تأثیر دیپلماتیک توافق امارات متحده عربی و اسرائیل

اعتمادآنلاین| آنچه امروز می‌بینیم تا پیش از این غیر قابل باور بود، امروز ده‌ها هزار اسرائیلی در مراکز خرید و سواحل ابوظبی و دبی حضور دارند، در مقابل اماراتی‌ها نیز در بیت المقدس مشغول سلفی گرفتن هستند. دی جی‌های اسرائیلی در حال نواختن موسیقی برای جمعیت حاضر در برج خلیفه دبی هستند. این اتفاق تنها یک بیان از تأثیر عمیق دیپلماتیک توافق عادی سازی بین امارات متحده عربی و اسرائیل است که در سپتامبر گذشته امضا شده است.

توافق ابراهیم فراتر از یک توافقنامه دیپلماتیک سطح بالا بود چرا که موجب تحولات عظیمی در هر دو طرف شد. اسرائیلی‌ها و اماراتی‌ها دیگر فقط شرکای محتاط تجاری نبوده و به طور فزاینده‌ای در حال تبدیل شدن به متحدانی نزدیک هستند. اسرائیل پیش از این نیز راه‌هایی برای همزیستی با رژیم‌های عربی پیدا کرده، اما این بار به نظر می‌رسد یک دوست واقعی پیدا کرده باشد.

توافقنامه ابراهیم جامع ترین توافقی است که اسرائیل با یک کشور اسلامی منعقد کرده است. توافقات طولانی مدت با مصر و اردن که در دهه 1970 و 1990 امضا شد، ناشی از ضرورت حفظ صلح در دو مورد از مناقشه برانگیزترین مرزهای جهان و ایجاد یک رابطه مالی با آمریکا بود. سامی نادر، تحلیلگر امور خاورمیانه در این باره گفت: جنس توافق اسرائیل و امارات متفاوت از صلح چند دهه پیش تل آویو و قاهره است. این توافق نامه‌های اخیر برای همکاری در زمینه گردشگری و تحقیق و توسعه برای مبارزه با بیماری همه گیر بوده به معنی همکاری عمیق تر در مورد سایر موارد است.

این تحول البته برای فلسطینی‌ها هزینه داشته است. پیش از این، اکثر کشورهای عربی اصول ابتکار صلح عربی را که برای اولین بار در سال 2002 مورد توافق قرار گرفت و آخرین بار در سال 2017 مجدداً به آن اشاره شد را شرط عادی سازی روابط با اسرائیل می‌دانستند. آنها همواره تاکید می‌کردند که تنها در صورت عقب نشینی اسرائیل از سرزمین‌های اشغالی و ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی به پایتختی بیت‌المقدس شرقی حاضر به گفتگو با دولت یهود هستند.

با این وجود امارات متحده عربی از این تعهد خود صرف نظر کرد. با امضای توافق نامه ابراهیم و فقط با اطمینان به اینکه اسرائیل دست اندازی به سرزمین‌های بیشتر فلسطین را متوقف خواهد کرد، درهای تازه‌ای به روی اسرائیل باز شد. اسرائیل متعاقباً تصریح کرد که الحاق فقط به حالت تعلیق درآمده و کاملاً متوقف نشده است.

اهمیت توافق امارات متحده عربی با این شرایط فراتر از یک توافق ساده است. این بهانه‌ای شد تا سه کشور دیگر بحرین، سودان و مراکش در هفته‌های بعد با اسرائیل توافق عادی سازی روابط امضا کنند. اکنون گمانه زنی‌ها حاکی از آن است که امارات متحده عربی همچنین می‌تواند بشار اسد را متقاعد کند تا با اسرائیل پیمان صلح امضا نماید.

سوریه که در کنار ایران با اسرائیل مخالف است، به طرز آشکار و در عین حال عجیبی از محکوم کردن شدیداللحن توافق ابراهیم خودداری ورزید. در عوض، یک کلیپ ویدیویی از عضو حزب بعث یعنی مهدی دخلال الله، به صورت آنلاین پخش شده که می‌گوید سوریه باید با دشمن خود نیز توافقنامه صلح امضا کند.

