آمریکا به دنبال استراتژیِ سوخته در لبنان است

اعتمادآنلاین| «نصرت‌الله تاجیک»، کارشناس مسائل منطقه، درباره دلایلِ تدوام ناآرامی‌های لبنان گفت: مجموعه‌ای از مولفه‌ها و عوامل در وضعیتِ کنونیِ لبنان موثر است هم مشکلات ساختاری و سیستم معلول و معیوبِ طائفی لبنان و هم تحریک و دخالت خارجی، برای به هم زدن صحنه لبنان دخیل هستند. یعنی هر دو عامل به عقیده من موثر است حال ممکن است هر تحلیلگری وزن متفاوتی به این دو عامل بدهد.

او افزود: اما اگر به قبل از این ماجرا یعنی به اواخر دی و بهمن که کرونا هنوز رخ ننموده بود بازگردیم، تظاهراتی در لبنان شکل گرفت.

بسیاری از مسائل در جامعه لبنانی وجود داشت که نشان می‌داد جامعه لبنانی در آستانه سلسله تحولاتی قرار دارد. از یک سو ما شاهد یک ساختار ناکارآمد طائفی چه در نظام پارلمانی چه در نظام تصمیم گیری و چه در نظام تقسیم قدرت و گردش قدرت هستیم که موجب شده، این ساختارِ معیوب دچار اشکال شود و همچنین موجب شده که دولت‌ها ناکارآمد باشند. حال عاملی که به این ناکارآمدی اضافه شده، آن وضعیتِ اقتصادی و سیاسی لبنان است که بیشتر بر مبنای سیستم خدماتی است.

سفیر اسبق ایران در اردن ادامه داد: لبنان معدن و صنعتِ غنی ندارد. صنعت بانکداری خاورمیانه را لبنانی‌ها پایه‌گذاری کردند و بیشترِ بانک‌های لبنانی بودند که به گردش پول، نقدینگی و تامین مالی خاورمیانه کمک می کردند. در سال های اخیر بحث گردشگری هم اضافه شد. مجموعه این اوضاع اقتصادی به اضافه شدت گرفتن کرونا و افزایش رکود اقتصادی جهانی را در نظر بگیریم، طبیعتا بر اقتصاد لبنان اثر گذاشت.

او بیان کرد: یک عامل دیگری که در اقتصاد سیاسیِ لبنان وجود دارد، استفاده از کمک های بین المللی و کشورها است یعنی لبنان تنها با گردشگری و خدمات مالی، مدیریت نمی‌ شد و کسرِ بودجه داشت و اینها بیشتر با استفاده از این کمک‌ها انجام می شد. با افزایش رکود، این کمک ها کاهش یافت چون کشورها دارای اقتصاد شکوفا و پررونق نیستند که بتوانند سرریز اقتصاشان را به کشورهای دیگر بدهند. در این میان البته تنها عامل، عدم رونق هم نیست بعضی از کشورهای کمک کننده به لبنان همچون آمریکا یا کشورهایی همچون عربستان با اهداف و اغراض ِسیاسی کمک هایشان را به لبنان یا کاهش داده یا قطع کردند که این شرایط باعث ایجاد نارضایتی در مردم شده و به اقتصاد لبنان، لطمه زده و در نتیجه از نظر اجتماعی هم مشکلاتی به وجود آمده و این مشکلات سیاسی بر مشکلات اجتماعی و اقتصادی تاثیر می گذارد.

این تحلیلگر مسائل خاورمیانه تصریح کرد: در کنار سایر مشکلات از جمله مسائل سوریه و آوارگانی که در لبنان هستند که این خود باری بر دوش این کشور است همه اینها دست به دست هم داده و اوضاع را به این جا رسانده که نارضایتی را در میان مردم لبنان دامن بزند و باعث شده در حقیقت این اعتراضات شکل بگیرد. سناریوها درباره انفجارِ اخیر چه به صورت حادثه و اهمالِ انسانی بوده باشد که خود داعیه تظاهرکنندگان و ادعای تظاهرکنندگان بر اینکه ناکارآمدی مسئولان باعث انفجار شده را تایید می کند و چه به صورت دخالتِ خارجی یا برنامه‌ریزی شده و چه حمله با موشک بوده باشد، هنوز به صورت مشخص تایید نشده است.

او بیان کرد: البته اگر واقعا ناکارآمدی مطرح باشد به نوعی تاییدی بر ادعای تظاهرکنندگان است و اگر حمله خارجی باشد طبیعتا دولت باید تظاهرکنندگان را قانع کند که دخالت خارجی بوده و نه اهمال و ناکارآمدی دولت. هر کدام از این دلایل می تواند آینده این تظاهرات را تحت تاثیر قرار دهند. ولی به باور بنده باید به مردم لبنان حق داد که نسبت به این ساختارِ ناکارآمد و مشکلاتی که دارند اعتراض مدنی و معقول داشته باشند ولی وقتی که به سویِ خشونت و توسعه خشونت سیر پیدا می کند، بدین گونه از یک طرف نهادها و موسسات دولتی تخریب می شود و از یک طرف ممکن است به دلیل برقراری امنیت، ناچار به رودررویی با مردم شود. همه این شرایط موجب می شود که دور جدیدی از بی ثباتی و جنگ داخلی در داخل لبنان آغاز شود.

تاجیک تصریح کرد: نوع عکس العمل آمریکا و یا رژیم صهیونیستی نسبت به این انفجارات هم نشان می‌دهد که به هر صورت آمریکا به دنبال همان استراتژیِ سرزمینِ سوخته است که در سوریه اجرا کرد. این استراتژی آمریکا بدین گونه است که از طریق تضعیف و مشغول ساختنِ همسایگان رژیم صهیونیستی به حداکثر سازی امنیت این رژیم برسد.

بنابراین هم مردم لبنان و هم نیروهای تاثیرگذار سیاسی در داخل لبنان و هم کشورهای تاثیرگذار و تعیین کننده در صحنه لبنان از جمله ایران، عربستان از جهت منطقه‌ای و از جهت فرا منطقه‌ای آمریکا و سایر کشورها از جمله فرانسه که نقش استعماری در آن کشور داشته و رابطه نزدیکی بین فرانسوی‌ها و لبنانی‌ها وجود دارد باید دقت کنند نه دخالت خارجی می‌تواند کارساز باشد و نه دور جدیدی از خشونت، بلکه باید سعی کنند ضمنِ کارآمد کردن دولت و ساختار لبنان، به سمت ایجاد شغل که یکی از معضلات اقتصاد لبنان است و باعث نارضایتی و اعتراض مردم و آمدنشان به کف خیابان‌ها می‌شود، حرکت کنند و به گونه ای عمل شود که این معضل اساسی مردم و جوانان لبنان، پاسخ داده شود. اینکه فقط و فقط کمک ها ارائه شود و به صورت مسکن باشد، شاید چند صباحی کفایت کند ولی مجددا یکسری مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد.

منبع: برنا