انفجار بیروت| تلاش رسانه‌ای برای رمزگشایی از انفجار مهیب لبنان / سرنخ‌های انفجار بیروت به کدام سمت‌وسو می‌رود؟

اعتمادآنلاین| یکی از رسانه‌های ترکیه ادعا کرد هدف انفجار بیروت یکی از قسمت‌های بندر بود که ادعا می‌شود یکی از مراکز مهم حزب‌الله بوده است.

به گزارش اعتمادآنلاین ، روزنامه «خبر ترک» در 2 گزارش مجزا از بیروت خبر داد: سیلوی نیمه‌ویران‌شده بیروت یکی از عواملی بود که باعث شد بخش‌هایی از پایتخت لبنان از این انفجار جان سالم به در برده و ویرانی این شهر بیش از 5 میلیارد دلار نشود.

بر اساس این گزارش‌ها که مورد توجه رسانه‌های عربی قرار گرفته‌اند، اعتقاد قوی و رایج فعلی آن است که رژیم اسرائیل به شکلی در این انفجار دخیل بوده است، با این گمان که حزب‌الله در بخش منفجرشده، انباری در اختیار داشته است.

منابع مختلف لبنانی به این روزنامه خبر دادند، 6 انفجار کوچک پیش از انفجار بزرگ به وقوع پیوست و این اعتقاد وجود دارد که رژیم اسرائیل اقدام به هدف گرفتن این انبار کرده است.

به نوشته «خبر ترک» تکذیب تل‌آویو در مورد عدم دخالت در این اقدام هیچ تاثیری در واقعیت‌های موجود ندارد، گرچه گمان نمی‌رود رژیم اسرائیل هم پیش‌بینی این حجم از خرابی را کرده باشد و در حالی که ارتش لبنان بر عدم پرواز جنگنده‌های اسرائیلی در زمان وقوع انفجار تاکید دارد، دست داشتن اسرائیل در وقوع آن هم قابل تکذیب نیست.

«خبر ترک» در گزارش دومش با تکیه بر نظریه توطئه که آن را در منطقه خاورمیانه غیرقابل انکار می‌داند، افزود: بزرگ‌ترین ابهام حال حاضر چرایی نگهداری از این حجم مواد منفجره برای مدت بیش از 6 سال در داخل گمرک است که تا به امروز پاسخ واضحی در رابطه با علت این تصمیم ارائه نشده است.

در بخش دیگری از این گزارش آمده است: در اقدامی که نشانه‌های از پیش طراحی شده در آن دیده می‌شود، صفحات اجتماعی متعلق به اسرائیل در فضای مجازی لحظاتی بعد از این انفجار به شکلی کاملاً همسو و هدفمند سخنان سیدحسن نصرالله در مورد هدف قرار دادن مخازن آمونیوم در شهر حیفا را بازنشر دادند.

این روزنامه ترکیه در پایان پرسید، چرا باید 2750 تُن ماده منفجره در بندر بیروت و در قلب اقتصاد لبنان به دلایلی که هیچ‌کسی از آن اطلاعی ندارد ذخیره شود، آن هم در شرایطی که نصرالله بارها تهدید به هدف قرار دادن حیفا کرده بود؟

پاسخ به این سوال را یکی از فعالان سیاسی عراقی در صفحه شخصی خود داده است.

ایاد جال‌الدین، فعال سیاسی عراقی، که اتفاقاً میانه خوبی هم با حزب‌الله ندارد در توییتر خود به سرنخی در مورد عامل انتقال این مواد منفجره به بیروت اشاره می‌کند.

او به نقل از منابع اطلاعاتی می‌نویسد: بندر بن سلطان، رئیس سرویس اطلاعات عربستان بین سال‌های 2012 تا 2014، عامل اصلی ارسال این محموله نیترات آمونیوم به بیروت بود.