البته بسام بارابندی، دیپلمات سابق سوری مستقر در سفارت سوریه در آمریکا در سال 2011 که در حال حاضر در آنجا در تبعید به سر می‌برد، گفت که کلیپ ویدیویی دخلال الله قدیمی بوده اما پس از توافق آبراهام توسط حامیان حکومت به عمد منتشر شده است.

شورشیان سابق در قنیطره در جنوب سوریه، در مرز با اسرائیل، گواهی می‌دهند که امارات متحده عربی ممکن است در یک مرحله از جنگ داخلی سوریه در حمایت از منافع اسرائیل اقدام کرده باشد. ابومریا، یک مبارز شورشی از قنیطره است که در یک مرکز عملیات نظامی که توسط آمریکا، انگلستان، امارات و عربستان سعودی در اردن ایجاد شده، آموزش نظامی دیده است. او در این باره گفت: ما دو وظیفه داشتیم: جهادگران را بیرون برانیم و مطالب مثبتی درباره اسرائیل منتشر کنیم. امارات متحده عربی به رهبران جناح‌های مخالف اسد در جنوب دستور می داد که همیشه در مقابل غیرنظامیان از اسرائیل تعریف کنند.

احمد یکی از فعالان کلاه سفید، نیروی داوطلب دفاع مدنی در سوریه بوده است. مسئولیت وی شامل انتقال مجروحان شدید به دروازه‌های مرز اسرائیل بود، جایی که او اغلب شاهد مجروح شدن جنگجویان شورشی از گروه‌هایی غیر جهادی مثل الفرقان بود. این مجروحان برای معالجه به اسرائیل عبور فرستاده می‌شدند. وی گفت: اعضای این گروه و سایر گروهها در قنیطره توسط اسرائیل و همچنین امارات حمایت می‌شدند. وی افزود: امارات متحده عربی به همان گروههایی که از آن طرف مرز مورد حمایت اسرائیل بودند کمکهای بشردوستانه ارائه می‌داد.

احمد گفت: افراد دیگری نیز بودند که کمک می‌فرستادند، اما در روستاهای نزدیک مرز این امکانات از طریق امارات متحده عربی مهیا شده بود.

مسنایا، یک امدادگر در یک سازمان غیر دولتی محلی فیلم‌هایی از بسته‌های امدادی را که با کامیون‌های منقش به پرچم امارات می‌آمد نشان داد و گفت که به کارگران مزرعه دستور داده شده که به کمک گروه‌هایی مانند الفرقان بروند. وی اضافه کرد: از ما خواسته شد که توزیع کمک‌های درمانی و غذایی را به خانواده‌های مبارزان الفرقان و سایر گروه‌هایی که آشکارا مورد حمایت اسرائیل بودند، در اولویت قرار دهیم. تمام کمک‌ها در روستاهای ما از جانب امارات متحده عربی بود. الیزابت تسورکوف، یکی از همکاران مرکز سیاست جهانی در واشنگتن دی سی، گفت که الفرقان در واقع یکی از گروه‌های مورد حمایت اسرائیل بوده است.

تبدیل سوریه به یک متحد اسرائیل، اگر واقعاً تعهد فعلی امارات متحده عربی باشد، تقریبا یک ماموریت غیرممکن است، اما توافق امارات با اسرائیل در حال حاضر مسیری را که فعال ترین بازیگران سیاست خارجی منطقه در آن قدم می‌گذارند را مشخص کرده است.

در این میان، نشانه‌های دوستی و تبادل فرهنگی بی سابقه در همه جا وجود دارد. فابیان فایولی، فرانسوی اهل لیون، سرآشپز رستوران سطح بالای دبی به نام کاف، گفت که در حال آماده سازی میزبانی تعداد بیشتری از عروسی‌های اسرائیلی است. وی گفت، جشن‌های یهودی‌ها به طرز چشمگیری افزایش خواهد یافت و ما باید برای آن آماده باشیم.

منبع: انتخاب