انتخابات آمریکا | رئیس‌جمهور آمریکا چگونه انتخاب می‌شود؟

اعتمادآنلاین| مهرداد آلادین- انتخابات آمریکا بر اساس یک سنت قدیمی اولین سه‌شنبه ماه نوامبر برگزار می‌شود که این دوره بر اساس تقویم ما ایرانی‌ها مصادف با سیزدهم آبان است. این روز به عنوان روز رسمی رأی‌گیری و روز پایانی انتخابات آمریکاست، اما رأی دادن چه از طریق پستی، چه حضور در پای صندوق و چه به صورت دیجیتالی از هفته‌ها قبل یعنی سوم سپتامبر شروع شده است.

به گزارش اعتمادآنلاین ، انتخابات 2020 آمریکا پنجاه‌ونهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده است که برنده آن، در تاریخ 20 ژانویه 2021 مصادف با یکم بهمن 1399 کارش را آغاز می‌کند.

در این انتخابات مردم آمریکا قرار است از بین جو بایدن دموکرات و دونالد ترامپ جمهوریخواه، یک نفر را برای چهار سال آینده به عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا انتخاب کنند، انتخابی که علاوه بر شهروندان ایالت متحده بر زندگی صدها میلیون نفر در سراسر جهان تاثیر مستقیم و غیرمستقیم خواهد گذاشت.

اما انتخابات آمریکا و انتخاب رئیس‌جمهوری، ساختار و فرآیند منحصربه‌فردی دارد. انتخاب رئیس‌جمهور آمریکا به صورت غیرمستقیم انجام می‌شود و در این انتخابات، ایالت‌های آمریکا دارای وزن ویژه‌ای هستند.

در ایالت متحده آمریکا، ایالت‌ها عناصر حیاتی تشکیل کشورند. هر ایالتی قوانین و ساختار اداری و دولت محلی خودش را دارد، تا آنجا که ممکن است رفتاری در یک ایالت جرم باشد و در ایالت کناری آن نه. یا مثلاً این ایالت قرمز، کالیفرنیاست. کالیفرنیا اگر یک کشور مستقل بود صاحب پنجمین اقتصاد بزرگ دنیا می‌شد. تولید ناخالص اقتصادی کالیفرنیا از بریتانیا و فرانسه بیشتر است. به همین دلیل، ایالت‌ها در آمریکا فراتر از یک تقسیم‌بندی ساده کشوری محسوب می‌شوند. آنها صاحب هویت، قدرت، ثروت، فرهنگ و سنت‌های سیاسی خاص خودشان هستند.

انتخابات آمریکا با محوریت همین ایالت‌ها انجام می‌شود و ایالت‌ها وزن بیشتری از رأی مستقیم مردم دارند. اما این وزن بیشتر یعنی چه؟ در ایالات متحده مردم به صورت مستقیم به رئیس‌جمهور رأی نمی‌دهند. انتخابات دومرحله‌ای است و رأی مردم اثر غیرمستقیم دارد. مردم آمریکا در هر ایالت به مجمع انتخابگرها رأی می‌دهند و این مجمع دور هم جمع شده و رأی نهایی آن ایالت را اعلام می‌کنند. این رأی اعلام‌شده از سوی مجمع انتخابگرها «الکترال کالج» نامیده می‌شود.

هر چه ایالت از نظر اقتصادی و سیاسی اهمیت بیشتری داشته باشد وزن و تاثیر آن هم در انتخابات بیشتر است.

جدولی که می‌بینید تعداد الکترال کالج‌های هر ایالت آمریکا را نشان می‌دهد. مجموع آرای الکترال در آمریکا 538 رأی است و هر کاندیدایی که بتواند صاحب 270 رأی از مجموع آرای الکترال کالج شود رئیس‌جمهور آینده آمریکاست.

احتمالاً این پرسش برای شما به وجود آمده که این اعداد بر چه اساسی تعیین شدند. فرمول تعیین ساده است. تعداد آرای الکترال کالج هر ایالت عبارت است از: مجموع نمایندگان آن ایالت+ تعداد سناتورهای همان ایالت در مجلس سنا.

تعداد سناتورها در همه ایالت‌های آمریکا برابر و 2 نفر است. بنابراین ایالتی مثل کالیفرنیا که 53 نماینده در مجلس نمایندگان و 2 سناتور در مجلس سنا دارد مجموعاً صاحب 55 رأی الکترال است، یا آلاسکا که یک نماینده در مجلس نمایندگان و 2 سناتور دارد، سه رأی الکترال بیشتر ندارد.