هدف از این انتقال ارسال این محموله در مقادیری کوچک به گروه‌های مخالف دولت بشار اسد در سوریه بود، اما کنار گذاشته شدن بندر بن سلطان از سمتش در همین سال این پروژه را متوقف کرد.

روزنامه القدس العربی هم در خبری در این رابطه با اشاره به توییت افیخای ادرعی، سخنگوی عرب‌زبان ارتش اسرائیل، استناد می‌کند که با متهم کردن حزب‌الله به انتقال سلاح از طریق بندر بیروت این نقطه از خاک لبنان را هم جزو اهداف رژیمش قرار می‌دهد.

خبرنگار پایگاه لبنانی «نداء الوطن» هم خود دست به کار شده و تحقیقات غیررسمی‌اش را در مورد علل و عوامل وقوع این انفجار ارائه می‌کند.

این خبرنگار ضمن پرداختن به روایت‌های ذکرشده در رسانه‌ها از جمله مساله کشتی «روسوس» که تقریباً تمامی رسانه‌ها هم به آن پرداختند پرسش‌هایی را دراین رابطه ابهامات موجود در این انفجار مطرح می‌کند:

- آیا خرابی و مشکل فنی به وجود آمده در کشتی حامل این مواد واقعی بوده یا آنکه به شکل ساختگی صورت گرفت؟

- آیا واقعاً آن گونه که در بارنامه ذکر شده مقصد نهایی کشتی موزامبیک بود؟

- نام شرکت دریافت کننده این محموله چه بود؟ اگر این محموله قانونی بود چرا صاحب این کالا هرگز درخواستی برای دریافت آن ارائه نکرده است؟

- اگر کشتی و خدمه آن با دستور قضایی توقیف شدند چرا به خدمه آن اجازه ترک کشتی داده شد؟

- آیا آنها با دستور قضایی آزاد شدند؟

- اخبار منتشرشده در رابطه با ورود یکی از دفاتر حقوقی لبنان به این مساله و آزادی خدمه کشتی چقدر صحت دارد؟

- چه طرفی اقدام به شکایت منجر به توقیف کشتی و محموله آن کرد؟

- چرا محموله کشتی مصادره شد؟ چرا به طور مثال، محموله به طرف شاکی که بر اساس دادخواستش این کشتی توقیف شد، تحویل داده نشد؟

- چرا در زمان آزادی خدمه کشتی، کشتی و محموله آن آزاد نشدند؟

- چرا با وجود اطلاع ارتش از محموله‌ای با این حجم و بزرگی، این ساختار امنیتی برای حل این مشکل ورود نکرد؟

- چه قدرتی در ساختار عالی کشور اجازه تصمیم‌گیری در مورد این امر را نمی‌داد؟ (به خصوص که اکثر این زمان مربوط به دوره نخست‌وزیری سعد حریری و طرفداران عربستان بود).

- روزنامه الجمهوریه لبنان در گزارشی که چندی پیش تهیه شد نشان داد در دیوار جنوبی این انبار شکافی ایجاد شده که عبور و مرور را به داخل آن امکان‌پذیر کرده است.

- تصاویر منتشرشده از این انفجار نشان می‌دهد که ابتدا یک انفجار کوچک رخ داد تا بعد از لحظاتی شاهد انفجار مهیب باشیم، مری که حادثه بودن آن را بار دیگر زیر سوال می‌برد.

در اینجا اگر فرضیه رسانه‌های سعودی- اسرائیلی در مورد وجود انباری برای تسلیحات حزب‌الله را هم مدر نظر قرار دهیم، باز هم انفجار همزمان مهمات آن هم در آن واحد نیازمند تکنولوژی‌های برتر و قرار دادن چاشنی‌ها در مناطق خاصی است تا بتوان آن را به این شکل همزمان و در یک لحظه منفجر کرد.

پروفسور خالد حسین، فیزیکدان عرب، احتمال انفجار نیترات آمونیوم بر اثر یک حادثه عادی و یا انفجار خود به خودی آن را در حد صفر می‌داند.

