امیرعلی ابوالفتح؛ تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی:
افزایش غنیسازی به 20 درصد راهی برای فشار بر آمریکا
امیرعلی ابوالفتح، تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی به بررسی آثار سیاسی افرایش غنی سازی ایران به 20 درصد در معادلات بینالمللی و تحلیل چرایی این اقدام برای بازگرداندن آمریکا به تعهداتش پرداخت.
اعتمادآنلاین| امیرعلی ابوالفتح درباره آثار سیاسی افزایش سطح غنیسازی به 20 درصد، اظهار داشت: معتقد هستم زمانی که توافق برجام به امضا رسید نوعی توازن بین ایران و آمریکا برقرار شد که میتوان اسم آن را «توازن وحشت» گذاشت.
اگر به سالهای پیش از 2015 بازگردیم، در ایران این نگرانی وجود داشت که ادامه تحریمها به فروپاشی اقتصادی منجر میشودو طرف مقابل نیز نگران این بود که ایران در آستانه دسترسی ساخت سلاح اتمی قرار داشته باشد و بر اساس برآورد خودشان دو تا سه هفته زمان لازم است تا به سلاح اتمی دست یابد؛ بنابراین هر دو طرف به این نتیجه رسیدند که ادامه این مسیر مخاطرهآمیز است و نیاز است که بنشینند و با یکدیگر گفتوگو کنند تا مذاکرات برد_برد و بده بستانی شکل گیرد و امتیازی گرفته و داده شود تا مشکل پشت سر گذاشته شود. البته فقط روی موضوع هستهای متمرکز شده بود.
وی افزود: زمانی که «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا از برجام خارج شد این توازن را بر هم زد. یعنی جمهوری اسلامی ایران با نگرانی از فروپاشی اقتصادی به دلیل وجود تحریمها مواجه شد، در حالیکه طرف مقابل چنین احساس خطری نمیکرد و پیش از اینکه ایران گام های پنچگانه را بردارد احساس نگرانی نمیکرد.
ابوالفتح با اشاره به اینکه ایران به تعهدات خود در قبال برجام عمل میکرد و براساس نظارتهای بین المللی مشخص بود که ایران هیچ انحرافی ندارد، اظهار کرد: حرکتی را ایران از حدود دو سال پیش شروع کرد و گامهای کاهش تعهدات خودش را با هدف برداشت تا به طرف مقابل پیامی منتقل کند. آن پیام عبور از افزایش غنی سازی بود که از نظر آمریکاییها خط قرمز محسوب میشود.
این کارشناس با بیان اینکه جمهوری اسلامی بارها به واسطه حکم و فتوای رهبری تاکید کرده است که هیچ برنامه جدی برای ساخت، تولید و انباشت سلاح اتمی ندارد، یادآور شد: از نظر آمریکاییها میزان مشخصی از از درصد غنی سازی و میزان تولید اورانیوم غنی شده پیامی را میدهد که این کشور به ساخت سلاح اتمی نزدیک میشود حتی اگر هیچ قصد و اراده ای برای ساخت سلاح هستهای وجود نداشته باشد. اکنون نیز این اقدام این پیام را به دولت بعدی ایالات متحده میفرستد که قرار نیست فقط ایران خسارات خروج از برجام را پرداخت کند و نگرانیها فقط در داخل ایران باشد.
وی با تاکید بر اینکه بدون ایجاد نگرانی در آمریکاییها، آنها به پای میز مذاکره نخواهند آمد، بیان کرد: افزایش غنی سازی از سوی ایران میتواند کمک کنندهای باشد برای اینکه یک بار دیگر ایران و آمریکا به تعادل و توازن برسند؛ البته باید توجه کرد که این کار بسیار مخاطره آمیز خواهد بود و ریسک آن بالا است. ممکن است باعث شود که اروپا به آمریکا نزدیک شده یا اینکه مکانیزم ماشه فعال شود اما برای رسیدن به توافقی مثل توافق برجام یا بازگرداندن آمریکا به برجام، آنها به دنبال این هستند که ایران نیز بهایی بپردازد که این بها متوجه مردم نیز هست چرا که بار فشار اقتصادی به مردم وارد میشود.