حالا باید به این سوال جواب داد که اعضای الکترال هر ایالت چه کسانی هستند؟ آنها معمولاً سیاستمداران درجه دو هر حزب هستند که قرار است در آینده نزدیک وارد فعالیت‌های سیاسی شوند.

اصولاً خیلی نادر است که یک انتخابگر به رأی مردم خیانت کند و به کاندیدای دیگر رأی بدهد، اما مواردی وجود داشته که کسی به کاندیداهای حزب مقابل رأی داده است.

مجموع رأی الکترال کالج ایالت‌ها 535 رأی می‌شود که با در نظر گرفتن 3 رأی الکترال کالج برای شهر واشنگتن تعداد کل این آرا 538 رأی خواهد شد. در هر انتخابات رقابت اصلی بر سر این است که هر نامزد بتواند آرای الکترال کالج بیشتری را به دست بیاورد چون ملاک پیروزی رسیدن به عدد 270 الکترال کالج است و در اینجا مهم نیست تعداد آرای مردم به آن نامزد چقدر بوده باشد.

بنابراین روند انتخابات به این صورت خواهد شد: مردم هر ایالت رأی خودشان را به صندوق می‌ریزند و در پایان آرا شمرده می‌شود. هر کدام از کاندیداها که در آن ایالت رأی بیشتری آورده باشه کل رأی الکترال کالج آن ایالت را برای خودش می‌کند. به عنوان مثال، اگر جو بایدن بتواند 51 به 49 درصد انتخابات کالیفرنیا را ببرد کل 55 رأی الکترال کالیفرنیا برای او منظور می‌شود و هیچ آرایی از این ایالت نصیب ترامپ نمی‌شود و بالعکس.

اما اگر تعداد آرای الکترال کالج مساوی شود و هر کدام از نامزدها 269 رأی بیاورند چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در این حالت مجلس نمایندگان رئیس‌جمهور بعدی را انتخاب می‌کند و وظیفه انتخاب معاون اول بر عهده مجلس سناست. در حال حاضر اکثریت مجلس نمایندگان با دموکرات‌ها و اکثریت مجلس سنا با جمهوری‌خواهان است.

آیا امکان دارد کاندیدایی رأی بیشتری از مردم داشته باشد اما به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب نشود؟ این اتفاق در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره قبل آمریکا افتاد و هیلاری کلینتون در حالی که حدود سه میلیون رأی بیشتر از دونالد ترامپ کسب کرده بود، به دلیل اینکه انتخابات را در آرای الکترال کالج به او باخت، کلاً بازنده انتخابات آمریکا شد.

در این میان وظیفه مهم کمپین‌ها و مشاوران انتخاباتی نامزدها تعریف می‌شود. آنها باید مشخص کنند کاندیدا در چه ایالت‌هایی سرمایه‌گذاری کرده و وقت و هزینه بیشتری برای تبلیغات در نظر بگیرد تا بتواند آرای الکترال کالج بیشتری تصاحب کند. اشتباه بزرگ هم آنجا خواهد بود که نامزدها به جای برنامه‌ریزی ایالتی روی محبوبیت فدرال حساب کنند، درست مثل اشتباهی که هیلاری کلینتون در دوره قبلی داشت.

جدال انتخابات امسال بر سر ایالت فلوریداست که به صورت سنتی به جمهوری‌خواهان تمایل بیشتری دارد و همین برای کمپین‌های انتخاباتی ترامپ و بایدن اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. ایالت فلوریدا 29 رأی الکترال کالج دارد که بعد از کالیفرنیا و تگزاس سومین ایالت سنگین‌وزن محسوب می‌شود. هم ترامپ و هم بایدن در انتخابات پیش رو به شدت روی این ایالت هزینه کرده و تا اینجا شانه به شانه هم پیش می‌روند. اما اگر بایدن بتواند فلوریدا را ببرد می‌توان گفت تقریباً کار برای ترامپ در دور دوم تمام است.

جمع کردن بودجه و نحوه هزینه‌کرد تبلیغاتی کمپین‌ها از جذاب‌ترین بخش‌های انتخابات آمریکاست. ترامپ استاد بلامنازع این حوزه است و می‌داند چطور می‌توان توجه رسانه‌ها را جلب کرد و فرصت مجانی برای پخش مداوم صحبت‌ها داشت. شاید به همین دلیل است که حرف‌های یکی 2 ماه گذشته او و یا حتی رقیبش در عالم سیاست زیاد جدی گرفته نمی‌شود.

همانطور که گفته شد رأی‌گیری‌های پستی برای انتخابات آمریکا شروع شده و در نهایت باید منتظر ماند و دید از بین دو نامزد، کدام یک پیروز این دوره از انتخابات آمریکا خواهد بود؛ جو بایدن یا دونالد ترامپ؟