او در این رابطه به اسکای‌نیوز گفت: این ماده (نیترات آمونیوم) اصولاً یک ماده غیرمنفجره است، از این‌رو مساله انفجار خود به خودی آن از لحاظ علمی سخنی غیر قابل قبول است.

او در رابطه با شرایطی که این ماده در آن منفجر می‌شود، گفت: به طور مثال، برای انفجار این ماده نیازمند شکر و زغال گداخته هستیم.

در این حال برخی از رسانه‌های اسرائیلی با استناد به اطلاعات منبعی که آن را سری اعلام کردند سناریوی دیگری را مطرح و مدعی شدند در این که اسرائیل بخشی از بندر را هدف قرار داده شکی نیست، اما از وجود این مخزن بزرگ نیترات آمونیوم در این محل اطلاعی وجود نداشت و هدف اسرائیل ضربه زدن به محلی بود که گفته می‌شد متعلق به حزب‌الله است.

در این بین باید گفت با توجه به مندرجات رسانه‌های عربی وابسته به عربستان و نیز رسانه‌های اسرائیلی تلاش برای تاکید بر دو مساله بسیار زیاد است: اول این که به شدت به دنبال کشاندن پای حزب‌الله به این مساله حتی با مطرح کردن ماجراهای ساختگی هستند و دوم تلاش می‌شود به هر شکل ممکن اسرائیل را از این جنایت بزرگ مبرا کنند.

با این حال چند مساله در این رابطه بسیار حایز اهمیت است:

1- به مرور زمان هر چه تحقیقات انسجام بیشتری به خود می‌گیرند احتمال عمدی بودن این انفجار پررنگ‌تر شده و در این چارچوب نام اسرائیل در صدر لیست عاملان این جنایت در کنار شماری از سرویس‌های اطلاعاتی عربی و بین‌المللی قرار می‌گیرد.

2- در حالی که خروج از بحران در چنین شرایطی مستلزم همبستگی مردم لبنان است، رسانه‌ها و شخصیت‌های وابسته به سعودی به شدت به دنبال بر هم زدن اوضاع داخلی لبنان هستند، گویی که برای این کار آماده شده بودند.

3- چرایی حضور مجدد شخصیت‌های تاریخ‌گذشته متحد عربستان همچون سعد حریری و ولید جنبلاط در صحنه و حضور میدانی آنها امری سوال‌برانگیز است.

4- آیا بین زمان وقوع این انفجار با تاریخ صدور حکم دادگاه بین‌المللی ترور رفیق حریری ارتباطی وجود دارد؟ آیا قرار بود حکمی بر خلاف خواست جریان حریری و حامیان عربی و غربی‌اش از سوی دادگاه صادر شود؟

5- چرا باید این انفجار در زمانی به وقوع بپیوندد که اسرائیل در اوج وحشت و نگرانی از اقدام تلافی‌جویانه حزب‌الله به سر می‌برد؟ آیا این انفجار با تلاش‌های شکست‌خورده برای خلع سلاح مقاومت لبنان ارتباطی دارد؟

6- چه ارتباطی بین ویرانی نیمی از بیروت و تهدیدهای سابق اسرائیل در بازگرداندن لبنان به دوره عصر حجر وجود دارد؟

7- در صورت مشخص شدن دست داشتن طرف‌های خارجی در این اقدام لبنان چه موضعی را اتخاذ خواهد کرد؟

8- آیا اصولاً تحقیقاتی واقعی در رابطه با این انفجار انجام خواهد گرفت یا تحقیقات زیر فشار کشورهای منطقه‌ای و بین‌المللی سمت‌وسوی سیاسی به خواهد خواهد گرفت، به خصوص که خط و نشان امانوئل مکرون در حضور چندساعته‌اش در بیروت نشان از نتیجه‌گیری پیش از تحقیق داشت.