدیل کرده‌اند که بازتاب فضای شهر هستند.

ابرار کاکار مدیر برنامه Artlords می­‌گوید: «ما می‌خواهیم افکار عمومی را به دیوارنگاره بدل سازیم، به همین دلیل آنچه را در خیابان‌­ها می‌­شنویم نقاشی می‌­کنیم. ما نمی­‌خواهیم به کسی توهین کنیم. فقط می­‌خواهیم انتقاد کنیم.»

این گروه به تازگی تصاویری از جورج فلوید، سیاهپوست 46ساله آمریکایی که در شهر مینیاپولیس به دست پلیس کشته شد و مهاجران افغانی که در رود هیرمند ایران غرق شدند نقاشی کرده است.

کاکار می­‌گوید: «ما این تصاویر را در طول یک روز کشیدیم. معمولاً تصاویر را به صورت الکترونیکی روی دیوار می‌اندازیم و بعد با قلم‌مو و رنگ و با همراهی تعدادی از داوطلبان کار نقاشی را انجام می‌دهیم.»

در اثر دیگری، صورت امدادگر ژاپنی که ماه دسامبر در جلال‌آباد در شرق افغانستان به دست افراد مسلح کشته شد، طی مدت کوتاهی پس از قتلش، بر دیوار نقش بست.

این گروه 10 عضو ثابت متشکل از تعدادی هنرمند و در حدود 35 داوطلب دارد.

زمانی که گروه آرت‌لردز تشکیل شد افغانستان در شرایط بسیار سختی به سر می‌برد. اشرف غنی در انتخاباتی مناقشه‌برانگیز موفق شده بود عبدالله عبدالله را شکست دهد و قدرت را در دست بگیرد. باراک اوباما رئیس‌جمهور وقت آمریکا نیز اعلام کرده بود زمان آن فرا رسیده تا تمرکز بر یک دهه جنگ در افغانستان پایان یابد. نیروهای آمریکایی از سال 2016 کم‌کم از افغانستان خارج می‌شدند.

ترس، بی‌ثباتی و شرایط اقتصادی بسیاری از افغان‌­ها را به سمت مهاجرت سوق داده بود. همه این اتفاقات الهام‌بخش اولین دیوارنگاره بنیان‌گذاران گروه آرت‌لردز، امید شریفی و کبیر مکمل، شد: تصویر 2 چشم با جمله «من تو را می‌­بینم»، تصویری که بیانگر انتقاد از فساد دولتی بود.

از آن زمان این گروه در حدود دو هزار دیوارنگاره در 19 استان از 34 استان افغانستان ترسیم کرده است. برخی از این تصاویر به درخواست سازمان ملل و سفارت‌خانه‌ها برای بالا بردن آگاهی در مورد برنامه‌های توسعه بوده، اما باقی آثار به بحث‌های سیاسی در بطن جامعه می‌پردازد.

این گروه که اکنون از جانب گروه‌های مختلف حمایت می‌شود با تقدیر و گاه با انتقاد مواجه بوده است. عده‌ای معتقدند زیبا ساختن دیوارهای بتونی کابل حقیقت جنگ در این شهر را تغییر نمی‌دهد، اما گروه آرت‌لردز می‌گوید به اشاعه پیام صلح و عدالت اجتماعی ادامه خواهد داد.