این تحلیلگر ارشد مسائل بین المللی درباره اینکه دولت ترامپ رو به پایان است و به نظر میرسد این اقدام ایران برای فشار بر بایدن باشد، تصریح کرد: این موضوع را دوپاره نمیبینم، در ایالات متحده آمریکا شخص مهم نیست، مهم دولت ایالات متحده آمریکا است و این پیام نیز برای دولت ایالات متحده است و فرقی نمیکند برای اینکه چه کسی رئیس جمهور این کشور باشد.
این اقدام پیامی به جو بایدن نیست، پیامی به دولت ایالات متحده آمریکا و هر کسی است که ریاست آن را به عهده دارد.
وی درباره اینکه در سالهای قبل در همین شرایط آمریکاییها توانستند علیه ایران اجماع سازی و قطعنامههای ششگانه علیه ایران مصوب کنند، خاطر نشان کرد: این فرض و احتمال وجود دارد که اروپا و آمریکا به هم بپیوندند و اجماع دوبارهای علیه ایران شکل گیرد، اما چاره دیگری نیست و آلترناتیوی برای این اقدام ایران وجود ندارد.
ده سال پیش روسیه و چین هم داستان و هم راستا با ایالات متحده بودند، اکنون اما اختلافات با آمریکا و حتی آمریکای بایدن با چین و روسیه بسیار شدید است.
این کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه پیوستن دوباره روسها به آمریکا برای اینکه تحریم ها علیه ایران اجرایی شود محتمل نیست، هر چند که در مکانیسم ماشه اصلا رای روسیه و چین مهم نیست، بیان کرد: اینکه روسیه و چین همراه با ایران باشد و شاهد یک شکاف باشیم، وجود دارد. اینکه اروپا و آمریکا یک طرف و روسیه و چین سمت دیگر باشند محتمل است.
با توجه به اینکه شرایط ایران، آمریکا و حتی شرایط جهانی تغییر کرده است، احتمال دارد که صف بندی که پیش از برجام یکدست و یکپارچه پنج عضو دائم شورای امنیت روبروی ایران قرار گرفته بودند و روسیه و چین حتی رای ممتنع هم به ایران ندادند، شکل نگیرد.
وی تاکید کرد: اگر هم این اتفاق رخ بدهد بهایی است که باعث میشود آمریکاییها وادار به حرکتی شوند؛ در غیر اینصورت این فشار تحریم روی ایران و اقتصاد ایران وارد میشود. روی اقتصاد آمریکا فشار نیست و دلیلی وجود ندارد که آمریکا با ایران به توافق برسد، بنابراین فشار ایران میتواند برنامه هستهای، توان موشکی و حضور منطقهای باشد، در هر صورت آمریکا باید احساس نیاز کنند به اینکه می بایست با ایران به توافق برسند در غیر این صورت اگر این احساس به وجود نیاید میتواند مشکل را تا صدسال ادامه دهند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره نظر روسیه و چین در مورد افزایش غنی سازی ایران اظهار داشت: تحلیل من این است که خط قرمز روسیه و چین پروتکل الحاقی است نه میزان مشخصی از غنی سازی؛ از نظر روسیه و چین تا زمانی که ایران پروتکل الحاقی را رعایت میکند، بازرسان بازرسی خودشان را از مراکز ایران انجام میدهند و نسبت به جهتو سوگیری ایران گزارش میدهند، نگرانی ندارند. اما اگر ایران به بخشهای نظارتی برجام که مو به مو اجرایی میشوند، دست بزند، همانطور که اکنون بخشی فنی را کنار گذاشته است، فضای دیگری را رقم می زند.
وی با بیان اینکه به احتمال قریب به یقین روسیه و چین نگران افزایش غنی سازی ایران به 20 یا 30 درصد نیستند، خاطر نشان کرد: اما اگر ایران از انپیتی(NPT) خارج شود، این ترس در مسکو و پکنبروز پیدا میکند که چه بسا ایران قصد ساخت سلاح اتمی دارد. در این موضوع هر پنج عضو دائم شورای امنیت روی آن اشتراک نظر داشته و مخالفند.
منبع: ایلنا
دیدگاه تان را بنویسید