ماجرای F35 مسئله عادی‌سازی روابط بین امارات و اسرائیل را به بن‌بست می‌کشاند؟

اعتمادآنلاین| دولت ترامپ به دنبال آن است تا طی چند ماه آینده توافق نامه تسلیحاتی با امارات متحده عربی را که شامل فروش پیشرفته‌ترین هواپیمای جنگی جهان، یعنی اف-35، می‌شود به امضا برساند. با این وجود جدول زمانی این قرارداد و مخالفت یا عدم مخالفت کنگره با آن، بستگی زیادی به موضع بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل دارد.

نری زیلبر در فارن پالسی نوشت: دولت ترامپ به دنبال آن است تا طی چند ماه آینده توافق‌نامه تسلیحاتی با امارات متحده عربی را که شامل فروش پیشرفته ترین هواپیمای جنگی جهان، یعنی اف-35، می‌شود به امضا برساند. با این وجود جدول زمانی این قرارداد و مخالفت یا عدم مخالفت کنگره با آن، بستگی زیادی به موضع بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل دارد.

در ادامه این مطلب آمده است: نتانیاهو علنا گفته که با این توافق مخالف است و اصرار دارد که موضع اسرائیل در قبال دستیابی دیگر کشورهای منطقه به چنین سلاح‌های پیشرفته‌ای تغییر نکرده است. این در حالی است که دولت ترامپ و مقامات اماراتی اظهار داشتند که فروش اف-35 یکی از بندهای تفاهمی بود که طبق آن امارات متحده عربی و اسرائیل با میانجیگری آمریکا به عادی سازی روابط روی آوردند.

معامله تسلیحاتی برای امارات از اهمیت بسزایی برخوردار است تا جایی که اخیرا دیپلمات‌های اماراتی در واکنش به مخالفت نتانیاهو تصمیم به لغو نشست سه جانبه با اسرائیل و آمریکا گرفتند، این تصمیم ناشی از نارضایتی ابوظبی از مخالفت جدی نتانیاهو با فروش اف -35 به این کشور است.

مقامات آمریکایی و منابعی از درون کنگره در گفت‌وگو با فارن پالسی اظهار کردند که روند معامله بزرگ تسلیحاتی معمولاً یک سال طول می‌کشد. آنها گفتند که دولت ترامپ می‌خواهد ظرف دو تا پنج ماه، یعنی تا پیش از انتخابات در ماه نوامبر این قرارداد را به امضا برساند. رئیس‌جمهوری آمریکا به دنبال آن است تا پیش از ژانویه و حتی در صورت شکست در انتخابات این قراداد را اجرایی کند.

با توجه به جدول زمانی پیچیده این معامله تسلیحاتی، لازم است کنگره جزئیات فروش پیشنهادی را تا ماه اکتبر در اختیار گیرد تا نمایندگان وقت داشته باشند آن را بررسی کنند.

یکی از اعضای کنگره در گفت‌وگو با فارن پالسی گفت: امارات متحده عربی عجله دارد تا طی 3 تا 4 ماه آینده این توافق اجرایی شود چراکه می‌داند شرایط در دولت بعدی برایش متفاوت خواهد بود. یکی دیگر از فعالان کنگره با صراحت بیان بیشتر گفت: اگر بایدن پیروز شود، فروش سلاح به امارات هرگز رخ نخواهد داد.

امارات پس از مصر در 1979 و اردن در 1994 سومین کشور عربی بود که موافقت کرد با اسرائیل روابط دیپلماتیک کامل برقرار کند. توافق اخیر اسرائیل و امارات دربرگیرنده مجموعه‌ای از همکاری‌ها در حوزه تجارت، سرمایه‌گذاری، گردشگری و مقابله با شیوع کووید-19 می‌شد. همچنین اسرائیل خواستار الحاق برنامه‌ریزی شده شهرک‌های کرانه باختری شد.

امارات متحده عربی سالهاست که می‌خواهد اف-35 بخرد، یک جنگنده پیچیده و رادارگریز که در میان کشورهای غرب آسیا فقط اسرائیل مجاز به خرید آن است. جارد کوشنر، مشاور رئیس جمهور آمریکا، که میانجیگر توافق امارات و اسرائیل بود، در مصاحبه اخیر خود با سی ان ان گفت که توافقنامه صلح باید امکان دستیابی امارات به سلاح‌های جدید را فراهم کند.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نیز، یک هفته پس از اعلام این توافق، در یک کنفرانس خبری اظهارات مشابهی را تکرار کرد. وی گفت: اماراتی‌ها پول دارند و می‌خواهند تعداد زیادی هواپیمای اف-35 سفارش دهند.… موضوع فروش این جنگنده‌ها به امارات در دست بررسی است، در حال حاضر هم که پیشرفت خوبی در مذاکرات صلح حاصل شده است.

