غنی سازی 20 درصدی اورانیوم ایران به چه معناست؟

اعتمادآنلاین| ناتاشا توراک در CNBC نوشت: ایران در حال ایجاد تغییر و تحولاتی در سال 2021 است. در هفته اول سال جدید، این کشور یک تانکر کره جنوبی را در تنگه هرمز توقیف کرده و بازگشت خود به غنی سازی 20 درصدی را نیز اعلام داشته است.

توقیف نفتکش کره‌ای در حالی است که 7 میلیارد دلار پول نقد ایران توسط سئول بلوکه شده است. این پول در نتیجه تحریم‌های آمریکا که دولت ترامپ پس از خروج از توافق در سال 2018 علیه ایران اعمال کرده مسدود شده است. یک مقام کره جنوبی در یکشنبه برای بحث در مورد آزادی نفتکش به ایران سفر کرد.

این اقدامات مطمئناً سردردی برای دولت آینده بایدن ایجاد می‌کند چرا که مقامات ارشد آن هرگز نمی‌خواستند توافق هسته‌ای که به طور رسمی تحت عنوان برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام شناخته می‌شود کنار گذاشته شود.

چرا این رقم 20 درصد غنی سازی هسته‌ای مهم است؟ ایران بین سال‌های 2010 و 2013 یعنی قبل از توافق برجام نیز همین سطح غنی‌سازی را انجام می‌داده است. همین فعالیت‌های غنی‌سازی ایران بود که باعث شد این کشور با سخت‌ترین مجازات‌های هماهنگ شده توسط آمریکا و اتحادیه اروپا رو به رو شود.

بر اساس توافق هسته‌ای، ایران فقط مجاز به غنی سازی با خلوص 3.67 درصد بود.

آن هارینگتون، استاد روابط بین الملل و متخصص در امور هسته‌ای به سی‌ان‌بی‌سی اظهار داشت: به نظر می‌رسد ایران در تلاش است تا حداکثر فشار خود را به دولت بایدن به امید موافقت آمریکا برای ورود مجدد به برجام اعمال کند.

اخیرا قانونی توسط مجلس تندرو ایران به دلیل مخالفت با حسن روحانی رئیس جمهور ایران به تصویب رسید که دولت را ملزم به افزایش غنی‌سازی و حتی اخراج بازرسان آژانس می‌کرد.

بهنام بن طالبلو، یکی از اعضای ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، پیش بینی هارینگتون را به اشتراک گذاشت و نوشت: با بالا بردن سطح فعالیت‌های هسته‌ای، تهران امیدوار است که یک بحران ایجاد کند به این آرزو که بایدن سریعا به برجام بازگردد.

کارشناسان هسته‌ای به سی‌ان‌بی‌سی گفتند که حداقل میزان لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای 400 کیلوگرم اورانیوم غنی شده با غلظت بالا است. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران هفته گذشته گفت که ایران همچنین قصد دارد سالانه 120 کیلوگرم از این اورانیوم 20 درصد غنی شده را به عنوان بخشی از هدف تعیین شده توسط مجلس ذخیره کند.

در حالی که تهران در حال حاضر هنوز اجازه بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سایت‌های هسته‌ای خود را می‌دهد، قانون جدید دولت را ملزم می‌کند که در صورت عدم لغو تحریم‌ها تا موعد مقرر دست به اخراج بازرسان آژانس بزند.

این واقعیت که مجلس ایران با فشار بیشتری قادر است قانونی را تصویب کند که به موجب آن ایران برنامه هسته‌ای خود را در چندین جبهه گسترش دهد، نگران کننده است. در بدترین حالت، این استراتژی می‌تواند تنش‌ها را تشدید کرده و منجر به یک بازی خطرناک شود.

ایران مدت‌ها استدلال می‌کرد که توسعه برنامه هسته‌ای این کشور فقط برای اهداف صلح آمیز است و از نقض تدریجی پارامتر‌های برجام از ژوئیه 2019 به عنوان پاسخی به تحریم‌های فلج کننده آمریکا دفاع کرده است.

به هر حال ایران به احتمال زیاد امتیازاتی را طلب می‌کند. بن طالبلو گفت: تهران با این اقدامات می‌خواهد اهرمی برای فشار به دولت جدید واشنگتن داشته باشد.

هارینگتون نیز خاطرنشان کرد که با وجود اقدامات هسته‌ای تهاجمی تهران در ماه جاری، همانطور که جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در سخنان خود در اوایل ماه گذشته تأکید کرد، همه این اقدامات همچنان برگشت پذیر هستند. اگر آمریکا و اروپا برجام را به درستی اجرا کنند، ایران نیز چنین خواهد کرد.

هنوز هم وقتی رئیس جمهور جدید ایران در ماه ژوئن انتخاب شود همه چیز می‌تواند تغییر کند.

بایدن هدف خود را برای بازگشت به توافق سال 2015 ابراز داشته است. برخی از مهمترین گزینه‌های سیاست دستگاه خارجی وی مذاکره کنندگان و معماران اصلی این توافق بودند، اما تهران احتمالاً نمی‌تواند آن را به راحتی بازگرداند و خواستار جبران خسارت اقتصادی است که با تحریم‌های ترامپ متحمل شده است.

صنم وکیل، کارشناس چتم هاوس، گفت: این یک شمشیر دو لبه است، هم برای ایران و هم برای دولت بایدن.

با افزایش قدرت استفاده از اقدامات هسته‌ای و توقیف نفتکش کره جنوبی، ایران می‌خواهد به جامعه جهانی و به ویژه دولت بایدن یادآوری کند که تهران فقط مسیر دیپلماتیک را پیش رو ندارد. این انگیزه در داخل ایران نیز وجود دارد که باشد از فشار برای گرفتن امتیاز استفاده کنیم.

منبع: انتخاب