مقامات اماراتی بر این باورند حالا که دو کشور رسما در صلح هستند، اسرائیل نباید هیچ دلیلی برای مخالفت با این توافق نظامی داشته باشد. امارات متحده عربی انتظار دارد که درخواست‌اش برای خرید اف-35 پذیرفته شود. انور قرقاش اخیرا در گفت‌وگو با شورا آتلانتیک گفت: ما احساس می‌کنیم که با امضای این پیمان صلح، در هفته‌ها یا ماه‌های آینده دیگر هیچ مانعی برای خرید جنگنده‌های اف-35 وجود نداشته باشد.

با این حال چندین مقام سابق و فعلی در اسرائیل و آمریکا به فارن پالسی پالیسی گفتند که فروش اف-35‌ها به امارات متحده عربی می‌تواند عواقب نامطلوبی برای امنیت ملی هر دو کشور داشته باشد.

در اسرائیل، نگرانی اصلی این است که فروش این جنگنده‌ها برتری نظامی اسرائیل در منطقه را تضعیف کند. آمریکا در دهه 1970 متعهد شد که برتری نظامی اسرائیل در منطقه را تضمین کند.

وزیر دفاع اسرائیل بنی گانتز که پیش از امضای توافق عادی‌سازی روابط با امارات متحده عربی با او مشورت نشده بود، اخیرا در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که اگرچه عادی سازی یک گام مثبت است، اما این نباید به ضرر امنیت ملی اسرائیل تمام شود. وی ادامه داد: برای اسرائیل خوب نیست که کشوری دیگر هم جنگنده اف-35 داشته باشد. فرمانده نیروی هوایی اسرائیل نیز موضعی مشابه با وزیر دفاع اتخاذ کرده است.

آموس یدلین، رئیس سابق اطلاعات ارتش اسرائیل به فارن پالسی پالیسی گفت که ویژگی‌های منحصر به فرد اف-35 به اسرائیل کمک می‌کند تا برتری نظامی منطقه‌ای خود را حفظ کند. وی ادامه داد: اف-35 نه فقط یک جنگنده رادارگریز که یک سیستم کامل از سنسورهای پیشرفته، اطلاعات، رادارها و سلاح‌هایی منحصر به فرد را در خود جای داده است.

یدلین همچنین به عنوان یک خلبان جنگنده سابق که اکنون ریاست انستیتوی مطالعات امنیت ملی در تل آویو را بر عهده دارد، افزود که تفاوت واقعی بین هواپیمای جنگنده نسل پنجم اف-35 با هواپیمای جنگی نسل چهارم مانند اف-15 و اف-16 وجود دارد. یدلین معتقد است تفاوت این دو نسل جنگنده مثل تفاوت بین تلفن‌های هوشمند در سال 2020 و تلفن‌های همراه معمولی در سال 2000 است.

نتانیاهو هفته گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی با وزیر خارجه آمریکا، مایک پمپئو گفت که در توافق صلح هیچ بندی مبنی بر موافقت اسرائیل با فروش سلاح به امارات نبود.

هنوز تردید‌های بسیاری در مورد صحت این اظهارنظرها و اینکه مخالفت نتانیاهو تا چه حد جدی است، وجود دارد.

در حال حاضر، فقط تعداد معدودی از کشورهای عضو ناتو و کشورهای متحد آمریکا از جمله اسرائیل، کره جنوبی و ژاپن با هواپیمای اف-35 کار می‌کنند. در این بین یکی از نگرانی‌های جدی آمریکا و انگلیس برای فروش سلاح‌های پیشرفته به کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس می‌تواند امکان جاسوسی چین باشد. چه تضمینی وجود دارد که با نزدیک شدن کشورهای غرب آسیا به شرق این تکنولوژی به راحتی در اختیار آن‌ها یعنی چینی‌ها قرار نگیرد.

اگر در نهایت این توافق با شکست روبرو شود این امارات متحده عربی است که باید تصمیم بگیرد که آیا حاضر است بدون اف-35 هم به عادی‌سازی روابط با اسرائیل روی بیاورد یا خیر.

یکی از اعضای کنگره به فارن پالسی پالیسی گفت: پس از توافق صلح اسرائیل و امارات اف-35 اولین چیزی بود که به آن فکر کردم.

با این حال ترامپ می‌تواند از قانون فروش اضطراری اسلحه برای دور زدن کنگره استفاده کند. اگرچه این امکان به ندرت مورد استناد قرار می‌گیرد، اما ترامپ سال گذشته از این ماده برای معامله 8 میلیارد دلاری با عربستان سعودی و امارات متحده عربی استفاده و موشکهای هدایت شونده به آن‌ها فروخت. به گفته بسیاری از اعضای کنگره، ترامپ به دنبال آن است تا بار دیگر از اختیار ویژه خود بدین منظور استفاده کند.

در هر صورت، حتی به فرض فروش جنگنده‌ها به امارات تحویل واقعی هواپیماها به این کشور به دلایلی از جمله پایین بودن تولید و اینکه اولویت تحویل به کشورهایی است که شریک تولید آن هستند، ممکن است یک دهه طول بکشد.

منبع: انتخاب